به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مراسم اختتامیه جایزه ادبی جلال آل احمد، امروز 30 آبان، با حضور علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سید عباس صالحی، معاون فرهنگی وزیر ارشاد، حجت‌الاسلام و المسلمین مهدوی راد، دبیر علمی و مهدی قزلی، دبیر اجرایی این دوره از جایزه جلال وهمچنین جمعی از مدیران، مسئولان و فعالان فرهنگی در تالار وحدت تهران برگزار شد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم عنوان کرد: زبان فارسی به عنوان یکی از ارکان هویت ملی ایرانیان، به پشتوانه آثار مکتوب و نبوغ صاحبان قلم از گردنه‌های دشوار و تاریکی عبور کرده است. نثر فارسی که پس از سادگی و بی‌پیرایگی دوره‌های نخست خود قرن‌ها در سیطره نثری پیچیده بود، از آغاز عصر بیداری و شکل‌گیری نهضت مشروطه از قید تکلف رها شد. چندان که زبان نوشتاری به زبان رایج گفتار مردم نزدیک و زمینه برای به وجود آمدن گونه‌های متنوع و متعدد ادبی فراهم شد.
وی با اشاره به عوامل مؤثر در شکل‌گیری بنیان‌های اندیشه انسان معاصر گفت: اهمیت ادبیات باستانی فارغ از تأثیر اندیشمندان بر زبان و فرهنگ ملی، بر توسعه و تعمیم روشن‌اندیشی و آزادگی در تفکر و شناخت هستی است. به همین دلیل است که در دوران معاصر ادبیات داستانی و مباحث نقد ادبی در جوار دیگر علوم عقلی و فلسفی، بنیان‌های اندیشه انسان امروز را رقم زده است.
جنتی با اشاره به تأثیر داستان‌سرایی در باورمندی مردم به دغدغه‌های انسانی ادامه داد: آنجا که دغدغه‌های جامعه‌ای در جامه فاخر روایت و داستان پوشیده می‌شود، بسیار ماندگارتر خواهد بود و در عین حال به واضح‌ترین صورت و سنجیده‌ترین شکل به مخاطبان انتقال می‌یابد. در اهمیت داستان‌سرایی می‌توان به این نکته بسنده کرد که کتاب‌های بزرگ دینی، تاریخی و سرآمد همه آنها قرآن مجید، برخوردار از قدرت داستان و روایت است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: توجه به داستان‌سرایی در شاهنامه فردوسی و دیگر مکتوبات جاودان ادبیات فارسی تا الهامات موجود در آثار تجسمی نشان می‌دهد که داستان‌های فارسی تا چه حد یار هنرهای دیگر است و همه جریان‌های فکری و ادبی در آفرینش و تکمیل ساختار داستان و رمان پوشیده‌اند.
وی با ابراز خوشحالی از اینکه امروز جایزه ادبی جلال به تمام جریان‌های فکری که در فضای ادبیات کشور تنفس کرده‌اند، توجه کرده است، ادامه داد: نگاهی به قشرهای متنوع در برگزیدگان این جایزه نشان می‌دهد که جایزه ادبی جلال چون خود جلال با سعه‌صدر و گستره دید به جامعه ادبی و پدیدآورندگان داستان نگریسته است و فضای فرهنگی کشور در بند یا درگیر تک‌صدایی نیست و در این جشن ملی ادبی به همین ذائقه‌ها توجه نشان داده است.
جنتی این نگاه گسترده و ظرفیت‌آفرین را از سیاست‌های فرهنگی دولت تدبیر و امید عنوان کرد و. گفت: امیدوارم این شیوه پسندیده و مبتنی بر اخلاق در سال‌های آتی نیز ادامه یابد و جایزه جلال گستره مخاطبان را در حوزه ادبیات فارسی ارتقاء دهد تا جلوه‌های تازه و شکوهمند از ادبیات ما، به نفع ادبیات معاصر نمایان شود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره شخصیت و تفکر جلال آل احمد گفت: جلال آل‌احمد درد انسانیت داشت و از آسیب‌هایی که زندگی انسان‌ها را تهدید می‌کرد نگران و دغدغه‌مند بود. جمله‌های تند و تیز، کوتاه و کوبنده و نقد صریح اجتماعی قلم او را چون سلوکش معجزه‌آفرین و خلاق کرده بود. این شیوه صراحت‌آمیز در کنار محتوای دردمندانه هر دو پشت و روی یک سکه بودند از همین رو ادبیات جلال جذاب و متفاوت است، چه آنکه جایزه‌ای به نام او ثبت بشود یا نشود.
وی توان فکری جلال را بسی فراتر از زمانه خود عنوان کرد و گفت: او جلوتر از اطرافیانش می‌زیست و تیزبین‌تر از دیگران پیرامونش را می‌دید. او ادبیات معاصر ایران را با جنبه‌های شگرف مستندنگاری آشنا کرد. در دوره او بسیاری از نویسندگان دور از مردم زندگی می‌کردند و از زندگی روزمره مردم کمتر می‌نوشتند و مردم نیز آثار آنها را نمی‌خواندند.
جنتی ادامه داد: اصولاً مردم از داستان‌هایی که از زندگی خودشان فاصله داشت چندان استقبال نمی‌کردند. جلال با ادبیات خاص خودش نویسندگان معاصر را از بالای برج ساخته غرور خود به میان مردم دعوت کرد و از آنها خواست تا با مردم معاشرت کنند و از مردم بنویسند و از این باب عنوان «جلال» برای این جایزه بسیار برازنده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه به موضوع بین‌المللی شدن جایزه جلال پرداخت و گفت: بین‌المللی شدن جایزه ادبی جلال و بنیان یافتنش در میان فارسی‌زبانان جهان به ویژه کشورهای هم فرهنگ و هم‌سلک منطقه می‌تواند به رونق ادبیات فارسی و آزادسازی ظرفیت‌های ادبیات داستانی معاصر ما بینجامد. به نظر می‌رسد که جایزه جلال ظرفیت مناسب برای تبدیل شدن به یک جایزه بین‌المللی را دست کم در جغرافیای زبان فارسی را داشته باشد.
وی تأکید کرد: امسال نیز مانند سال گذشته تاکید می‌کنم که دست‌اندرکاران این جایزه موضوع تسری آن را به کشورهای منطقه بررسی کنند تا در صورت فراهم آمدن شرایط زمینه حضور نویسندگان دیگر کشورهای فارسی‌زبان را در رقابت‌های این جایزه ایجاد کنیم.
جنتی با اشاره به یکی از اهداف جایزه جلال گفت: رقم زدن رویدادی متفاوت و غیرکلیشه‌ای از اهداف این جایزه بود تا به عنوان جایزه علمی و در متن جریان داستان‌نویسی کشور مورد قبول قرار گیرد. هدفی که به نظر من تا حد زیادی محقق شده است و از این نظر جای بسی خوشبختی است.
این مقام عالی وزارت ارشاد اعتبار این جایزه ادبی را بیش از هر چیز مبتنی بر حسن اعتماد و مشارکت اصحاب قلم و نویسندگان، منتقدان و ادیبان برجسته‌ای است که در این سال‌ها با جایزه جلال همراه بوده‌اند، دانست و گفت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مراتب قدرشناسی و سپاس خود را از این همدلی صمیمانه اعلام می‌دارد و امیدوار است رهاوردهای ارزشمند این حرکت جریان‌ساز در مسیر توسعه فرهنگ ملی و گسترش اندیشه‌های انسانی پربارتر شود.
وی عنوان کرد: در گذشته جای رویدادی که بتواند آثار ارزشمند نویسندگان فارسی را معرفی و در معرض قضاوت قرار دهد خالی بود و اینک جایزه جلال مهم‌ترین رویداد فرهنگی در حوزه ادبیات داستانی در ایران است. هرچند این جایزه از بدو تولد تاکنون با افت و خیزها و حاشیه‌هایی همراه بوده اما اینک با توجه به ساختار پشتیبان و اجرایی به جایگاه شایسته‌ای در حد اعتبار جلال آل‌احمد رسیده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم عنوان کرد: زبان فارسی به عنوان یکی از ارکان هویت ملی ایرانیان، به پشتوانه آثار مکتوب و نبوغ صاحبان قلم از گردنه‌های دشوار و تاریکی عبور کرده است. نثر فارسی که پس از سادگی و بی‌پیرایگی دوره‌های نخست خود قرن‌ها در سیطره نثری پیچیده بود، از آغاز عصر بیداری و شکل‌گیری نهضت مشروطه از قید تکلف رها شد. چندان که زبان نوشتاری به زبان رایج گفتار مردم نزدیک و زمینه برای به وجود آمدن گونه‌های متنوع و متعدد ادبی فراهم شد.
وی با اشاره به عوامل مؤثر در شکل‌گیری بنیان‌های اندیشه انسان معاصر گفت: اهمیت ادبیات باستانی فارغ از تأثیر اندیشمندان بر زبان و فرهنگ ملی، بر توسعه و تعمیم روشن‌اندیشی و آزادگی در تفکر و شناخت هستی است. به همین دلیل است که در دوران معاصر ادبیات داستانی و مباحث نقد ادبی در جوار دیگر علوم عقلی و فلسفی، بنیان‌های اندیشه انسان امروز را رقم زده است.
جنتی با اشاره به تأثیر داستان‌سرایی در باورمندی مردم به دغدغه‌های انسانی ادامه داد: آنجا که دغدغه‌های جامعه‌ای در جامه فاخر روایت و داستان پوشیده می‌شود، بسیار ماندگارتر خواهد بود و در عین حال به واضح‌ترین صورت و سنجیده‌ترین شکل به مخاطبان انتقال می‌یابد. در اهمیت داستان‌سرایی می‌توان به این نکته بسنده کرد که کتاب‌های بزرگ دینی، تاریخی و سرآمد همه آنها قرآن مجید، برخوردار از قدرت داستان و روایت است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: توجه به داستان‌سرایی در شاهنامه فردوسی و دیگر مکتوبات جاودان ادبیات فارسی تا الهامات موجود در آثار تجسمی نشان می‌دهد که داستان‌های فارسی تا چه حد یار هنرهای دیگر است و همه جریان‌های فکری و ادبی در آفرینش و تکمیل ساختار داستان و رمان پوشیده‌اند.
وی با ابراز خوشحالی از اینکه امروز جایزه ادبی جلال به تمام جریان‌های فکری که در فضای ادبیات کشور تنفس کرده‌اند، توجه کرده است، ادامه داد: نگاهی به قشرهای متنوع در برگزیدگان این جایزه نشان می‌دهد که جایزه ادبی جلال چون خود جلال با سعه‌صدر و گستره دید به جامعه ادبی و پدیدآورندگان داستان نگریسته است و فضای فرهنگی کشور در بند یا درگیر تک‌صدایی نیست و در این جشن ملی ادبی به همین ذائقه‌ها توجه نشان داده است.
جنتی این نگاه گسترده و ظرفیت‌آفرین را از سیاست‌های فرهنگی دولت تدبیر و امید عنوان کرد و. گفت: امیدوارم این شیوه پسندیده و مبتنی بر اخلاق در سال‌های آتی نیز ادامه یابد و جایزه جلال گستره مخاطبان را در حوزه ادبیات فارسی ارتقاء دهد تا جلوه‌های تازه و شکوهمند از ادبیات ما، به نفع ادبیات معاصر نمایان شود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره شخصیت و تفکر جلال آل احمد گفت: جلال آل‌احمد درد انسانیت داشت و از آسیب‌هایی که زندگی انسان‌ها را تهدید می‌کرد نگران و دغدغه‌مند بود. جمله‌های تند و تیز، کوتاه و کوبنده و نقد صریح اجتماعی قلم او را چون سلوکش معجزه‌آفرین و خلاق کرده بود. این شیوه صراحت‌آمیز در کنار محتوای دردمندانه هر دو پشت و روی یک سکه بودند از همین رو ادبیات جلال جذاب و متفاوت است، چه آنکه جایزه‌ای به نام او ثبت بشود یا نشود.
وی توان فکری جلال را بسی فراتر از زمانه خود عنوان کرد و گفت: او جلوتر از اطرافیانش می‌زیست و تیزبین‌تر از دیگران پیرامونش را می‌دید. او ادبیات معاصر ایران را با جنبه‌های شگرف مستندنگاری آشنا کرد. در دوره او بسیاری از نویسندگان دور از مردم زندگی می‌کردند و از زندگی روزمره مردم کمتر می‌نوشتند و مردم نیز آثار آنها را نمی‌خواندند.
جنتی ادامه داد: اصولاً مردم از داستان‌هایی که از زندگی خودشان فاصله داشت چندان استقبال نمی‌کردند. جلال با ادبیات خاص خودش نویسندگان معاصر را از بالای برج ساخته غرور خود به میان مردم دعوت کرد و از آنها خواست تا با مردم معاشرت کنند و از مردم بنویسند و از این باب عنوان «جلال» برای این جایزه بسیار برازنده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه به موضوع بین‌المللی شدن جایزه جلال پرداخت و گفت: بین‌المللی شدن جایزه ادبی جلال و بنیان یافتنش در میان فارسی‌زبانان جهان به ویژه کشورهای هم فرهنگ و هم‌سلک منطقه می‌تواند به رونق ادبیات فارسی و آزادسازی ظرفیت‌های ادبیات داستانی معاصر ما بینجامد. به نظر می‌رسد که جایزه جلال ظرفیت مناسب برای تبدیل شدن به یک جایزه بین‌المللی را دست کم در جغرافیای زبان فارسی را داشته باشد.
وی تأکید کرد: امسال نیز مانند سال گذشته تاکید می‌کنم که دست‌اندرکاران این جایزه موضوع تسری آن را به کشورهای منطقه بررسی کنند تا در صورت فراهم آمدن شرایط زمینه حضور نویسندگان دیگر کشورهای فارسی‌زبان را در رقابت‌های این جایزه ایجاد کنیم.
جنتی با اشاره به یکی از اهداف جایزه جلال گفت: رقم زدن رویدادی متفاوت و غیرکلیشه‌ای از اهداف این جایزه بود تا به عنوان جایزه علمی و در متن جریان داستان‌نویسی کشور مورد قبول قرار گیرد. هدفی که به نظر من تا حد زیادی محقق شده است و از این نظر جای بسی خوشبختی است.
این مقام عالی وزارت ارشاد اعتبار این جایزه ادبی را بیش از هر چیز مبتنی بر حسن اعتماد و مشارکت اصحاب قلم و نویسندگان، منتقدان و ادیبان برجسته‌ای است که در این سال‌ها با جایزه جلال همراه بوده‌اند، دانست و گفت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مراتب قدرشناسی و سپاس خود را از این همدلی صمیمانه اعلام می‌دارد و امیدوار است رهاوردهای ارزشمند این حرکت جریان‌ساز در مسیر توسعه فرهنگ ملی و گسترش اندیشه‌های انسانی پربارتر شود.
وی عنوان کرد: در گذشته جای رویدادی که بتواند آثار ارزشمند نویسندگان فارسی را معرفی و در معرض قضاوت قرار دهد خالی بود و اینک جایزه جلال مهم‌ترین رویداد فرهنگی در حوزه ادبیات داستانی در ایران است. هرچند این جایزه از بدو تولد تاکنون با افت و خیزها و حاشیه‌هایی همراه بوده اما اینک با توجه به ساختار پشتیبان و اجرایی به جایگاه شایسته‌ای در حد اعتبار جلال آل‌احمد رسیده است.
نظر شما