به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست خبری نمایشگاه «تهران: شهر بی‌دفاع» عصر دیروز، سه‌شنبه هفت مهر با حضور صالح تسبیحی، عکاس، طراح گرافیست، کوروش ادیم، تصویرساز و عکاس و فرشید پارسی‌کیا، کیوریتور نمایشگاه «تهران: شهر بی‌دفاع»‌در گالری دنا برگزار شد.

تهران، محمدعلی سپانلو و مرتضی احمدی
صالح تسبیحی در این نشست اظهار کرد: شاعران و نویسندگانی چون محمدعلی سپانلو و مرتضی احمدی به تهران هویت زیبایی‌شناختی خاصی داده و زیستن را برای تهرانی‌ها معنا کرده بودند. با فوت این بزرگان تهران هویت خود را از دست داد.

وی افزود: در دهه‌های قبل محله‌هایی فرهنگی در تهران، مانند عودلاجان، خیابان سی‌تیر و... بودند که نویسندگان، روشنفکران و حتی عامه مردم را به تهران‌گردی مجاب می‌کردند. به عنوان مثال زنده‌یاد سپانلو خود تهران‌گردی قهار بود. امروزه این هویت فرهنگی از دست رفته و مقصر اصلی آن خود شهروندان هستند. شاید بتوانیم با تعمیم عنصر زیبایی‌شناسی به زندگی‌مان این هویت را دوباره پیدا کنیم.

تسبیحی در ادامه با اشاره به این نکته که یک شهر با شهروندانش معنا پیدا می‌کند، گفت: عنوان «شهر بی‌دفاع» بیش از هر چیز یادآور یک تهاجم است. این عنوان را در پیمان‌نامه‌های جهانی برای شهرهایی به کار می‌برند که انباشت از میراث فرهنگی هستند و در جنگ‌ها نباید به آنها حمله کرد. «رم» یکی از این شهرهاست و عنوان فیلم ماندگار روبرتو روسلینی یعنی «رم شهر بی‌دفاع» نیز این معنا را متبادر می‌کند. نخستین کسی که این پیمان‌نامه را زیرپا گذاشت، آدولف هیتلر بود.

این گرافیست و عکاس ادامه داد: مساله عدم امنیت مقوله‌ای است که هر روز فکر بسیاری از شهروندان تهرانی را به خود مشغول می‌کند. به عنوان مثال شهروندان هر ساعت از روز در پیاده‌روهای تهران از طرف موتورسواران مورد هجوم قرار می‌گیرند.

هشدار روشنفکرانه
تسبیحی در بخش دیگری از سخنان خود برپایی نمایشگاه «تهران: شهر بی‌دفاع» را یک کار روشنفکرانه خواند و اشاره کرد: خود من نیز به عنوان کسی که سال‌ها در فضاهای هنری نفس کشیده‌ام، هر روز بیشتر از دیروز از نوع معماری، ساختمان‌ها و خیابان‌های تهران احساس عدم امنیت می‌کنم. این نمایشگاه قرار است هشدار بدهد که تهران و مقوله «زندگی در تهران» به هیچ عنوان حال مناسبی ندارند. از این منظر برپایی این نمایشگاه یک عمل روشنفکرانه است.

خوشنویسان و شروع اعتراضات اجتماعی در تهران
فرشید پارسی‌کیا، کیوریتور نمایشگاه «تهران: شهر بی‌دفاع» نیز در این نشست گفت: برپایی این نمایشگاه بر اساس یک تئوری شکل گرفت. بر اساس این تئوری باید بگویم که سرمایه و سرمایه داری شهر تهران را به سمت ناپایداری پیش برده‌اند. هجوم بیش از اندازه مهاجران برای کسب درآمد بیشتر باعث شده تا شهری داشته باشیم با بیش از هشت میلیون جمعیت در شب و بیش از 20 میلیون جمعیت در روز. مهم‌ترین دلیل این مهاجرت بسیار «انقلاب سفید» محمدرضا پهلوی بود.

وی افزود: جالب است که حتی شروع اعتراضات اجتماعی در شهر تهران نیز به مساله سرمایه‌داری باز می‌گردد. یکی از این اعتراضات، تظاهرات خوشنویسان به دلیل آمدن ماشین چاپ به تهران در دوران ناصرالدین شاه بود. این تظاهرات در روبه‌روی کاخ گلستان برگزار شد.

پارسی‌کیا ادامه داد: همین تظاهرات‌ بعدها تهران را به محلی مناسب برای اعتراضات اجتماعی تبدیل کرد. در دوره رضاخان نیز با اعتراضات نویسندگان به مساله فرهنگ هم روبه‌رو هستیم. این نویسندگان مانند صادق هدایت، بیشتر از زمره دانشجویانی بودند که از طرف حکومت برای تحصیل به فرنگ فرستاده شده و با مشاهده آنجا و مقایسه آن با تهران، با تعارضات جدی روبه‌رو شده بودند.

نمایشگاه «تهران شهر بی‌دفاع»
مدیر گالری دنا در بخش دیگری از سخنان خود به معرفی نمایشگاه «تهران:‌ شهر بی‌دفاع» پرداخت: این نمایشگاه از 10 مهر در گالری دنا آغاز به کار می‌کند و در آن آثاری تجسمی از هنرمندانی چون، ابراهیم حقیقی، کورش ادیم، صالح تسبیحی، رسول یونان، در این نمایشگاه آثاری تجسمی از آزاد احمدی، آیدا احمدی‌شرف، مینا بخشی، حمید جانی‌پور، مرتضی حسنی، زهرا خرمی، هیرش خیر، نازیلا دانشوران، مصطفی دهقانیان، معصومه دیواندری، علی رشیدی‌فر، میلاد فداکار، محمد فدایی، مسعود قرائی، نسیم گلی، احمد مطلایی، مریم نهاله و محسن یزدی‌پور، به نمایش در می‌آید. این نمایشگاه تا 27 مهر هر روز پذیرای علاقه‌مندان خواهد بود.

وی افزود: برنامه‌های جنبی بسیاری نیز برای این نمایشگاه در نظر گرفته شده که یکی از آنها برگزاری نشست نقد و بررسی کتاب «اسطوره تهران» نوشته جلال ستاری است. در این نشست که بیستم مهر برپا می‌شود، دکتر امیرکاووس بالازاده به نقد این کتاب خواهد نشست.

پارسی‌کیا ادامه داد: اجرای پرفورمنس محمد آزرم با عنوان «چهار عمل اصلی با تهران» یکی دیگر از برنامه‌های این نمایشگاه است که در 17 مهر برپا می‌شود. همچنین در روز 24 مهر نیز دکتر نیره توکلی، جامعه‌شناس و مترجم کتاب‌هایی چون «تولید اجتماعی هنر» نوشته جنت وولف، درباره شهر تهران سخنرانی خواهد کرد.

پارسی‌کیا همچنین اضافه کرد: کتابچه‌ای نیز شامل تصویر آثار ارائه شده در این نمایشگاه و معرفی هنرمندان آنها تهیه شده که در نمایشگاه توزیع خواهد شد.