به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، دو کتاب «لژیونر» تالیف فلیپ ماتیشاک، ترجمه فرید جواهرکلام به شرح این پیشه و نحوه مبارزه آنها و دیگری «سامورایی» تدوین استیون ترنبول مترجم فرید جواهر کلام به شرح شیوه تعلیم سامورایی پرداخته‌اند. این دو کتاب از مجموعه «جنگاوران» انتشارات ققنوس منتشر شده است.
 
حضور در گارد ویژه، رؤیای هر لژیونر

کتاب «لژیونر» به شرح این پیشه و نحوه مبارزه آنها در جنگ‌های روم باستان اختصاص دارد و «ملحق شدن به ارتش روم»، «راهنمایی برای سربازگیری آینده یک لژیون ممتاز»، «بدیل حرفه سپاهیگری»، «لوازم و تجهیزات لژیونر»، «آموزش، انظباط و منصب»، «آدم‌هایی که می‌خواهند شما را بکشند»، «زندگی در اردوگاه»، «در عرصه نبرد»، «چگونه می‌توان به شهری یورش برد»، «جنگ» و «نتیجه» سرفصل‌های آن را تشکیل می‌دهند.
 
لژیونر در گارد ویژه حضوری فعال و از طرفی این گارد نقش مهمی در حیات یک امپراتور دارد. درباره شرایط لژیونرها آمده است: «رؤیای هر لژیونری حضور در گارد ویژه است. افراد گارد ویژه در خود رم مستقرند و فقط هنگامی پایتخت را ترک می‌کنند که فرمانده ارشدشان به جنگ برود. حقوقشان بیشتر از دیگران و دوره خدمتشان کوتاه‌تر است و اینها فقط نیمی از اوضاع و احوال آنهاست. از آنجا که گارد ویژه بزرگ‌ترین نیروی ارتشی در پایتخت است،‌ پشتیبانی وفادارانه آنان از امپراتور [و سلامت وی] از ضروریات است.» (ص 66)
 
مولف با اشاره به تفکیک لباس و کلاه لژیونرها ‌می‌نویسد: «لژیونرها روابط متقابل کمتری با افسران عالی‌رتبه لژیون دارند. یک قانون اصیل و خوب به لژیونرها تذکر می‌دهد که از کسانی که نوک کلاهخودشان مورب است [کنایه از درجه بالاتر] و همچنین کسانی که یک روبان ظریف و شیک زیر گلویشان بسته‌اند،‌ دوری کنید. روبان‌ها برای افسرها طراحی شده و بهترین چیزی که درمورد این مردان می‌توان گفت آن است که آنها وظیفه خود را در جنگ انجام می‌دهند و همانند سربازی معمولی جان خود را فدا می‌کنند. کنتوریون‌ها نیز باید وقار خود را حفظ کنند. کاکل کوچکی که روی کلاه آنها قرار دارد وضع و مقام آنها را روشن می‌کند در نتیجه هدف‌های خوبی هستند برای دشمن و دشمنان در جنگ به دنبالشان هستند تا آنان را زودتر بکشند‌ و این در واقع باعث راحتی خیال لژیونرهای عادی می‌شود.» (ص 126)
 
در صفحات دیگری از این کتاب سراغ وضعیت و شرایط نیروی مقابل لژیونرها یعنی سواره‌نظام پارت‌ها رفته و آورده است: «پارت‌ها مجموعه متنوعی از سواره‌نظام را دارند که در هیچ جای دیگری در میان دشمنان روم پیدا نمی‌شود. آنها کاتافراکت دارند‌، سواره‌نظام فوق‌العاده سنگینی که سوارکارش از سر تا پا زره‌پوش است و اسبش هم در زیر جُلی از زنجیر ریز قرار دارد. این سوارکاران سلاحی را حمل می‌کنند به نام کونتوس‌ که در حقیقت شمشیری است که در انتهای یک دیرک سه متری نصب گردیده که با آن دشمن بداقبال را پیش از آن‌که دست به اسلحه ببرد به سیخ می‌کشند.» (ص 158)
 
لژیونر؛ عالی‌ترین ماشین جنگی‌ که دنیا هرگز به خود ندید
 
نظم در اداره لژیونرها نقش مهمی دارد. در رابطه با نظم ایجاد شده در میان آنها می‌خوانیم: «امور دفتری با دقتی فوق‌العاده انجام می‌شود، دقت در این امور خیلی بیش از نوشتن یادداشت برای ارسال غلات یا حسابداری است. فرمان‌ها، وظایف نظامی و امور مالی با دقتی فوق‌العاده همه روزه در کتاب مخصوصی ثبت می‌شوند. حتی در زمان صلح نیز سربازان از هر شعبه و واحدی مجبورند وظایف نگهبانی،‌ سرکشی و کشیک را انجام دهند. برای اجتناب از محول کردن کارهای اضافی به سربازان و همچنین برای جلوگیری از کم‌کاری برخی از سربازان،‌ وظایف فردفرد سربازان در کتاب یادشده ثبت می‌شود، همان‌گونه که دادن مرخصی به هر سرباز و زمان این مرخصی نیز ثبت می‌گردد.» (ص 172)
 
مولف درباره میزان قدرت لژیونرها با تعبیر ماشین جنگی روم یاد می‌کند و می‌نویسد: «خدمت در سپاه روم چیزی است که می‌توانید در تمام طول زندگیتان به آن ببالید،‌ ولی چرا همین‌جا توقف کنیم؟ [و اشاره‌ای به پس از این دوره نکنیم؟] بگذارید نوادگانتان بدانند که چه کسی بوده‌اید و با هم‌قطاران ارتشی خود چه‌ها کرده‌اید. کانون تدفین لژیونرها پول کافی برای اجرای تشییع جنازه‌ای درخور و سنگ مزاری شایسته،‌ کمی هم بیشتر (شاید هم بازماندگان شما به‌عنوان یکی از شرایط وصیت‌نامه آن را تقبل کرده باشند‌) برای برپایی یادبودی باعظمت از شما، کنار گذاشته است. هرچه باشد شما 25 سال از عمر خود را به عنوان بخشی از عالی‌ترین ماشین جنگی‌ای که دنیا هرگز به خود ندیده، صرف کرده‌اید. شما یکی از مخوف‌ترین و ترسناک‌ترین افراد در سراسر جهان بوده‌اید. آری شما لژیونر ارتش روم بوده‌اید‌ پس بیایید و اینها را به نمایش بگذارید.» (ص 275)
 
پیشانی‌ که برای احترام به سامورایی در گل فرو رفت!
 
کتاب دیگر «سامورایی» تدوین استیون ترنبول برگردان فرید جواهر کلام به شرح شیوه تعلیم سامورایی پرداخته است.
 
کتاب به مباحثی مانند «سامورایی»، «پیشگفتار»، «مقدمه»، «ژاپن امروزی: آنچه همه سامورایی باید بدانند»، «از سامورایی تا سامورایی جنگجو»، «زره، شمشمیر و لباس رزم جهت آراستن جنگجو»، «نقش شما در تضمین حوزه هماهنگ صلح»، «ژاپن: سرزمین خدایان»، «سامورایی پرورش یافته»، «سامورایی در هیات فرماندهی نظامی»، «سامورایی در کارزار»، «کاخ‌ها و محاصره‌ها: مبارزه‌ای کاملا متفاوت» و «پس از جنگ» پرداخته است.
 
در پیشگفتار کتاب درباره نویسنده آن آمده است: «کتاب راهنمای جنگجوی ژاپنی،‌‌ که در اصل بوکه مونوگاتاری نامیده می‌شد (به معنای «داستان‌های طبقه جنگجویان») شاهکار بزرگی است در زمینه تعلیمات سامورایی که اوماواتاری بوگیو (1549ـ1615) در سال 1615 گردآوری کرده است. وی فرماندار استان هیتاچی در شمال شرقی ژاپن بوده است. بوگیو جنگجوی سامورایی مشهوری بود که مقام پیشکار اعظم توکوگاوا هیده‌تادای (1578ـ1632) شوگون (به معنای دیکتاتور نظامی) را داشت. شوگون از جانب امپراتور آسمانی مأموریت داشته است که به نیابت وی بر ژاپن فرمانروایی کند.» (ص 9)
 
مولف در صفحاتی از کتاب به نحوه احترام گذاشتن به سامورایی آورده است: «نیازی به گفتن نیست که اگر مثلا یک کشاورز، بازرگان،‌ هنرپیشه،‌ یا یک بزهکار در راه به سامورایی‌ای برخورد کنند نه‌تنها باید تعظیم کند بلکه بی‌درنگ باید پیشانی‌اش را در گل فرو کند و این گل باید بر پیشانی‌اش باقی بماند تا سامورایی و اطرافیانش عبور کنند و وقتی صدای آنها قطع شد می‌تواند آن را پاک کند. تنها مورد کاملا استثنایی در این میان کاهنانند که پس از تعظیم کامل و تصحیح، می‌توانند دوباره راست بایستند ولی در عین حال برای تکمیل ادای احترام باید همان‌طور ایستاده برای سامورایی در حال عبور دعا بخوانند و برکت بطلبند.» (ص 39)
 
لباس سامورایی دارای ویژگی‌های است که نویسنده این ویژگی‌ها را چنین بیان کرده است: «هنگامی که زره و جوشن بر تن و سلاح به دست ندارید باز هم باید ظاهرش بسیار درخشان و شایسته داشته باشید،‌ آن هم در لباسی که با لباس نجیب‌زاده‌ها چندان تفاوتی ندارد،‌ بجز آن‌که رنگ پارچه لباستان و همچنین نشان خانوادگی که بر روی آن دوخته شده است متفاوت است. روی کیمونوی بلندتان شلوار گشادی می‌پوشید به نام هاکاما،‌ که دو طرف کاتاگینویتان درون آن بسته شده است؛ کاتاگینو از یک کت کوتاه بالدار با شانه‌های تنگ تشکیل می‌شود. این ترکیب شیک و زیبای لباس،‌ کامی شیمو خوانده می‌شود. هنگامی که سوار اسب می‌شوید یا پیاده قدم می‌زنید، هاکامای خود را با شلوار تنگ‌تری عوض کنید و بعد هم به جای آن کاتاگینو کت گشادتری بپوشید.» (ص72)
 
سوء استفاده از هویت سامورایی‌های مرده
 
درباره سامورایی‌ها منابع مکتوبی وجود دارد. درباره میزان اعتبار این داستان‌ها می‌خوانیم: «حساسیت‌های واقعی هنری،‌ تنها با سال‌ها تمرین مشتاقانه به‌دست می‌آید، ولی می‌توان اطلاعات فراوانی را‌ (هم درباره هنر و هم درباره سرتاسر طیف رفتاری سامورایی‌) از آثار بزرگ ادبی به‌دست آورد. مهم‌ترین آنها گون‌کیمونو (داستان‌های جنگی) است. این داستان‌ها که قرن‌ها پیش نوشته شده‌اند،‌ وقایعی حماسی را تشریح می‌کنند که نشان می‌دهد نیاکان ما چگونه زندگی را سر کرده،‌ جنگیده و مرده‌اند. ارج این داستان‌ها زمانی بهتر شناخته می‌شود که یک راهب نابینای دوره‌گرد آنها را در محوطه کاخ فرمانروایتان با آواز بخواند.» (ص137)
 
سامورایی‌ها گونه‌های مختلفی دارند، سامورایی‌ها که از هویت یک سامورایی مرده بهره‌برداری می‌کنند. در توصیف مشخصات گونه‌ای از سامورایی‌ها آمده است: «رونین‌ها سامورایی‌هایی هستند که اربابان و فرماندهان خود را از دست داده‌اند،‌ بنابراین کسی را ندارند که برایش بجنگند. لزومی ندارد که به این دلیل از ورود آنها به سپاهیان خود اجتناب کنید و از خدمات صادقانه آن بهره‌مند نشوید؛ ولی در این کار دقت کنید زیرا ممکن است عده‌ای از آنان حقه‌بازان و شیادانی باشند که هویت سامورایی‌های مرده را اختیار کرده‌اند؛ هرچه درجه و مقام آنها بالاتر باشد بهتر می‌توانند شیادی و حقه‌بازی و جنایات گذشته‌شان را پنهان کنند. این ولگردان ممکن است ظاهری بسیار فریبنده داشته باشند،‌ زیرا همه رونین‌ها مشتاق آن هستند که در سپاه سازمان‌یافته یک فرمانده استخدام شوند.» (ص 165)
 
دو کتاب «لژیونر» به کوشش فلیپ ماتیشاک، مترجم فرید جواهرکلام در 296 صفحه، شمارگان یک‌هزار و 500 نسخه و به قیمت 21 هزار تومان و دیگری «سامورایی‌ها» گردآوری استیون ترنبول، مترجم جواهرکلام در 287 صفحه، شمارگان یک‌هزار و 500 نسخه و به قیمت 20 هزار تومان از سوی انتشارات ققنوس به چاپ رسیده‌اند.