نقش نهادهای دولتی بر روند ادبیات کودک/4
کاشفی خوانساری: نهادهای دولتی روند طبیعی چرخه نشر کتاب کودک را مختل کردهاند/ حمایت آری؛ تصدیگری نه!
سیدعلی کاشفی خوانساری، نویسنده و منتقد ادبی، گفت: تاثیرات دولت بر ادبیات کودک همیشه مثبت نبوده است؛ در بسیاری اوقات دولتها به جای ایفای نقش اصلی خود که همانا سیاستگذاری، حمایت و هدایت است، وارد تصدیگری شده و روند طبیعی چرخه بازار نشر و کتاب کودک را مختل کردهاند.
این نویسنده و منتقد ادبیات کودک ادامه داد: متاسفانه تاثیرات دولت بر ادبیات کودک همیشه مثبت نبوده است؛ در بسیاری اوقات دولتها به جای ایفای نقش اصلی خود که همانا سیاستگذاری، حمایت و هدایت است، وارد تصدیگری شده و روند طبیعی چرخه بازارنشر و کتاب کودک را به هم زدهاند.
وی اضافه کرد: به عنوان مثال امروزه میتوان حدود 20 ناشر دولتی و شبه دولتی کودک و نوجوان نام برد که هرکدام به نوعی به سازمانها و نهادهای دولتی و نیمه دولتی مانند آموزش و پرورش، حوزه علمیه، سازمان تبلیغات اسلامی، شهرداریها، آستان قدس رضوی و غیره وابستهاند و از روند طبیعی بازار پیروی نمیکنند. این ناشران در اکثر موارد به صورت انحصاری عمل کرده و در چرخه تولید و توزیع کتاب کودک خلل ایجاد میکنند.
کاشفی خوانساری گفت: در صورتی که دولت باید به سیاستگذاری، حمایت و هدایت بپردازد و سیستم ترویج و توزیع کتاب کودک را تسهیل کند. همچنین دولت باید از برگزاری جشنوارهها و نمایشگاههای کتاب حمایتهای لازم را به عمل آورد. اگر دولت میخواهد مستقیم در سیستم تولید کتاب کودک دخالت کند باید وارد حوزههای نظری و نقد کتاب کودک یا تولید کتابهای مرجع و فرهنگنامهها، شود، چرا که تولید این محصولات هزینهبر است و ناشران خصوصی توانایی یا تمایلی برای ورود به این کارها را ندارند.
وی دخالت نهادهای دولتی بر روند ادبیات کودک را در برخی مواقع منفی ارزیابی کرد و گفت: در بسیاری مواقع میبینیم نگاه جامع و کلان در سیاستگذاری برای ادبیات کودک که باید توسط هیات نظارت بر نشر کتاب کودک تبیین شود، صورت نگرفته و نهادهای مختلف دولتی هرکدام به سلیقه خودشان در این زمینه فعالتهایی انجام دادهاند. از سویی دیگر میبینیم که این فعالیتها هم غالبا همسو نبوده و در اکثر موارد تکراری یا نقض کننده همدیگر هستند. حاصل این کارها نیز همیشه به ضرر ادبیات کودک و دستاندرکاران این حوزه بوده است.
کاشفی خوانساری بیان کرد: باید تلاش شود سیاستهای کلی ادبیات کودک در نهادهای بالادستی تبیین و وظایف هرکدام از نهادهای دولتی و غیردولتی مشخص شود و نهادهای دولتی از تصدیگری در حوزه ادبیات کودک و رقابت ناسالم با جامعه نشر و اهل قلم خودداری کنند تا بتوانیم شاهد توسعه و تحول مثبت و چشمگیری در این حوزه باشیم.
سید علی کاشفی خوانساری، نویسنده و منتقد ادبیات کودک و نوجوان، در سال 1350 در تهران به دنیا آمد. از بیست سالگی به طور رسمی به روزنامه نگاری پرداخت. وی تاکنون بیش از صد مقاله و یادداشت تخصصی در حوزه ادبیات کودک و نوجوان منتشر ساخته است. سردبیری مجلات تخصصی در این حوزه از دیگر فعالیت های او بوده است.
این نویسنده و منتقد ادبی تا کنون بیش از 40 عنوان کتاب منتشر کرده است که عمدتا در حوزه مسائل نظری ادبیات کودک و نوجوان، تاریخ ادبیات و مطبوعات کودکان ایران بوده است. از جمله آثار کاشفی خوانساری میتوان به «لالاییهای تا لیلایی»، «آن كه رفت آن كه نيامد»، «شاهنامههاي كودكانه(كتابشناسي)»، «سرودههاي پس از مرگ»، «عروسكهاي خدا»، «قصه روزنامه جات عهد بوق»، «كودكان و شاهنامه»، «مزاحمان»، «تاريخ ادبيات ديني كودك و نوجوان»، «باباي سوره» و «مهمان» اشاره کرد.
نظر شما