انتشارات جهان جامجم، ویراست چهارم کتاب مرجع «ابزار دقیق (اندازهگیری الکتریکی و اندازهگیری تشعشعات)» را در 6 فصل راهی بازار نشر کرد.
در مقدمه چهارمین ویرایش این کتاب آمده است: «امروزه از مهندسین فعال در صنایع فرایند انتظار میرود که دانش و مهارتهای فراوانی خارج از محدوده «کنترل و ابزار دقیق» داشته باشند. بهطور معمول، از مهندسین اتوماسیون انتظار میرفت که با چگونگی آرایش یکپارچه شرکت آشنا باشند، تا ابزار و سیستمهای کنترل تحتنظر آنها بتوانند به آسانی دستورات را از هرجای شرکت دریافت و اطلاعات لازم را ارسال کنند.»
در ادامه اشاره شده که در سال 2008 میلادی، انجمن ابزار دقیق آمریکا نام رسمی خود را به انجمن بینالمللی اتوماسیون، با توجه به نیاز جامعه مهندسین به فراگیری مباحث جدید اتوماسیون تغییر داد.
معیارهای اندازهگیری الکتریکی کدامند؟
سه فصل نخست این کتاب با عنوان «اندازهگیریهای الکتریکی»، «اندازهگیریهای نوری» و «فنآوری تجهیزات هستهای» شامل مباحثی مانند یکاها و معیارهای اندازهگیری الکتریکی، تجهیزات دینامو متر، روشهای تبدیل آنالوگ به دیجیتال، اندازهگیری توان و اندازهگیری توان سه فاز است.
نویسنده در نخستین فصل کتاب درباره «یکانها و معیارهای اندازهگیری الکتریکی» نوشته است: «آمپر، یکای اصلی در سیستم SI است. در نهمین گردهمایی عمومی اوزان و مقادیر در سال 1948، یکای آمپز بهعنوان جریان ثابتی درنظر گرفته شد.»
مکانیزم اندازهگیری نوری
در فصل دوم نیز درباره اندازهگیریهای نوری میخوانیم: «یک پرتو نوری توسط مشخصههایی همچون ساختار طیفی، شدت، جهت و موقعیت فضایی و یا اندازه فاز و چگونگی قطبی شدنش توصیف میشود. چنانچه هر عاملی موجب ایجاد تغییر در هر کدام از این مشخصهها شود، بطوریکه تغییرات پدید آمده قابل اندازهگیری و مقداردهی باشند، آنگاه اطلاعات مفیدی در مورد عامل ایجاد تغییر بدست خواهد آمد. بطور کلی روشهای نوری بسیار متنوع هستند، بطوریکه ارائه و توصیف تمامی این روشها در یک فصل غیر ممکن است.»
لامپهای التهابی، تکانی در مورد چگونگی استفاده، لامپهای تخلیه، لامپهای دوتریوم، لامپهای منبع فشرده و منایع الکترونیکی: دیودهای ساتع کننده نور (LED) از دیگر مباحث مطرح شده در این فصل است.
«والت بُیز» در سومین فصل کتاب در تشریح «فنآوری تجهیزات هستهای» آورده که تجهیزات هستهای دستگاههایی هستند که پرتو (تشعشع)های مختلف و ذرات منتشر شده از مولد پرتوزا(راکتور) یا شتابدهندههای هستهای، ذراتی مثل ذرات آلفا، بتا، الکرترونها و پوزیترونها، پرتوهای X و گاما، نوترونها ذرات سنگین مثل پروتونها و دوترونها را اندازهگیری میکنند. ذرات نادری همچون نوترینوها، میسونها، مونها و... نیز وجود دارند که مطالعه آنها در آزمایشگاههای تحقیقاتی فوق انرژی و با سیستمهای آشکارساز ویژهای انجام میشود.
چگونه با روش هستهای میتوان اندازهگیری کرد؟
سه فصل بعدی کتاب با عنوانهای «اندازهگیری با روشهای هستهای»، «آزمونهای غیر مخرب» و «اندازهگیری نویز» به مباحثی مانند صدا و میدانهای صوتی، طبیعت صوت، روابط اندازهگیری پرتوزا، بهترین زمان اندازهگیری و اصول کلی دستگاههای مافوق صوت پرداخته است.
در فصل چهارم کتاب، مخاطب با دو دیدگاه مهم در استفاده از روشهای هستهای در صنعت آشنا میشود. نخست رعایت همه موارد قانونی در زمان استفاده از منابع پرتوزا یا زمانی که تصمیم به استفاده از این منابع داریم. دوم تبعیت از دستورالعملها و استفاده از تجهیزات فیزیک پزشکی مناسب برای ایجاد اطمینان از اینکه همه موارد قانونی توسط کاربر رعایت میشود.
در پنجمین فصل کتاب نیز درباره عامل اصلی در توسعه بهبود آزمون غیرمخرب آمده است: «این توسعه در واقع همان نیاز همیشگی به نمایش یکپارچگی و قابلیت اطمینان مواد، محصولات و ماشینآلات مهندسی است. مهمترین نیاز برای انجام آزمونهای غیر مخرب در ساخت موادی با کارایی بالا، اطمینان از کیفیت تولید و اطمینان مجدد از عملکرد ماشینآلات در دورههای معینی از زمان استفاده است.»
آشنایی با طبیعت صوت
طبیعت صوت از مباحث آخرین فصل کتاب است که نویسنده در تشریح آن اشاره کرده که یک محیط آلاستیک چه جامد، چه مایع و چه گاز اگر به نوعی دچار اغتشاش شود، آن گاه این اغتشاش از نقطه شروع حرکت کرده و در همه محیط منتشر خواهد شد؛ مسیری که در این اغتشاش از آن عبور میکند و سرعت انتشار به طبیعت، گستردگی، کشسانی و چگالی آن محیط بستگی دارد.
نخستین چاپ از ویرایش چهارم کتاب «ابزار دقیق (اندازهگیری الکتریکی و اندازهگیری تشعشعات)» با شمارگان یکهزار نسخه در 420 صفحه، به بهای 27 هزار و 500 تومان از سوی انتشارات جهان جامجم منتشر شده است.
نظر شما