به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نشست «تولد یک کتاب» با حضور فرهاد حسن‌زاده، نویسنده کودک و نوجوان و کاظم طلایی مدیر انتشارات طلایی ظهر امروز (چهارشنبه 23 اردیبهشت‌ماه) در سرای اهل قلم کودک و نوجوان بیست‌وهشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.
فرهاد حسن‌زاده در این نشست به نقش نویسندگان در دوره‌های مختلف زمانی بر ادبیات کودک و نوجوان اشاره کرد و گفت: امروزه نقش نویسندگان تغییر کرده است. در زمان گذشته نویسنده کسی بود که فردیت خاصی داشت و در انزوای خودش شروع به نوشتن یک کتاب می‌کرد اما امروزه یک نویسنده علاوه بر اینکه باید بر علومی مانند روان شناسی، کتاب‌شناسی، آداب داستان‌نویسی و ... نیز تسلط داشته باشد، باید به مسائل مختلفی مانند تصویرگری کتاب، وضعت نشر، فضاهای مجازی و بسیاری حوزه‌های دیگر اشراف داشته باشد.
این نویسنده در ادامه میزان نوآوری و خلاقیت نویسندگان را یک ویژگی مهم عنوان کرد و گفت: یک نویسنده باید با نوآوری و خلاقیت‌اش کتاب را به گونه‌ای بنویسد که برای مخاطب کودک و نوجوان جذابیت داشته باشد. به عقیده من کتاب باید سرگرم‌کننده و لذت بخش باشد تا کودکان و نوجوانان به خواندن آن کتاب تشویق شوند. با این دیدگاه؛ کتاب‌های اخیری که برای کودکان و نوجوانان نوشته‌ام ترکیبی از بازی و قصه است. مثلا اگر کتابی که قصه موش و گربه را بیان می‌کند به گونه‌ای طراحی شود که کودک در زمان خواندن کتاب بتواند صدای گربه را بشنود یا جای پای موش را لمس کند یا کاراکتر عروسک شخصیت‌های اصلی کتاب ساخته شود و در کنار کتاب به فروش برسد قطعا کودکان علاقه بیشتری به خریدن و خواندن کتاب پیدا خواهند کرد. با این کار خلاقانه کودکان می‌توانند به نوعی درخلق قصه‌ها مشارکت داشته باشند. چنین خلاقیت‌هایی را امروزه می‌توانیم کم و بیش در تولید برخی از کتاب‌های کودکانه ببینیم.
حسن‌زاده در ادامه به اهمیت تصویرگری کتاب‌ها اشاره کرد و گفت: برخی از تصویرگران با نویسندگان مقابله می‌کنند و حاضر نیستند با نویسنده یا ناشر در مورد موضوع و متن کتاب صحبت کنند و تصاویر ناهمگن و ناهماهنگ با متن تولید می‌کنند به‌طوری که مخاطب نمی‌تواند با آن کتاب ارتباط برقرار کند.
این نویسنده ادامه داد: باید شرایطی فراهم شود که ناشران یک اتاق فکر داشته باشند و درآنجا مدیر بازرگانی، مدیر هنری، ویراستار، نویسنده و تصویر‌گر کتاب در مورد کتاب مورد‌نظر فکر کنند و با یکدیگر به گفت‌وگو بنشینند. ایجاد فضای تحریریه‌ای که در نشریات وجود دارد در فضای انتشارات بسیار مفید خواهد بود.
ضرورت تعامل نویسندگان با تصویرگران
کاظم طلایی نیز در ادامه این نشست بر لزوم هماهنگی نویسندگان و تصویرگران تاکید کرد و گفت: نویسندگانی که در کارشان انعطاف نشان می‌دهند و در واقع به نوعی در جهت ارتقای کیفیت کتاب‌هایشان عقب‌نشینی می‌کنند، مثلا پیشنهاد می‌دهند که با تصویر‌گر کتاب‌هایشان صحبت کنند و مشاوره‌های لازم رابه او ارایه دهند و سعی می‌کنند با تصویر‌گر کتابشان هماهنگ شوند، کاملا حرفه‌ای عمل می‌کنند و تاثیر بسیار مطلوبی در ارتقای کیفیت کتاب و جذابیت آن دارند.
وی اضافه کرد: اگر کتاب در مسیر درست توسعه تولید قرار گیرد شاهد تولید آثاری خواهیم بود که همه مخاطبان از خواندن آن لذت می‌برند. به عنوان مثال ما سه سال برای تولید و پژوهش کتاب «عصر دایناسور‌ها» زمان گذاشتیم، اما با این وجود بر سر تصویرگری روی جلد این کتاب نتوانستیم به توافق برسیم در نتیجه تصمیم گرفتیم تصاویر مورد‌نظرمان را در فضای مجازی به اشتراک بگذاریم. در این فضا 200 نفر از پژوهشگران حوزه جامعه‌شناسی، دیرینه‌شناسی و علوم مختلف و همچنین نویسندگان، پیشکسوتان ومنتقدان ادبیات کودک نظرات خود را با ذکر دلایلشان برای ما بیان کردند. این نظرات برای ما بسیار کارساز بود و توانستیم با تاثیری که از این حرف‌ها گرفتیم، تصویر مناسبی را برای جلد این کتاب انتخاب کنیم.
طلایی با تاکید بر اینکه باید تلاش کنیم از کتاب مراقبت شود، گفت: وقتی شروع به تولید یک کتاب می‌کنیم همه عوامل تولید اعم از ناشر، نویسنده و تصویر‌گر باید با هم هماهنگ باشند و همکاری و تعامل داشته باشند.
مدیر انتشارات طلایی در ادامه به هزینه‌های اضافه برخی ناشران برای تولید کتاب‌ها اشاره کرد و گفت: این تفکر که هر چه برای تولید یک کتاب بیشتر هزینه کنیم به همان میزان نیز کتاب موفق‌تر خواهد بود، اشتباه است، زیرا برای تولید کتاب نمی‌توانیم هر فونت، قطع، ضخامت جلد و نوع کاغذی که می‌خواهیم را به کار ببریم. زمانی که نیازی نیست کتابی به‌صورت رنگی، گلاسه و در قطع بزرگ منتشر شود نباید هزینه اضافی انجام دهیم. باید بدانیم که ویژگی‌های تولید برای کتاب‌های مختلف فرق می‌کند اما متاسفانه بسیاری از ناشران به این مسأله توجه نمی‌کنند. واقعیت این است که ما در هرکدام از مراحل تولید کتاب اعم از نویسندگی، ویراستاری، انتخاب فونت، قطع، ضخامت جلد و نوع کاغذ اشتباه کنیم و یا آن را کم و زیاد کنیم دقیقا از همان جا کتاب آسیب می‌بیند.
وی در پایان گفت: نویسنده خوب وقتی فضا و اتمسفر قصه‌اش را می‌بیند به تصویرگری کتاب و کسی که می‌تواند از عهده تصویر‌گری‌اش برآید نیز فکر می‌کند.
چهارشنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۴ - ۱۲:۰۹
نظر شما