به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره دوران استعمار انگلستان در هند کتاب‌های فراوانی نوشته شده است. چگونه انگلستان بر پرجمعیت ترین کشور جهان مسلط شد؟ آنها فکر می‌کردند باید در هند چه کاری انجام دهند؟ و آیا واقعا باور داشتند که امپراتوری خود را تا ابد حفظ خواهند کرد؟ اینها سؤالاتی هستند که در 10 عنوان کتاب برتر از نگاه گاردین می‌توانید پاسخ آنها را بیابید و برای پارادوکس مالیخولیایی چنین امپراتوری توضیحی پیدا کنید.
1. «کیم» نوشته «رودیارد کیپلینگ» (1900)
این داستان درباره یک پسر بی‌خانمان ایرلندی است که توسط سرویس مخفی بریتانیا جذب شده و در «بازی بزرگ» –رقابت سیاسی و نظامی میان بریتانیا و روسیه برای برتری در آسیای مرکزی- به خدمت درمی‌آید. کیم کتاب عجیبی است که بودیسم و جاسوسی را در هم تنیده و مقصد مشخصی را برای خواننده تعیین نمی‌کند. مخاطب این داستان که یک رمان کلاسیک کودکان است در اصل بزرگسالانی هستند که توانایی درک آن را داشته باشند.
2. «مغول‌های سفید» نوشته «ویلیام داریمپل» (2003)
در دوره حکومت بریتانیا بر هند بسیاری از افسران تنهای انگلیسی با زنان هندی ازدواج کردند. داریمپل در کتاب خود داستان غم‌انگیز جیمز پاتریک افسر انگلیسی ساکن حیدرآباد و دختری هندی به نام خیرالنسا را بیان می‌کند. جیمز بر هر مانعی برای ازدواج با دختر مورد علاقه‌اش غلبه کرد و حتی مسلمان نیز شد اما این عشق با کشته شدن جیمز پایانی غم‌انگیز یافت.
3. «شمال کشور» نوشته «امیلی ادن» (1867)
امیلی ادن خواهر جورج اوکلند –بدترین فرماندار کل هند- بود. سفرهای او در سراسر هند شمالی نه تنها شرح و توصیفی بسیار دقیق و قابل توجه از زندگی در این منطقه ارائه کرده بلکه سندی اندوهناک از سیاست فاجعه‌آمیز برادرش در افغانستان به شمار می‌رود.
4. «مسئله شرافت» نوشته «فیلیپ میسون» (1974)
چگونه چند هزار سرباز انگلیسی بر شبه قاره 200 میلیون نفری مسلط شدند؟ میسون در تاریخ کوتاهی که از ارتش هند ارائه داده به موضوع وفاداری میان نیروهای انگلیسی و ارتش هندی انگلیسی کمپانی هند شرقی پرداخته و معتقد است نفوذ و تأثیر بریتانیا بر ارتش بسیار بزرگتری که اکنون هندوستان مستقل دارد، همچنان باقیست.
5. «کاری و برنج» نوشته «جورج فرانکلین اتکینسون» (1860)
عنوان فرعی این کتاب لذت‌بخش «مواد لازم جهت زندگی اجتماعی در پایگاه ما در هند» است. کاپیتان اتکینسون با روشی طنزآمیز و دلپذیر روال متزلزل در هند در دهه 1850 را توصیف می‌کند. توصیفات اتکینسون مانند نثر او بسیار فریبنده و جالب هستند.
6.«شورش بزرگ» نوشته «کریستوفر هیبرت» (1978)
برای بریتانیا در قرن نوزدهم هیچ واقعه‌ای وحشتناک‌تر از شورش بزرگ هندوستان نبود. افسران اروپایی توسط افرادی که به وفاداری آنها اطمینان داشتند کشته و زنان و فرزندانشان در کشتاری که به نوعی پاکسازی قومی بود به قتل رسیدند. این حادثه اقدامات تلافی‌جویانه وسیع‌تری را به همراه داشت و کتاب هیبرت بهترین روایت کوتاه از آن ماه‌های وحشتناک به شمار می‌رود.
7. «محاصره کریشناپور» نوشته «جی جی فارل» (1973)
قتل عام تمام افراد پادگان انگلستان و خانواده‌های آنها در منطقه کاونپور تکان دهنده‌ترین قسمت شورشی بود که در آن خون صدها نفر بر زمین ریخت. تاکنون ده‌ها رمان درباره این شورش نوشته شده اما تنها رمان فارل از جایگاه هنری برخوردار است.
8. «آدم خوارهای کومائون» نوشته «جیم کوربت» (1944)
کوربت شکارچی افسانه‌ای نخستین بار برای کشتن پلنگ‌ها و ببرهای آدم‌خواری که روستاییان ساکن تپه‌های شمالی هند را شکار می‌کردند، مشهور شد و سپس با تلاش‌هایی که در جهت حفظ زیستگاه این پلنگ‌ها انجام داد شهرت بیشتری به دست آورد. این زیستگاه اکنون به نام پارک حفاظت شده جیم کوربت معروف است. حتی حساس‌ترین خوانندگان هم می‌توانند از این روایت مسحورکننده لذت ببرند چرا که در آن گرفتن زندگی یک موجود فقط برای حفظ حیات سایر موجودات روی می‌دهد.
9. «گذری به هند» نوشته «ای ام فورستر» (1924)
گذری به هند شاید از نظر برخی رمانی سنگین و رسمی علیه امپریالیسم به نظر برسد ولی بیشتر خوانندگان آن را بسیار شیرین و لذت‌بخش توصیف می‌کنند. البته در این کتاب انگلیسی‌ها آنقدر نامعقول و مضحک به نظر می‌رسند که قادر به درک هندی‌ها نیستند و گرچه دکتر عزیز و سیریل فیلدینگ – دو شخصیت داستان- نمی‌توانند تا پایان یافتن حکومت بریتانیا در هند دوستان واقعی باشند اما فورستر چنان آهسته و آرام با شخصیت‌ها بازی می‌کند که آنها هرگز از نقش اصلی خود منحرف نمی‌شوند.
10. «ماندن» نوشته «پل اسکات» (1977)
اسکات با رمان‌های چهارگانه‌ای که درباره سال‌های پایانی حکومت بریتانیا بر هندوستان نوشت شهرت یافت. این رمان به توصیف زندگی توسکر، افسر بازنشسته ارتش هند که پس از استقلال این کشور به همراه همسرش در یک شهر کوچک زندگی می‌کند پرداخته است. آنها شاهد از بین رفتن تدریجی دنیای قدیمی خود همزمان با ظهور هند جدید در اطرافشان هستند.
شنبه ۲۹ فروردین ۱۳۹۴ - ۱۲:۴۱
نظر شما