به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست هم‌اندیشی رئیس و مدیران سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با حضور جمعی از کارشناسان و اساتید کتابداری چون علی اکبر اشعری، کامران فانی، فریده عصاره، مهردخت وزیر پور، سید ابراهیم عمرانی، نورالله مرادی، سعید رضایی شریف آبادی، غلامرضا فدایی، رحمت‌الله فتاحی، علی شاه شجاعی، رضا خانی‌پور، مهتا باصفا، زهره میر حسینی و عبدالحسین فرج پهلو و برخی از ناشران، امروز 26 فروردین ماه 1393 در کتابخانه ملی برگزار شد.

سید رضا صالحی امیری، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی در این نشست درباره انگیزه برگزاری این نشست گفت: در ابتدا از مجموعه نقدها و اظهار نظرهای مطرح شده از سوی اساتید، پژوهشگران و ناشران در رابطه با موضوع «فیپای مختصر» تشکر می‌کنم و معتقدم که این نقدهای منصفانه و صادقانه به انگیزه کمک به کتابخانه ملی انجام شده است.

رئیس کتابخانه ملی با اشاره به تهیه جزوه‌ای از نظرات مطرح شده از سوی کارشناسان و مطالعه جزء به جزء آنها افزود: بهترین منطق در رسیدگی به این موضوع این بود که ما بصورت مستقیم با این اساتید عزیز جلسه‌ای بگذاریم تا دوستان عدله خود را بیاورند و ما هم عدله خود را ارائه کنیم تا در نهایت به تصمیمی روشن بر اساس خرد جمعی برسیم.

وی ادامه داد: ما معتقدیم آنجا که به ما نقدی می‌شود باید خرد جمعی را بپذیریم  و انتظار می‌رود که اساتید در این نشست نقطه نظرات خود را با صراحت اعلام کنند تا با جمع‌بندی تمامی نظرات در اولین فرصت موضع کتابخانه ملی را درباره طرح «فیپای مختصر» اعلام کنیم.
 
گسترش تکنولوژی امروز ارائه «فیپای مختصر» را توجیه می‌کند
غلامرضا امیرخانی در این نشست با ارائه تاریخچه مختصری از فیپا گفت: علم کتابداری ایجاب می‌کند که در سازماندهی منابع از یکسری استاندارد استفاده شود که پیش از انقلاب این کار بر عهده مرکز خدمات کتابداری بود که با زحمات بسیاری از اساتید این رشته فعالیت می‌کرد. اما مشکل اساسی در آن زمان این بود که این مرکز به کتابخانه‌ها دسترسی نداشتند.

معاون کتابخانه ملی افزود: در نهایت با تأسی از کشورهای پیشرفته دنیا و مشخصا آمریکا، در سال 75 طرحی ارائه و در سال 77 اجرایی شد که بر اساس آن ناشران کتاب‌هایشان را برای انتشار به کتابخانه ملی ارائه می‌کردند تا فهرست‌نویسی پیش از انتشار بر روی آنها اعمال شود و این موضوع انقلابی برای دسترسی به منابع کتابخانه‌ها ایجاد کرد.

وی با اشاره به تحولات علمی و گسترش تکنولوژی در دهه‌ اخیر گفت: با گسترش امکانات دیجیتال، ارتباط کتابخانه ملی با ناشران بصورت الکترونیکی درآمد و فیپا بصورت الکترونیکی به ناشران ارائه می‌شد. به همین تناسب کتابخانه‌ها نیز دیگر از فهرست‌نویسی کتاب استفاده نمی‌کردند؛ چراکه تقریبا همه کتابخانه‌ها با مراجعه به سایت کتابخانه ملی و با استفاده از cd های این مرکز، این اطلاعات را به بانک‌های اطلاعاتی خود منتقل می‌کردند.

امیرخانی با بیان اینکه امکان رخ دادن این اتفاق در 5 یا 10 سال گذشته وجود نداشت، ادامه داد: این موضوع زمانی باید اتفاق می‌افتاد که استدلال برای استفاده گسترده از آن وجود داشته باشد و در نهایت این موضوع در این دوره مطرح شد. اما اینکه افرادی ادعا می‌کنند که هنوز هستند کتابخانه‌هایی که اینترنت و سیستم کامپیوتری ندارند، عده آنها به قدری ناچیز است که یکی از اساتید کتابداری عنوان کردند که حاضرند شخصا این کتابخانه‌ها را تجهیز کنند.

وی در ادامه درباره ارائه طرح «فیپای مختصر» نیز گفت: به همین تناسب ما این تصمیم را گرفتیم که مانند بسیاری از کشورهای پیشرفته دیگر، فهرست نویسی کتاب را با دقت بر روی متن کتاب ارائه دهیم و در ابتدا اطلاعات مختصری را به عنوان فیپای مختصر ارائه و یا یک شماره و کد رهگیری به ناشران اختصاص دهیم.
 
دلایل ارائه شده برای اجرای «فیپای مختصر» موجه نیست
در ادامه این نشست علی اکبر اشعری به بیان دیدگاه خود در رابطه با «فیپای مختصر» پرداخت و گفت: از آنجا که هر تغییری می‌باید بر اساس مطالعه همه جانبه در آن حوزه صورت گیرد، در ابتدا این سوال برای من مطرح می‌شود که در ارائه این طرح آیا مطالعه‌ای صورت گرفته یا خیر.

مدیر پروژه باغ کتاب افزود: بر اساس آنچه اعلام شده دلیل ارائه این طرح، حجم بالای کتاب‌های رسیده و تعداد کم کارکنان کتابخانه ملی عنوان شده است؛ در صورتی که با بررسی مختصری متوجه می‌شویم که حجم کتاب‌های تولید شده نسبت به سال‌های گذشته افزایشی نداشته  و از طرفی دیگر نیز 320 نیروی جدیدی که در دوره دکتر صلاحی به کتابخانه ملی اضافه شد، ارائه این دلیل قابل قبول نیست؛ چراکه پیش از این روند فهرست نویسی با سرعت بیشتری انجام می‌شد.

وی با اشاره به اینکه کتابخانه ملی یک سازمان منحصر به فرد و الگویی برای سایر کتابخانه‌های کشور است، گفت: وقتی در این مرکز طرحی ارائه می‌شود، باید مطالعات فراگیری درباره لزوم اجرای این طرح صورت گیرد و اقدامات شتابزده باعث تزریق این شتابزدگی و تبعات آن به سایر کتابخانه‌ها خواهد شد.

اشعری تصریح کرد: بر این اساس بنده با نوع تصمیم‌گیری موافق نبودم و همچنین دلیلی که برای ارای این طرح ارائه شده را دلیل موجهی نمی‌دانم. با اجرای این طرح در کنار ارائه فیپای مختصر باز هم باید آن فیپای کامل ارائه شود و این دوباره کاری لزومی ندارد. همچنین عنوان شده بود که فیپای کامل می‌تواند بر روی چاپ‌های بعدی کتاب درج شود، درحالیکه می‌دانیم بسیاری از کتاب‌ها به چاپ دوم نمی‌رسند.