به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) برترین پدیدآورندگان کتاب در زمینه‌های شعر و داستان، ترجمه و علمی آموزشی، بازنویسی و نمایشنامه، تصویرگری و گرافیک عصر دوشنبه (20بهمن 93) در مراسمی با حضور مدیرعامل کانون، رئیس و دبیر هفدهمین جشنواره کتاب کودک و نوجوان و جمعی از نویسندگان و مترجمان کتاب کودک و نوجوان با اهدای نشان «مداد پرنده» و لوح تقدیر و جوایز نقدی در سالن غدیر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان قدردانی شدند.

 علیرضا حاجیان زاده در این مراسم گفت: در روزگاری که کودکان و نوجوانان ما با حجم عظیمی از اطلاعات روبه‌رو هستند، اطلاعاتی که به شکل غیرفعال دریافت می‌کنند، چندان فضا و امکانی برای استقلال فکری آنان وجود ندارد؛ مخصوصاً که در زندگی جدید امکان آشنایی حسی کودکان با طبیعت بسیار کاهش یافته است. بازی‌ها بیشتر آماده‌اند و کودک مانند گذشته هنگام بازی نظم پذیری، سازمان دهی، اداره شدن از سوی دیگران و مهارت تصمیم‌گیری را نمی‌آموزند.

مدیرعامل کانون ادامه داد: کودک امروزی خیلی زود دنیای کودکی را ترک می‌کند، پرده از رازها برایش کنار می‌رود و احساس دانستن همه‌چیز تمام احساس شگفتی و کنجکاوی او را مخدوش می‌سازد؛ احساس شگفتی و کنجکاوی‌ای که می‌تواند او را به سوی علم و خلاقیت راهنمایی کند و این بی تفاوتی ناشی از دانستن همه چیز راه را برای پیشرفت‌های بیشتر کودکان و نوجوانان می‌بندد.

وی عنوان کرد: تلاش خانواده‌ها مربیان و آموزگاران از مهد کودک تا دبیرستان در انباشت اطلاعات علمی در ذهن کودکان و نوجوانان از یک سو و نقش رایانه‌ها و دنیای مجازی از سوی دیگر ارتباط کودکان و نوجوانان را با دنیای واقعی مخصوصاً جامعه انسانی محدود کرده است.
 
وی افزود: کتاب امن‌ترین پناهگاه کودک و نوجوان است. اهمیت کتاب و کتابخوانی کودکان وقتی روشن‌تر می‌شود که بدانیم اگر عشق به مطالعه از کودکی در انسان پدید نیاید و مطالعه به نیاز معنوی در زندگی او تبدیل نشود. ذهن او در جوانی تهی خواهد بود و آن وقت تهی بودن ذهن و بی تجربگی جوانی ممکن است به تعالی او  در مسیر تنزل پیش ببرند و از ارزش‌های انسانی دور کنند.

حاجیان زاده گفت: باید اجازه دهیم کتاب نیز مانند یک اسباب بازی مورد علاقه مونس بچه‌ها باشد اولین گامی که والدین و حتی خود کودکان برای ورود به دنیای ادبیات و کتاب بر می‌دارند بازی با کتاب در کنار اسباب بازی است. برای ترویج فرهنگ مطالعه در میان کودکان باید کتابخوانی را با بازی و سرگرمی درآمیخت تا بچه‌ها از کتاب لذت ببرند و عادت به مطالعه در آنها نهادینه می‌شود.

وی افزود: بسیاری از کسانی که در سنین بالاتر نسبت به شعر بی تفاوت هستند افرادی هستند که در دوره کودکی شعر با صدای بلند نشنیده‌اند علاقه به شعر را می‌توان از همان دوره بچگی با خواندن لالایی‌های مادرانه تقویت کرد. داستان‌هایی که مادرها و گاه مادربزرگ‌ها برای بچه‌ها تعریف می‌کنند هم وسیله دیگری برای علاقه‌مند کردن کودکان به مطالعه است.
 
حاجیان زاده ادامه داد: پس باید در دوران خردسالی بذر علاقه به مطالعه و کتابخوانی را در کودکان کاشت چراکه جبران آن در سال‌های بعد بسیار دشوار خواهد بود. بچه‌ها از همان سنین پایین از تماشای تصاویر ساده مربوط به اشیا موجود در اطرافشان لذت می‌برند و اگر در این دوران کتاب‌های مصور رنگی در اختیار آنان قرار گیرد به ورق زدن مکرر و تماشای تصاویر آن می‌پردازند و به این ترتیب اولین سنگ بنای آشنایی و الفت آنان با کتاب گذاشته می‌شود.

وی عنوان کرد: مطالعه با دنیای ذهن کودکان ارتباط مستقیم دارد و توانایی‌های ذهنی و مهارت‌های اجتماعی آنان را توسعه می‌دهد و حتی به توانایی‌های یادگیری در مدرسه و پرورش اعتقادات و رفتارهای دینی و پایبندی آنان به ارزش‌ها کمک می‌کند.

حاجیان زاده گفت: یکی از رسالت‌های کانون پرورش فکری ترویج فرهنگ مطالعه است و کتاب به عنوان محور همه فعالیت‌های کانون در نظر گرفته می‌شود. بر این اساس ما می‌کوشیم چه در تولید و انتشار و چه در تجهیز کتابخانه‌ها و فروشگاه‌ها و چه در طراحی و اجرای فعالیت‌هایی چون جشنواره کتاب کودک و نوجوان این رسالت را مدنظر داشته باشیم و از این راه به شکوفایی استعدادهای کودکان و نوجوانان کمک کنیم.

 حق تعلیم و تربیت مهم‌ترین حقی است که بچه‌ها بر گردن والدین‌شان دارند
جواد محقق، دبیر جشنواره کتاب کانون نیز  گفت: کار برای کودکان به شرط صحت و سلامت و درستی سرمایه گذاری برای نسل‌های آینده است و هر هزینه‌ای در تعلیم و تربیت این نونهالان پس اندازی برای بهره‌وری بیشتر از نیروی انسانی کشور است و باید بیش از پیش جدی گرفته شود. این جدیت شامل همه خانواده‌ها، اولیای مدارس، برنامه ریزان فرهنگی، سیاسی و اقتصادی است و هیچ نهاد و گروهی کوچک یا بزرگ حق تخطی از آن را ندارد.

وی افزود: در میان همه حقوقی که بچه‌ها برگردن بزرگترها دارند حق تعلیم و تربیت شاید مهم‌ترین و کلیدی‌ترین آنهاست. خانواده‌ها نباید همه آن را از مدرسه و معلم بخواهند و مدارس هم نمی‌توانند تمامی آن را بر دوش خانواده‌ها ببینند. کار این هماهنگی نیز درک و فهم درست مسئولان را می‌طلبد.

محقق گفت: مایه تأسف است که بازار خرید کودکانه‌ها و کودکان تنها به سودای سرمایه رونق بیابد و پسند کودکانه بر نیازهای کودکان پیشی بگیرد و این کار تا به جایی پیش رود که حتی بازار کتاب کودکان هم به چشم دکانی دو نبش و رنگارنگ به گونه‌ای گول زننده درآید.

وی در بخش دیگری از سخنانش عنوان کرد: جشنواره عموماً میوه چین‌های آخر فصل‌اند و نتایج تولیدات را رصد می‌کنند و نمی‌توانند چندان که باید مؤثر باشند. سلامت فضای موجود بیش از هر کس نیازمند درک و درایت و قصد و همت اصلاح‌گری دلسوزانی از همین قبیله است که بی ترس از هیاهوی رسانه ای و به دور از حسابگری‌های فرصت‌طلبانه سیاسی و مالی و اداری تنها به عشق فرزندان این مرز و بوم و در تعاملی دو سویه با منتقد و مخاطب دل به دریای تغییر نگرش‌ها بزنند و در خلوتی سرشار از اندیشه همگان به تولید بپردازند.
 
محقق افزود: امسال هزار و 39 کتاب در مجموع به دبیرخانه این جشنواره رسیده بود که از آن میان، 316 کتاب برای مخاطب نوجوان و 637 کتاب برای کودکان و خردسالان بوده است. این آثار همگی در سال 1392 منتشر شده‌اند.
 
وی گفت: بیشترین کتاب‌های رسیده در زمینه داستان ترجمه کودک با 176 عنوان و داستان تألیفی کودک با 159 اثر و کمترین کتاب‌ها در موضوع زندگینامه نوجوانان با 9 کتاب و نمایشنامه نوجوانان با هفت کتاب بود.

محقق ادامه داد: از نظر آثار برتر هم در رشته‌های ترجمه علمی کودک و نوجوان و داستان ترجمه کودک برگزیده‌ای نداشتیم و در رشته‌های دینی و زندگینامه هم به یکی دو کتاب تقدیری رسیدیم و آثار برگزیده‌ای به نظر داوران نرسید.