حبیب الله معظمی گودرزی در مراسم رونمایی از کتاب «فساد در رسانه» که عصر دیروز در انتشارات سروش برگزار شد گفت: این کتاب بر سیستم خود نظارتی (قوانین خود تنظیمی) در رسانهها تاکید دارد. این موضوع باعث میشود مشکلات قضایی رسانهها توسط خود آنها حل و بار پروندههای قضایی کم شود.
وی ادامه داد: دو موضوع مهم «اخلاق در رسانه و فساد» در این کتاب قابل بحث و بررسی هستند. با توجه به تجربیاتی که در طول سالها در حوزه رسانه داشتم این کتاب به ما نشان میدهد آنچه ما در کشور مبتنی بر نظام ارزشی اسلامی داریم با مفهوم اخلاق در غرب کاملاً متفاوت هستند. چرا که این موضوع در میان اهالی رسانه ای کشور ما بسیار وسیعتر، دقیقتر و زیربناییتر است.
فضائلی با اشاره به جریانات فکری در غرب توضیح داد: اگر بخواهیم به جریانات فکری حاکم بر کشورهای غربی بنگریم متوجه میشویم که موضوعی به نام اخلاق در تفکرات غربی مفهوم جدی ندارد. همین موضوع باعث میشود در عمل هم شاهد گسترش بیاخلاقیها در جامعه و بهتبع آن در رسانهها باشیم.
مدیرعامل انتشارات سروش حریم خصوصی را مهمترین موضوع مورد توجه رسانههای غربی دانست که بر آن تأکید دارند و افزود: مهمترین موضوعی که رسانههای غربی تأکید دارند «حریم خصوصی» است؛ بهطوری که آنها از این طریق و افشاگریهایی که انجام میدهند باجگیری میکنند. این موضوع نشاندهنده این است که به «حریم خصوصی» که بهعنوان محورهای اصلی رسانه در غرب در نظر گرفته میشود در عمل توجه نمیشود.
پیشنهاد تدوین سرفصل فقهی و اسلامی در رسانهها
وی با پیشنهاد ایجاد سرفصلی برای در نظر گرفتن مباحث فقهی و اسلامی در رسانه تاکید کرد: در کشور ما سرفصلی با عنوان فقه در رسانه وجود دارد که متأسفانه به آن توجهی نمیشود. امیدوارم عالمان فقهی کشور به کمک برخی صاحبنظران روزنامهنگاری بتوانند سرفصلی را با عنوان بایدها و نبایدهای شرعی در رسانهها به وجود بیاورند که بتوانیم از آن استفاده کنیم چراکه امروز نیازمند آن هستیم.
فضائلی در ادامه با اشاره به بحث فساد در رسانهها گفت: بحث فساد در رسانهها موضوع بسیار مهمی است که متأسفانه توجه کمتری به آن میشود. بهطوری که این امر بهنوعی تحتالشعاع مسائل مختلف و ملاحظاتی قرار میگیرد که عملاً ضد مصلحت هستند.
مدیرعامل انتشارات سروش افزود: این موضوع به حدی مهم است که حتی در بیانات رهبری هم میتوان آن را دید که فساد یکی از دغدغههای مهم ایشان است. بهطوریکه میگویند: دست پاک یکی از الزامات مبارزه با فساد در رسانهها است.
رسانه پاک یکی از ارکان اصلی مبارزه با فساد است
وی وجود رسانه پاک را یکی از ارکان اصلی مبارزه با فساد دانست و عنوان کرد: اگر قرار است رسانهای وارد بحث مبارزه با فساد شود در ابتدا باید خودش پاک باشد زیرا اگر پاکی و درستکاری در آن دیده نشود تحت عنوان مبارزه با فساد به سمت انجام کارهای فاسد دیگری میرود.
فضائلی افزود: امیدوارم کارهای نظری در این حوزه کمک کند بحث مبارزه با فساد توسط یکی از مهمترین دستگاهها (رسانهها) اجرا شود تا از این طریق فاسدان اخلاقی را از بین ببرند.
حبیبالله معظمی مترجم کتاب «فساد در رسانهها» در ادامه این نشست گفت: این کتاب رسانه را شامل سه زیرشاخه مهم روزنامهنگاری، تبلیغات و روابط عمومی میداند که یکسری اشتراکها و تفاوتهای نقشی و کاربردی با هم دارند. تمرکز اصلی این کتاب بر موضوع روزنامهنگاری است.
وی با اشاره به ویژگی خاص این کتاب اظهار کرد: یکی از ویژگیهای خاص این کتاب که آن را با کتابهای دیگر متمایز میکند استفاده از اتفاقهایی است که در طول دو دهه اخیر در عرصه روزنامهنگاری جهان رخداده است. «فساد در رسانهها» درواقع به تحلیل کارکرد در رسانه و فلسفه اخلاق میپردازد.
مترجم کتاب «فساد در رسانه» ادامه داد: عنوان اصلی این کتاب «رسانهها، بازار و اخلاقیات» است که من به دلیل ایجاد جذابیت برای مردم جامعه و اینکه فساد درواقع نقطه متقابل اخلاق محسوب میشود تصمیم گرفتم نقطه قرینه آن را در نظر بگیرم چراکه اگر اخلاق نباشد فساد به وجود میآید.به همین دلیل نام کتاب را به «فساد در رسانه» تغییر دادم.
معظمی با اشاره به فصلهای کتاب عنوان کرد: این کتاب شامل 9 فصل است که من آن را به سه بخش تقسیم کردهام. بهطوری که فصل اول و دوم بخش اول کتاب محسوب میشوند که رویکردشان تمرکز اخلاق در رسانهها است. فصلهای 3 تا 7 به مصادیق فسادها در رسانههای مختلف میپردازد. فصل 8 و 9 که درواقع بخش کلیدی کتاب هم محسوب میشوند، اصلاح فساد، رویکردها و عملهای درست روزنامهنگاری به شیوههای گوناگون را بررسی میکند و از این طریق الگودهی میکند و میتواند رویکردهای عملیاتی را به خواننده ارائه دهد.
وی سپس با اشاره به مهمترین موضوعات فصلهای کتاب افزود: فصل نخست کتاب به طرح مساله میپردازد و مشخصاً بیان میکند هدف کتاب توضیح اساسی درباره رسانه است. در فصل دوم موضوع «فلسفه اخلاقی نقش» بررسی میشود که در واقع فصل کلیدی کتاب هم محسوب میشود. در فصل سوم نویسندگان تمرکز به دو دستاورد جامعه مدرن را دارند که شامل رسانه و بازار میشوند.
مترجم کتاب «فساد در رسانه» افزود: مهمترین موضوع فصل چهارم کتاب که همنام با عنوان کتاب هم است حرفهای گرایی است که نویسندگان در آن به اخلاقیات حرفهای توجه ویژهای دارند. بهطوریکه آنها این اخلاقیات را به فلسفه اخلاق و نقش اخلاقی برای فرد بررسی میکنند. فصل پنجم کتاب نیز بهعنوان یک فصل پایهای به بیان مباحث غیر رسانه ای میپردازد. در فصل ششم نویسندگان عملی را فساد میپندارند که به لحاظ سازمانی قابل پیشبینی باشند. فصل هفتم کتاب درواقع تنوع متنی است و بافت را به تصویر میبرد. بخش مهم این فصل به تحلیل بردن بحثهای فساد در رسانهها در قالب تصویر است.
خود تنظیمی رسانهها بار پروندههای قضایی آنها را کم میکند
معظمی ادامه داد: فصل هشتم کتاب ترویج، تدوین و تنظیم ضوابط اخلاقی و بحثها را به حوزه کاربردی مربوط میکند و الگویی بهصورت جزئی و عملیاتی ارائه میدهد. این فصل تأکید بر سیستم خود نظارتی (خود سازمان رسانه ای قوانین خود تنظیمی داشته باشند) در رسانهها را دارد.
وی در ادامه توضیحات این فصل گفت: روزنامههای معتبر دنیا بخش جداگانه ای بهعنوان دریافت شکایات دارند که موجب کاهش بار پروندههای قضایی در رسانهها میشود چراکه آنها خود مشکلات ایجادشده را حل میکنند و تأکید دارند که این نظارت بیرون از مجموعه نباشد.
مترجم کتاب «فساد در رسانه» در توضیح فصل نهم کتاب اضافه کرد: این فصل برتری اخلاقی و الگوهای نقش رسانهای را نشان میدهد و راهکارهای عملیاتی را با استفاده از بحث روانشناسی ارائه میدهد و میگوید میتوانیم با ارائه الگوها روزنامهنگاران را تربیت و از این طریق اشتباهات و فسادها را برطرف کنیم.
حبیبالله معظمی درباره علت ترجمه این کتاب عنوان کرد: این کتاب را آگاهانه انتخاب کردم و به جرات باتجربهای که با 30 سال کار رسانه دارم میگویم حضور این کتاب در بازار نشر نوعی آرمان برای من تلقی میشود. با توجه به این کتاب در مییابیم که اتفاقهایی که در رسانههای غربی رخ میدهد با کشور ما متفاوت هستند همانطور که مهدی محسنیان راد در مقدمه این کتاب میگوید امیدوارم در این عرصه کتابهایی شکل بگیرند که درباره جامعه خودمان به مساله فساد در رسانهها بپردازند.
وی ادامه داد: با توجه به وجود موضوعات اخلاقی و معنوی در جامعه انتظار داشتیم این کتاب در کشور خودمان شکل میگرفت. در این راستا امیدوارم بحث اخلاق با حوزه علوم مورد توجه قرار بگیرند و کتابهایی را در این زمینه به وجود بیاورند.
مترجم کتاب «فساد در رسانه» در پایان عنوان کرد: با توجه به اینکه خواننده مباحث فلسفی نیز هستم به این نتیجه رسیدهام که مبانی کاربردی غرب دید فلسفه را با توجه به موضوعات مختلف بررسی میکند چراکه معتقد است روزنامهنگاران نیازمند حمایت هستند. متأسفانه در کشور ما پیش از اینکه حقوق رسانهها را در نظر بگیریم برای آنها تکلیف مشخص میکنیم درحالیکه باید آنها را به حال خود رها کنیم تا از این طریق بتوانیم به توسعه رسانهها کمک کنیم.
همچنین در ادامه این مراسم احمد توکلی نماینده مردم تهران در مجلس گفت: از من خواستهاند برای نقد و بررسی این کتاب در این مراسم حضور داشته باشم اما متاسفانه فرصت نکردم این کتاب را بخوانم.
وی سپس با قدردانی از ترجمه و انتشار این کتاب برای جامعه رسانه ای کشور، به مواردی از فساد در ایران اشاره کرد.
توکلی با استناد به حدیثی از رسول اکرم (ص) هشدار داد که هیچ نیروی خارجی نمیتواند جمهوری اسلامی را از پا دربیاورد مگر فساد در داخل، که اگر جلو آن گرفته نشود نظام را به سقوط میکشاند.
نماینده مردم تهران در مجلس در ادامه با استفاده از پاورپوینت مقاله ای علمی و تشریحی از مفهوم فساد، موارد و زمینههای آن را ارائه داد.
این مراسم سه شنبه ۱۸ آذر ۹۳ با حضور احمد توکلی نماینده مجلس شورای اسلامی، حبیبالله معظمی گودرزی مترجم کتاب «فساد در رسانه» و جمعی از صاحبنظران، فعالان عرصه مطبوعات، چهرههای سیاسی و رسانه ای کشور ازجمله حجتالاسلام دعایی نماینده ولیفقیه و مدیرمسئول روزنامه اطلاعات در انتشارات سروش برگزار شد.
درباره کتاب:
«فساد در رسانهها» که توسط ادوارد اچ اسپنس، آندرو الکساندرا، آرون کوئین و آن دان؛ چهار نویسنده با تخصصهای علوم ارتباطات، حقوق، فلسفه و فلسفه اخلاق تا جامعهشناسی و روانشناسی که با طرح جدیدترین مباحث حوزه اخلاق کاربردی به تبیین مستدل اصول و ضوابط حرفه ای برای همه رسانهها ازجمله رسانههای جدید پرداختهاند، نوشتهشده و حبیبالله معظمی گودرزی آن را ترجمه کرده است.
این کتاب با سرفصل کلی مطالعات انتقادی رسانه و مقدمه ای از مهدی محسنیان راد در ۲۶۴ صفحه و با قیمت ۱۲۵هزار ریال از سوی انتشارات سروش منتشر و روانه بازار نشر شده است.
نظر شما