وی ادامه داد: این کتاب شامل 24 مقاله منتشرشده و منتشرنشده من درباره دموکراسی و جامعه باز است. این کتاب به مسئله یک جامعه گفت وگو محور و دموکراتیک، که با خرد و عقلانیت و عرصه عمومی آشتی کرده است، می‌پردازد. همچنین تجربه زندگی مسالمت‌آمیز یک دین‌گرا یا دین‌گریز، چپ یا لیبرال، خود و دیگری و تجربه زیست مدنی و پلورال را مورد توجه قرار می‌دهد.
وی افزود: علاوه بر این، کتاب حاضر آسیب‌هایی را که در نبود دموکراسی، جامعه و دولت را در معرض مشکلات و پیامدهای واپسگرایانه قرار می‌دهد و فرصت‌هایی را که در عرصه اجتماعی، سیاسی و فرهنگی از دست می‌رود، بررسی کرده است.
به گفته علیپور، این کتاب همچنین قدرت دموکراسی را که قدرتی توزیع‌شده در شکل رسمی حکومت و لایه‌های پیدا و پنهان جامعه است، با رویکردهای نظری و عملی واکاوی و تحلیل می‌کند. این موضوع که ساخت قدرت چه قدر می‌تواند در دموکراسی تعیین‌کننده باشد، در یکی از مقالات کتاب بررسی شده است. همچنین طرح این موضوع که رفتار و گفتار افرادی که وارد قدرت می‌شوند، چه تأثیری می‌تواند در شکل‌گیری دموکراسی و نهادهای دموکراتیک داشته باشد، یکی دیگر از محورهای این مقاله است.
وی در ادامه با بیان این‌که کتاب حاضر مسئله دموکراسی را از نگاه روشنفکران بررسی می‌کند، گفت: در این مقاله نگاه جریان‌های مختلف روشنفکری در ایران ــ اعم از روشنفکری مذهبی، چپ و ... ــ به موضوع دموکراسی بررسی شده است و این سؤال طرح شده که آیا موضوع دموکراسی در اولویت فکری این جریان‌ها بوده یا نه، و روشنفکران ایرانی به چه میزان به مسئله دموکراسی توجه کرده‌اند؟
وی همچنین با اشاره به طرح نگاه روحانیت و زبان فقه به موضوع دموکراسی در کتاب، یادآور شد: پس از انقلاب اسلامی زبان فقه در ایران مسلط شد. در این مقاله بر آن بودم تا این موضوع را بررسی کنم که مسلط شدن زبان فقه چه تأثیرهایی بر شکل‌گیری گفتمان دموکراسی و نیز قدرت گذاشته است.
مؤلف کتاب «اخلاق و دموکراسی» در بخشی دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به طرح جنبش دموکراتیک زنان در این کتاب گفت: در این مقاله به نگاه‌های گوناگون به مسئله زنان در ایران توجه شده و علاوه بر آن حضور زنان در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی مورد بررسی قرار گرفته است. این سؤال در این جا مطرح می‌شود که جنبش شکل‌گرفته درباره زنان تا چه اندازه دید دموکراسی‌خواهانه داشته است.
وی در ادامه افزود: بحث گفتمان آزادی در نگاه مخالفان مشروطه در یکی دیگر از مقالات کتاب بررسی شده است. علاوه بر این، موضوع طبقه متوسط و نگرش‌های اجتماعی به آن، یکی دیگر از مقالات کتاب است. در این بخش این موضوع طرح می‌شود که با ورود بخشی از طبقه کارگر و سنتی به طبقه متوسط، تحولاتی جدید شتاب گرفته است که مبنای مطالبات دموکراسی‌خواهانه است.
به گفته علیپور، جامعه باز می‌تواند یک فرایند مهم ایجاد کند که از طریق آن به دموکراسی برسیم، چراکه تنها در جامعه باز است که مسئله دموکراسی و نهادهای دموکراتیک مطرح می‌شود.
«دموکراسی و جامعه باز: درنگی بر موانع گذار به دموکراسی در ایران» نوشته محمدحسن علیپور با شمارگان هزار نسخه در 144 صفحه به بهای شش هزار تومان به همت نشر پایان در هفته دوم آذر 93 چاپ و روانه بازار نشر شده است.
نظر شما