به‌گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از روابط عمومی پژوهشکده تاریخ اسلام جلد دوم کتاب «دانشنامه سیره نبوی» که با نظارت حجت‌الاسلام حسین حسینیان مقدم بنوشته شده است،  دوشنبه (26 آبان‌ماه) در پژوهشکده تاریخ اسلام مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد. در این نشست حجت الاسلام محمدرضا هدایت‌پناه از مؤلفان دانشنامه، دکتر علی بیات و دکتر سیدجمال موسوی حضور خواهند داشت.

دانشنامه نبوی به همت گروه «رجال و خاندان‌های اسلامی پژوهشکده تاریخ اسلام» در 10 مجلد و هر جلد در معرفی 600 واژه تالیف می‌شود که نظام‌های مطلوب رفتاری در حوزه‌های مختلف را با بهره‎گیری از سیره و سنت نبوی ‌(ص) استخراج، تبیین و تحلیل خواهد کرد.

این دانشنامه که مقدمات آن از سال 1386 آغاز شد، قصد دارد با رویکردی راهبردی، علاوه بر استفاده از یافته‌های علمی موجود، افق‏های نوین حوزه‌‏های دانش را نيز ــ به گونه‌ای که یافته‌های آنها بتواند در حل مسائل روز و نظام‌سازی در دنیای معاصر به‌کار رود ــ بگشاید.

نیاز به یک منبع جامع تبیین‌کننده نظام‌های مطلوب اسلامی در حوزه‌های مختلف رفتاری که مستند به سیره و سنت نبوی و قابل استفاده برای پیروان مذاهب مختلف اسلامی باشد، انگیزه تألیف این دانشنامه بوده است.

در اين دانشنامه 13 گروه علمي، زیر نظارت شوراي علمي دانشنامه در حوزه‌هاي متفاوت نظام‏‌هاي رفتاری و اخلاقی مشغول فعاليت هستند.

استخراج، تبیین و تحلیل نظام‌های رفتاری مطلوب از سیره و سنت نبوی به‌همراه استخراج، تبیین و تحلیل روش‌های پیاده کردن نظام‌های مطلوب از سیره و سنت نبوی از اهداف اصلی، و هم‌چنین مطالعه و بررسی نظام‌های رفتاری تحقق یافته در جامعه اسلامی عصر پیامبر (ص) و تحلیل چگونگی نظام‌سازی و تبدیل نظام جاهلی به نظام دینی توسط پیامبر (ص) از اهداف فرعی نگارش این دانشنامه عنوان شده است.

با توجه به موضوع دانشنامه که مطالعه نظام‎های رفتاری از دیدگاه پیامبر اسلام (ص) است، این کتاب به دو بخش اساسی تقسیم می‌شود. در بخش اول که شامل کلیات است، مسائل زیر مطرح شده‌اند:

1- فلسفه، سنت و سیره (چیستی سنت و سیره، روش کشف و تفسیر سنت و سیره، حجیت، منابع، تاریخ تحول سیره‌شناسی، مکاتب فکری راجع به موضوع و ...)
2- مباحث پیرامونی سنت و سیره (سیره و سنت‌شناسان، منابع سیره و سنت و ...)
3- فلسفه نظام‎های رفتاری.

بخش دوم درباره نظام‎های رفتاری است که مجموع آن برحسب ماهیت، هدف و ضمانت اجرایی رفتار، به دو کلان‌نظام «حقوقی» و «اخلاقی» و به حسب موضوع رفتار، به 9 نظام رفتاری تقسیم می‌شود که این نظام‎های رفتاری عبارتند از: نظام‎های عبادی، تربیتی، قضایی، اجتماعی، سیاسی، جهادي و دفاعي، اقتصادی، مدیریتی، زیست‌محیطی، آموزشی و پژوهشی.

از آنجا که این دانشنامه علاوه بر گزارش، به تحلیل و نظریه‌پردازی هم می‌پردازد، مخاطبان نخست آن، متخصصان و آگاهان به مباحث حوزه‌های دانشی مطرح در دانشنامه و طراحان نظام‌هاي اجتماعی هستند.

نخستین جلد این مجموعه حرف «الف» تا «همزه» را در بر داشت. جلد دوم این دانشنامه واژه‌های باقیمانده حرف «آ» و حرف «ب» را شامل می‌شود. دومین مجلد «دانشنامه سیره نبوی» در پنج محور به بررسی اعلام، اشخاص، اعلام جغرافیایی، اماکن، قبایل و حوادث صدر اسلام می‌پردازد و سیره نبوی را با رویکرد دایره‌المعارفی تقریر می‌کند. بخش صحابی این دانشنامه با نگاه تقریبی نوشته شده و سعی بر این است تا بر اساس منابع اهل سنت، مواضع و رویکردهای شیعی صحابی رسول خدا (ص) را شرح دهد.

نخستین جلد این دانشنامه زیر نظر حجت‌الاسلام رسول جعفریان ــ نویسنده و محقق تاریخ تشیع ــ و جلد دوم با نظارت حجت‌الاسلام حسین حسینیان مقدم و همکاری جمعی از اعضای گروه تاریخ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه؛ حجت‌الاسلام محمدرضا هدایت‌پناه، حجت‌الاسلام رمضان محمدی، حجت‌الاسلام قاسم خانجانی و دکتر منصور داداش‌زاده تالیف شده است.

این نشست، دوشنبه (26 آبان 93) از ساعت 17 تا 19 در محل پژوهشکده تاریخ اسلام واقع در تهران، خ. شهید عباس‌پور، خ. رستگاران، ک. شهروز شرقی، شماره 9 برگزار خواهد شد.