غلامرضا امامی در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) با اشاره به آثار خوب و ارزشمندی که در ادبیات کودک ونوجوان وجود دارد گفت: گاهی میگویند آثار ما در نمایشگاههای خارجی با استقبال روبهرو شده است، من نمیدانم با چه نوع استقبالی روبهرو شده است؟ درحالی که بسیاری از آثار خوب ما به زبانهای دیگر ترجمه و منتشر نمیشود و در سطح جهان حضور ندارند و فقط تعداد محدود و خاصی از آثار ترجمه شده و سر از نمایشگاههای بینالمللی در می آورند، سخن از کدام استقبال است؟ به نظرم، اینکه سالانه دو یا سه اثر به زبانهای دیگر ترجمه شود در مقابل هزاران اثری که در دنیا منتشر میشود، هنر نیست.
وی همچنین درباره اخبار مربوط به فروش چشمگیر آثار در نمایشگاههای بینالمللی مانند فرانکفورت گفت:نمیدانم اخبار مربوط به فروش چشمگیر آثار در نمایشگاههای بینالمللی مانند فرانکفورت مربوط به چیست؛ چون اصلا در نمایشگاه بینالمللی مانند فرانکفورت فروش کتاب وجود ندارد و اگر هم فروشی باشد مربوط به حق کپیرایت آثار است.
امامی گفت: هرساله هیاتی متشکل از افراد فراوان با بودجه زیاد به نمایشگاه فرانکفورت میروند. باید بررسی کرد و دید روی هم رفته چند کتاب ایرانی به طور عام (کودک و نوجوان و بزرگسال) حق رایتش در این نمایشگاهها فروخته شده است. البته افرادی هم هستند که به طور خصوصی، تلاش زیادی برای برقراری ارتباط با ناشران خارجی و معرفی آثار و فروش حق رایت آنها میکنند که اغلب شناخته شده نیستند.
مترجم «خرگوش باهوش» افزود: باید توجه داشت که ما چهرههای برجسته زیادی در بین نویسندگان، شاعران و مخصوصا تصویرگرانمان داریم که ناشناختهاند. به عنوان مثال محمدعلی بنیاسدی از جمله تصویرگرانی است که در سطح جهان جزء پنج نفر کاندیدای جایزه بزرگ تصویرگری است؛ یا افرادی مانند فرشید مثقالی و مرتضی سهی. اما متاسفانه بسیاری از چهرههای برجسته ادبیات ما در خود کشورمان شناخته شده نیستند، چه برسد به سطح جهانی.
امامی گفت: این نبود شناخت برمیگردد به ارتباط نداشتن بین پدیدآورندگان آثار و مخاطبان. اصولا کسی که برای بچهها مینویسد و میسراید باید قبل از انتشار به صورت گسترده، آن را در جاهای مختلف برای بچهها بخواند و بسنجد که تا چه اندازه کودکان یا نوجوانان میتوانند با آن اثر ارتباط برقرار کنند. این کار علاوه بر اینکه سبب ایجاد ارتباط بین نویسندگان و شاعران با مخاطبان میشود، موجب مشخص شدن نقاط ضعف و قوت اثر و بهبود کیفیت آثار نیز خواهد شد.
وی افزود: البته نباید ازنظر دور داشت که گاهی خود بچهها هم شعرها و قصههای خوبی مینویسند و باید مورد توجه قرار گیرند. مثلا میتوان تدابیری اندیشید که آثار برگزیده آنها در قالب یک مجموعه منتشر شود. غالبا بچهها در همه جای دنیا شبیه هم فکر میکنند و به هم شبیه هستند و به راحتی باهم ارتباط برقرار می کنند و وقتی بزرگ میشوند بین آنها فاصله ایجاد میشود.
امامی ادامه داد: البته ازطرفی همکاری نکردن وسایل ارتباط جمعی مانند صدا و سیما و تلویزیون برای پرداختن به شاعران و نویسندگان نیز در ناشناخته ماندن پدیدآورندگان ادبیات کودک و نوجوان بسیار موثر است. امروزه کودکان اکثر هنرپیشههای تلویزیونی یا بازیکنان فوتبال داخلی و خارجی را میشناسند. این امر به دلیل اهمیتی است که در وسایل ارتباط جمعی و رسانهها به آنها داده میشود، اما هیچ شناختی نسبت به نویسندگان و شاعران و کتابهایشان ندارند، چون معرفی نمیشوند.
گردآورنده «حقیقت بلندتر از آسمان» تصریح کرد: یکی دیگر از عوامل موثر در این زمینه توزیع نکردن مناسب کتابهاست؛ برخلاف سایر کشورها، کتابهایی که منتشر میشود به طور خوب و گسترده در میان کتابفروشیها توزیع نمیشود که این مساله از مشکلات بزرگ حوزه نشر محسوب میشود. ازسویی دیگر مردم انگار با کتاب قهر کردهاند که این مساله در حوزه کودک و نوجوان بارزتر است. جنبش عمومی در این زمینه وجود ندارد. مثلا در مدارس و مهدکودکها بچهها باید با کتاب و کتابخوانی آشنا شوند یا در مراکز خرید و سوپرمارکتها، کتاب هم در کنار سایر اقلام مانند لباس و اسباببازی و پفک و چیپس در دسترس مخاطبان قرار گیرد.
امامی یادآوری کرد: مشکلات گوناگون سبب شده که تیراژ کتاب در کشور ما کاهش یابد؛ امروز تیراژ کتابها به 500 نسخه رسیده است که از تیراژ کتاب در دوره قاجار هم کمتر است؛ درآن زمان میزان تیراژ کتابها با چاپ سنگی از الان بیشتر بود. درحال حاضر در دوران افول کتاب به سر میبریم و اگر عزم ملی در این زمینه ایجاد نشود، نمیتوان آینده خوبی را برای کتاب متصور شد.
وی تاکید کرد: باید زمینههایی فراهم شود تا بین نویسندگان و شاعران با مخاطبان ارتباط برقرار شود که این کار از طریق همکاری نهادهای مربوطه مانند وزارت آموزش و پرورش و دعوت از نویسندگان و شاعران برای حضور در جلسات و برنامههای مختلف شدنی است. صدا و سیما هم می تواند با ارائه برنامههایی متنوع برای معرفی نویسندگان و شاعران، آنها را به مخاطبان معرفی کند.
غلامرضا امامی، نویسنده و مترجم کودک و نوجوان و بزرگسال است که تا بحال بیش از 40 اثر تالیفی و ترجمه در کارنامهاش دارد. از آنجمله میتوان به: «مال من»، «آی ابراهیم»، «آبی کوچولو، زرد کوچولو»، «بامزه در فارسی»،«پرنده و دیوار»، «آتش باش تا بیافروزی»، «لبخند بیلهجه»، «راز قلعه»، «سفر کک و مک»، «سال پرکار»، «آنها زندهاند»، «تخم مرغ عجیب»، «در آئینه» و «قندیل کوچک» اشاره کرد.
سهشنبه ۲۹ مهر ۱۳۹۳ - ۰۹:۰۰
نظر شما