خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- پس از گذشت سی سال از عمر جشنواره فیلمکوتاه، همچنان سهم کتابهای تخصصی سینما و فیلمکوتاه در برنامههای این جشنواره کمرنگ مانده است.
سی و یکمین دوره این جشنواره در حالی برگزار شد که انجمن سینمای جوانان ایران، یکی از متولیّان اصلی این جشنواره، برنامه جدّی و مشخصی برای انتشار و عرضه کتابهای مورد نیاز فیلمسازان کوتاه را در دستور کار نداشته است. در دوره اخیر این جشنواره که فضای وسیع پردیس سینمایی ملت را در اختیار داشت، عرضه و معرفی کتاب ها و مجلات سینمایی به ارائه کمتر از 100 جلد کتاب قدیمی خلاصه شد. با وجود این که پیاپی از زبان فیلمسازان جوان، نیاز اساسی آنها به شناخت ساختارها و فرمهای اختصاصی فیلمکوتاه به گوش میرسد، انجمن سینمای جوانان از سال 1388 تا امروز کتاب تازهای منتشر نکرده است. متن پیشِرو گفتوگو با سعید پور اسماعیلی» معاون فرهنگی و آموزشی این انجمن است که درباره این کاستی آشکار و برنامههای آینده انجمن در حوزه نشر کتابهای تخصصی توضیح میدهد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
نظرتان در مورد وضعیت کیفی کتابهایی که تاکنون از سوی انجمن سینمای جوانان منتشر شده چیست؟
اطلاعاتم در حدی نیست که بتوانم نظر دقیقی ارائه دهم. البته به نظرم اگر سینمای جوان کتابی را منتشر میکند نباید برای سینمای حرفهای باشد بلکه باید فیلمکوتاه را هدف اصلی خود قرار دهد. هر کتابی که در مورد فیلمبلند منتشر میشود برای سینمای حرفهای است و نه فیلم کوتاه.
فیلم کوتاه چه مشخصهها و اختصاصاتی دارد که لازم است تا در قالب کتاب منعکس شود؟
درباره جشنوارهها، مهمترین و معمولترین تولیدات مکتوب، همان کتابهای جشنوارههاست که شرح و معرفی فیلمها، داوران و سیاستهای هر دوره را شامل میشود. تقریبا در همه سالها این کتاب منتشر شده و مجموعه آنها در سال گذشته با عنوان «سیسال جشنواره سینمای جوان» منتشر شد.
همچنین میتوان به بهانه این جشنواره کتابهایی را رونمایی کرد یا متناسب با موضوع محوری هر دوره جشنواره، نشستهایی را برگزار و مقالاتی را جمعآوری کرد که در نهایت در قالب کتاب ارائه شوند. یعنی بر اساس رویکرد و هدف یک سال جشنواره چند جلد کتاب تولید و رونمایی شوند که امسال این اتفاق نیفتاده است.
از طرف دیگر مجموعه خاطرات فیلمسازها یا گزارش نشستهای نقد و بررسی و کارگاهها جانبی هم میتوانند در برنامه کتابشدن قرار گیرند. فکر نمیکنم این کتابها مخاطبان زیادی داشته باشند. به همین دلیل باید مخاطب این کتابها مشخص شوند تا انتشار کتابها صرفا به مکتوبی از آنچه اتفاق افتاده، خلاصه نشود.
با توجه به اینکه در جشنواره فیلم کوتاه مساله اقتباس از آثار ادبی خیلی جدّیتر تجربه میشود، انجمن سینمای جوان چه برنامههایی برای بهروزکردن منابع نظری مورد نیاز هنرجویان و فیلمسازان دارد؟ کتابهای موجود به سالهای خیلی قبل باز میگردند.
تا الان برنامه خاصی برای این منظور نداشتهایم اما در بین کتابهای موجود مجموعههایی در بردارنده متونی پیشنهادی برای اقتباس وجود دارند که به همت مهدی فرودگاهی تدوین شدهاند و با استقبال نسبی روبهرو شدهاند. فکر میکنم فرودگاهی کتابهای دیگری هم در این زمینه دارد که هنوز منتشر نشدهاند. مرور و بازخوانی این کتابها برای انتشار یکی از برنامههای آینده خواهد بود ولی به طور کلی حرکت جدیدی در حوزه آموزش که بخواهد منبعی برای هنرجویان قرار تا الان ندیدهایم.
برنامههای تازه انجمن که به حوزه کتاب مربوط میشوند، چیست؟
پیش از همه تجهیز کتابخانههای دفاتر سینمایی جوانان در شهرستانها را در اولویت قرار دادیم. کتابهایی برای این دفاتر خریداری و ارسال شد و در حال حاضر با هر سرفصلی که برای دروس مختلف ارائه میشوند کتابهایی به عنوان منابع اصلی آن درس، در دسترس هنرجویان قرار گرفتهاند.
برگزاری دو مسابقه کتابخوانی هم از برنامههای جانبی این اقدام هستند. زیرا صرف اینکه کتابخانهها را پر کنیم، کافی نیست و باید هنرجو را به مطالعه آنها مشتاق کرد. این مسابقهها شامل یک مسابقه پیامکی است که در آن کتابی معرفی و مطالعه بخشی از آن برای مسابقه تعیین میشود. هر شب سوالی از آن بخش طرح میشود و هنرجو به آن پاسخ میدهد و به این ترتیب کتاب در ده شب توسط هنرجو مطالعه خواهد شد.
مسابقه دیگر که شکل جدیدتری دارد، به این صورت است که یک کتاب انتخاب میشود و هنرجو باید خلاصهای از آن را به صورت تصویری تهیه کرده و به دفتر انجمن ارسال کند. او در این فیلم میتواند از همه روشهای کمک آموزشی به همراه بهرهگیری از فن و خلاقیت خود در بیان استفاده کند. این روش به دلیل قرابتی که با فیلم و سینما دارد مورد توجه ما قرار گرفت. همچنین این امکان را فراهم خواهد کرد که مجموعههایی آموزشی به همراه کتابها تولید شده و در اختیار هنرجویان دورههای بعد قرار گیرد، به خصوص برای آنهایی که حوصله خواندن تمام کتاب را ندارند. این مدل از آنجا که هنرجویان را در استفاده از تمام خلاقیت خود برای بیان تصویری مطالب تخصصی آزاد میگذارد، این امکان را فراهم میکند که انجمن از میان آنها مدرسانی خوب برای مباحث مختلف پیدا کند.
در مورد سینمای تجربی که امسال در نشستهای تخصصی کمتر مورد توجه بود چه برنامههایی دارید؟
اولا به جای واژه تجربی از «تجربهگرا» استفاده میکنیم زیرا در فارسی هر کار اولیهای را تجربه مینامیم و به همین دلیل برای واژه experimental، «تجربی» معادل مناسبی نبود.اتفاقا در این دوره جدید به موضوع تجربه و فیلم تجربهگرا توجه خاصی داشتهایم. موضوع تجربه را در گام سوم هر دوره آموزشی که شامل سه کارگاه مستندسازی، فیلمداستانی و فیلم تجربهگراست، قرار دادهایم. این که سینمای تجربهگرا در موضوع یکی از کارگاههای اصلی هر دوره انجمن سینمای جوان قرار بگیرد کار تازهای است.
برای این دورهها از دکتر احمد الستی به عنوان مدرس دعوت کردیم. وی مطالبی را به همراه فیلمهای منتخب آماده کرده است و درحال حاضر این مباحث تدریس میشوند. همچنین مقالاتی ترجمه شدهاند که در قالب کتاب منتشر خواهد شد.
در این سالها به سینمای تجربهگرا نه در حوزه نظری و نه در حوزه عملی توجهی نشده است. این در حالی است که یکی از مهمترین ویژگیهای فیلم کوتاه تجربهگرایی آن است. از آنجا که مشکلات فیلم بلند و الزامات اکران عمومی و بازگشت سرمایه در فیلم های تجربهگرا وجود ندارد، در این آثار فضای مناسبی برای اینکه تجربهها آزموده شوند وجود خواهد داشت.
دوشنبه ۲۸ مهر ۱۳۹۳ - ۰۸:۰۹
نظر شما