به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نجفعلی میرزایی، مدیرعامل موسسه خانه کتاب در آیین تودیع و معارفه دبیر علمی جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران اظهار کرد: جایزه کتاب سال فاخرترین و معتبرترین جایزه کتاب جمهوری اسلامی ایران است منتها به دلایل زیادی این جایزه آسیب‌هایی پیدا کرده و آن هیبت و نقش بسیار جدی این جایزه در جریان صنعت کتاب کم رنگ شده است.

وی ادامه داد: حضور آقای نجفقلی حبیبی که باید برای همیشه از ایشان به نیکی یاد کرد، در طول یک سال فعالیت در خانه کتاب بسیار شیرین بود. بعد از ایشان و با حضور آقای محمدعلی مهدوی‌راد بدون تردید گام‌های جدی برای بازگرداندن این جایزه به موقعیت و مرجعیت اصلی خود در میان سایر جوایز برداشته خواهد شد.

مدیرعامل موسسه خانه کتاب با بیان این‌که باید به جایزه کتاب سال به‌عنوان یک جایزه معیار و میزان نگاه شود گفت: مسئولیت خانه کتاب بسیار سنگین است چرا که باید بیش از 60 هزار عنوان کتاب را که 30 هزار عنوان آن چاپ نخست است، بررسی کند. در این میان گروه‌های داوری مختلفی فعالیت می‌کنند؛ برآیند این فعالیت‌ها باید به بازگرداندن جایزه کتاب سال به نقش اصلی و تراز خود در میان سایر جوایز منجر شود.

میرزایی با بیان این‌که تکثرگرایی سیاسی و اختلاف‌ها تعاملی خواهد بود که به تولید و بالنده شدن اندیشه و وضعیت سیاسی و اجتماعی ختم خواهد شد گفت: در کارنامه آقای نجفقلی حبیبی برای ما به‌یقین ثابت شد که حاکمیت و مرجعیت اخلاق و انصاف ایشان نماد است. حبیبی سرمایه ارزشمند، متین، علمی و اخلاق است. بدون تردید ما در آینده از حضور ایشان در خانه کتاب بهره‌مند خواهیم شد. بنابراین، این جلسه، تودیع نیست بلکه تکریم است.

وی اظهار کرد: سه ضلع «ولایت‌پذیری»، «مصالح نظام» و «اخلاق» شاخصه مهم آقای نجفقلی حبیبی است. نقش‌هایی که آقای محمدعلی مهدوی‌راد چه قبل از انقلاب و چه بعد از انقلاب در تثبیت نظام جمهوری اسلامی ایران داشتند، زبانزد عام و خاص است. ایشان از رهبران اصلی جریان روشنفکری معتدل و اصیل بودند و چهره برجسته قرآن‌پژوهی هستند.

مدیرعامل موسسه خانه کتاب با بیان این‌که جایزه کتاب سال تحولاتی در آینده خواهد داشت، اظهار کرد: در آینده براساس مصوبه معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بحث بازنگری در آیین‌نامه جایزه کتاب سال را در دستور کار خواهیم داشت. همچنین تلفیق جایزه گام اول و کتاب فصل در جایزه کتاب سال ایجاب می‌کند که جایزه کتاب سال مورد بازبینی قرار بگیرد؛ این اقدامات از هفته آینده با مدیریت مهدوی‌راد آغاز خواهند شد.

وی عنوان کرد: دبیر جایزه کتاب سالۀ دبیر مشترک جایزه پروین اعتصامی و جایزه جلال آل احمد هم است. در آن فضا نیز حرف‌، تحلیل، نگاه و پیشنهادهايي وجود دارد که اکنون مجالی برای آنها نیست.

حبیبی: جابه‌جایی مدیران موجبات تحول در جامعه را فراهم می‌کند
بخش دیگر این مراسم به سخنرانی نجفقلی حبیبی، دبیر علمی سابق جایزه کتاب سال اختصاص یافت. وی ضمن تشکر از همکاری‌های دوستانه مجموعه موسسه خانه کتاب و دکتر علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به جهت انتخاب ایشان به عنوان دبیر علمی جایزه کتاب سال در سال گذشته، عنوان کرد: دکتر علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی آذرماه سال 1392 بود که با نهایت بزرگواری، بنده را به عنوان دبیر علمی جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران منصوب کردند. از همان زمان دکتر سیدعباس صالحی، معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و همکاران وی در مجموعه خانه کتاب با نهایت لطف نسبت به بنده برخورد کردند.

وی ادامه داد: بعد از مدتی که در این سمت به فعالیت پرداختم، اواسط مردادماه سال جاری بود که نامه‌ای را به صورت حضوری به دکتر صالحی تقدیم کردم. در این نامه از ایشان خواسته بودم که به دلیل کارهای علمی سنگینی که در حوزه نسخ خطی در دست دارم، اجازه دهند بنده از سمت دبیر علمی جایزه کتاب سال استعفا دهم.

حبیبی اظهار کرد: آن موقع، استدلال بنده از استعفایم فقط موضوع کارهای علمی‌ام بود اما بعدها که آیین‌نامه جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران را مشاهده کردم متوجه شدم که اصلاً دبیر علمی این جایزه فقط برای یک سال می‌تواند این سمت را بر عهده بگیرد. بنابراین، احترام به آیین‌نامه نیز مزید بر علت استعفایم شد.

وی افزود: تعیین پروسه زمانی یک ساله برای دبیری جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران بسیار کار پسندیده‌ای است چرا که سبب گردش اهالی فرهنگ و نخبگان و مدیریت‌ها می‌شود و زمینه انتقال تجربیات صاحبنظران را فراهم می‌کند. معتقدم جا به جایی مدیران در ایجاد تحول در جامعه خیلی موثر است.

حبیبی توضیح داد: در این راستا، 17 شهریور رسما با دکتر صالحی برای استعفایم صحبت کردم. ایشان به رغم میل باطنی‌شان و مقاومت از اِعمال این استعفا، در نهایت توافق کردند که یک فرد دیگر این مسئولیت را بر عهده بگیرد.

وی در پایان سخنانش گفت: خواهش می‌کنم از شخصیت آقای مهدوی‌راد خوب استفاده شود چرا که ایشان صاحبنظر ارزشمندی در حوزه قرآن است و قرآن بهترین راهنماست.

مهدوی‌راد: منتخبین جایزه کتاب سال، مورد نقد و بررسی قرار بگیرند
سخنان محمدعلی مهدوی‌راد، بخش دیگر این مراسم را به خود اختصاص داد. وی ضمن تاکید بر این نکته که باید در جایزه کتاب سال نگاهمان به محتوا و ساختار باشد و نه چیز دیگر، گفت: اگر ما در جریان بازنگری‌ها، شفاف‌سازی در معیارها، ملاک‌ها، اهداف و فرایند داوری‌ها را پیشه راه خود قرار دهیم، اعتمادسازی به معنای واقعی شکل خواهد گرفت.

وی با بیان این‌که علم مرز نمی‌شناسد، گفت: این نظام یک معیار و چهارچوب و خط قرمزهایی دارد و معقول نیز می‌تواند باشند؛ ما در اجرای آنها باید سلیقه‌ای عمل نکنیم.

مهدوی‌راد عنوان کرد: عزیزان ما در مجموعه خانه کتاب که اجرا کننده اصلی جریان هستند باید در اجرا به گونه‌ای عمل کنند که بعدها هر کسی که کتابش عنوان کتاب سال را پیدا کرد، به کتابش افتخار کند و دیگران نیز به چشم بزرگی به آن بنگرند.

دبیر علمی جدید جایزه کتاب سال ادامه داد: تصور می‌کنم بعد از این همه سال برگزاری جایزه کتاب سال خوب است جایزه ویژه‌ای نیز در آن طراحی شود؛ به طور مثال در جایزه کتاب سال پیش رو که کتاب‌های سال گذشته بررسی می‌شوند، بتوان از یک اثر فاخر سال 1393 در حوزه اقتصاد و فرهنگ نیز تقدیر کرد.

وی در ادامه سخنانش گفت: همچنین خوب است کتاب‌هایی که در جایزه کتاب سال به عنوان کتاب برگزیده انتخاب می‌شوند، نقد و بررسی شوند و بعدها این نقد و بررسی‌ها منتشر شوند تا جامعه علمی ما بدانند که چرا این کتاب‌ها انتخاب شده‌اند.

مهدوی‌راد در پایان سخنانش با بیان این که میراث مکتوب، پیشانی تعالی جامعه‌هاست، گفت: در نتیجه این نقد و بررسی‌هاست که نوقلمان ما به یک چهارچوب و معیار برای تولید آثار فاخر دست می‌یابند. امیدواریم بتوانیم امر به عدل الهی را در کنار احسان، در جایزه کتاب سال پیش ببریم.

آیین تودیع و معارفه دبیر علمی جایزه کتاب سال دقایقی پیش با حضور سید عباس صالحی، معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سرای اهل قلم موسسه خانه کتاب برگزار شد.