کتاب نوانتشار «عدم توافق» نوشته ژاک رانسیر با تکیه بر متون «ارسطو» میکوشد به این سؤال پاسخ دهد که: «به چه چیز میتوان به طور خاص در سیاست اندیشید؟» انتشار این کتاب بهانهای است برای شناخت بیشتر رانسیر و اهمیت نشر آثارش در ایران.
این کتاب یک پیشگفتار و شش فصل دارد. مؤلف در بخشی از مقدمه خود، چنین به معرفی کتابش میپردازد:
«کتاب با بنیانهای مفروض اندیشه میآغازد که در آنها، ارسطو، لوگوسِِ شایسته برای سیاست را تعریف میکند. پس از آن میکوشد تا با برملا کردن آنچه برای سیاست شایسته است و آن چه فلسفه به دست «افلاطون» میراند و به دست «ارسطو» برمیگیرد، آن نکتهای را مکشوف سازد که در تکوین این حیوان منطقیـسیاسی، «لوگوس» چندپاره میشود. با تکیه بر متون «ارسطو» مؤلف میکوشد به این سؤال پاسخ دهد که «به چه چیز میتوان به طور خاص در سیاست اندیشید؟» اندیشیدن به این خاص بودگی، ما را وامیدارد تا آن را از چیزی که عموماً به نام سیاست رخ میدهد ... ممیز سازیم.» (ص 16)
عناوین فصلهای کتاب نوانتشار «عدم توافق» نوشته ژاک رانسیر عبارتاند از: «آغاز سیاست»، «خطا: سیاست و پلیس»، «عقلانیتِ عدم توافق»، «از کهنسیاست به فراسیاست»، «دموکراسی یا اجماع» و «سیاست در دوران نهیلیستیاش».
رانسیر در ایران
ژاک رانسیر (Jacques Rancière) متولد 1940 در الجزایر، فیلسوف فرانسوی و استاد بازنشسته دانشگاه سن دنیز در شهر پاریس است. این فیلسوف را در زمره اندیشمندان متعلق به جنبش ماه می 1968 فرانسه به حساب میآورند.
بنا بر اطلاعات مندرج در وبگاه خانه کتاب و کتابخانه ملی ایران، نخستین کتاب ترجمهشده از رانسیر در کشورمان «ده تز در باب سیاست با دو پیوست» به ترجمه امید مهرگان بود که در سال 1388 روانه بازار کتاب شد. پیش از آن در سال 1384 انتشار مقاله اسلاوی ژیژک با عنوان «ژاک رانسیر و سیاست رادیکال» در کتاب «اسلاوي ژيژك: گزيده مقالات: نظريه، سياست، دين» با گزینش و ویرایش مراد فرهادپور، مازیار اسلامی و امید مهرگان، مقدمهای برای آشنایی ایرانیان با او بود.
کتاب «نفرت از دموکراسی» این فیلسوف نیز در سال 1389 با ترجمه محمدرضا شیخمحمدی به صحنه اندیشه ایران راه یافت.
در سال 1392 «پارادوکسهای هنر سیاسی» با ترجمه اشکان صالحی و چاپ دوم «ده تز در باب سیاست با دو پیوست» با ترجمه امید مهرگان در دسترس مخاطبان قرار گرفتند. در همین سال مقاله «آغاز سیاست» از رانسیر در کتاب «نامهای سیاست» با ترجمه مشترک بارانه عمادیان، مراد فرهادپور و آرش ویسی انتشار یافت.
در سال 1393 شاهد انتشار ترجمه چندین اثر از رانسیر هستیم. «سیاست زیباشناسی» رانسیر با ترجمه مشترک امیرهوشنگ افتخاری راد و بابک داورپناه، «ناخودآگاه زیباشناختی» و «استتیک و ناخرسندیهایش» هر دو با ترجمه فرهاد اکبرزاده و «توزیع امر محسوس: سیاست و استتیک و رژیمهای هنری و كاستیهای انگاره مدرنیته» با ترجمه اشکان صالحی از جمله کتابهایی هستند که در این سال انتشار یافتند.
از رانسیر در سال 1393 همچنین «سیاستورزی زیباییشناسی» با ترجمه فتاح محمدی و «ناخودآگاه استتیک» ترجمه مجید نظری منتشر شدند.
این فیلسوف در قید حیات فرانسوی اکثر آثار خود را به زبان فرانسه نوشته است. با این اوصاف همه کتابهای رانسیر در ایران از ترجمه انگلیسی آن به فارسی برگردان شدهاند. از میان این آثار نیز امید مهرگان در مقدمه خود بر ترجمه «ده تز در باب سیاست با دو پیوست» نوشته که متن این ترجمه با اصل فرانسه آن مطابقت داده شده است.
اهمیت رانسیر
ژاک رانسیر امروزه به عنوان یکی از مشهورترین فیلسوفان و نظریهپردازان در سطح جهان مطرح است. مکتوبات رانسیر اعم از کتابها، مقالهها و متن گفتوگوهای مطبوعاتیاش، به بیشتر زبانهای زنده دنیا ترجمه شدهاند و در دانشگاهها تدریس میشوند. بر این اساس ترجمه آثار این فیلسوف نومارکسیست به زبان فارسی برای آشنایی دانشجویان و شاغلان به فلسفه در ایران با منظومه فکری رانسیر امری مهم به شمار میآید.
اهمیت دیگر رانسیر در مطالعات میانرشتهای او در حوزههای سیاست و زیباییشناسی است. او از سال 1990 پروژهای را درباره نسبت و رابطه میان هنر و سیاست شروع کرد که به پروژه «استتیک رانسیر» معروف است.
رانسیر در پروژه استتیک خود به تحلیل پیوندهای موجود میان هنر و سیاست پرداخت و آنها را در کتابهایی منتشر کرد. «ناخودآگاه زیباشناختی»، «استتیک و ناخرسندیهایش» و «آینده تصویر» از جمله این کتابهاست. از این میان «ناخودآگاه زیباشناختی» و «استتیک و ناخرسندیهایش» منتشر شدهاند و کتاب «آینده تصویر» با ترجمه فرهاد اکبرزاده در نوبت نشر قرار دارد.
از زمان آشنایی جامعه فلسفی ایران با علم «زیباییشناسی» یا استتیک به عنوان یکی از شاخههای اصلی فلسفههای مضاف، مدت چندانی نمیگذرد. به باور بسیاری از منتقدان، این علم هنوز در ایران شکل نگرفته و متفکران این حوزه کماکان در مرحله آزمون و خطا هستند. برای شکلگیری این علم در ایران آشنایی با نظریههای روز دنیا امری ضروری است.
انتشارات گهرشید، چاپ نخست کتاب «عدم توافق» نوشته ژاك رانسیر، ترجمه رضا اسكندری را در 196 صفحه به قطع رقعی (شومیز) در مرداد 1394 با شمارگان 500 نسخه به بهای 140000 ریال منتشر کرده است.
برای اطلاعات بیشتر میتوانید به نشانی زیر مراجعه کنید:
علاقهمندان به مطالعه فایل PDF کتابهای «توزیع امر محسوس»، «ده تز در باب سیاست با دو پیوست»، «ناخودآگاه زیباشناختی»، «پارادوکسهای هنر سیاسی» و «سیاست زیباشناسی» میتوانند روی عنوان هر کتاب کلیک کنند.
خبرگزاری کتاب ایران پیشتر، اخباری از انتشار ترجمه کتابهای رانسیر به زبان فارسی منتشر کرده بود که در لینکهای زیر قابل مشاهدهاند:
ژاک رانسیر و «ناخودآگاه زیباشناختی»/ پنجمین کتاب ترجمهشده رانسیر
انتشار سه کتاب از ژاک رانسیر در بازار هنر ایران
نظر شما