نگاهی به وضعیت کتابخانههای تخصصی دانشگاهی/ 2
آسانسازی دسترسی به منابع، رسالت اصلی کتابخانههاست/ دانلود مقاله، سرقت علمی محسوب میشود
حسن کیانی، رئیس کتابخانه مرکزی دانشگاه الزهراء (س) با اشاره به رسالت اصلی کتابخانههای دانشگاهی گفت: آسانسازی دسترسی به منابع بهروز، از مهمترین رسالتهای کتابخانههای دانشگاهی است.
بیشترین بودجههای دانشگاهی، صرف تأمین کتابهای چاپی میشود
وی با تأکید بر لزوم توجه به فناوریهای نوین در کتابخانههای دانشگاهی افزود: متأسفانه بیشترین بودجههای دانشگاهی امروز علاوه بر تدارکات، هزینه تأمین کتابهای چاپی میشود و این در حالی است که بودجههای تخصیص یافته نیز صرف خرید کتابهای روز نمیشود.
کیانی خوزستانی گفت: در مدیریت کتابخانه دانشگاه الزهراء (س) تلاش شده تا کتابهای الکترونیکی در اختیار دانشجویان قرار گیرد؛ اقدامی که علاوه بر صرفهجویی در هزینهها، موجب دسترسی زودتر دانشجویان به منابع روز جهان خواهد شد؛ بهعبارتی دیگر کوتاهترین راه برای دسترسی به اطلاعات روز جهان، الکترونیکی کردن کتابخانههای دانشگاهی است.
تحریمها، ارتباط ما را با دنیا قطع کرد
رئیس کتابخانه دانشگاه الزهراء (س) درباره رویکرد دانشگاههای کشور در تأمین منابع الکترونیک عنوان کرد: درباره تأمین منابع کتابخانهای کشور این نکته حائز اهمیت است که تا زمانیکه حواله ارز برای پایگاههای اطلاعاتی بینالمللی با روال عادی جریان داشت از طریق اشتراک، دسترسی به مقالات روز جهان به آسانی صورت میگرفت.
وی ادامه داد: با توجه به اِعمال تحریمها، ارتباط با پایگاههای بینالمللی اطلاعاتی قطع شد. طبق آمارهای پایگاههای علمی مانند اسکوپوس و ISI در سالهای 2011 و 2012، ایران از رشد علمی مطلوبی برخوردار بود. این در حالی است که بعد از قطع این ارتباط، در سالهای اخیر رشد علمی کشور کند شده است.
تلاش برای ایجاد ارتباط مجدد با پایگاههای اطلاعاتی دنیا
استادیار گروه کتابداری و اطلاعرسانی دانشگاه الزهراء (س) درباره مهمترین برنامههای مجموعه کتابخانه دانشگاه الزهراء (س) برای رشد کمی و کیفی این کتابخانه گفت: تلاش برای ایجاد ارتباط مجدد با پایگاههای اطلاعاتی دنیا، از مهمترین برنامههای دانشگاه الزهراء (س) است، اما برخی مسائل فقط در سطح ملی قابل پیگیری است.
کیانی خوزستانی ادامه داد: بهعنوان مثال، مشکل حواله ارز در ردیف مسائل داخلی دانشگاهها قرار ندارد. بارها اتفاق افتاده که ارز دانشگاه برای خرید مقالات آماده بوده، اما به دلیل موانع تحریمی و حواله، امکان دریافت این اطلاعات وجود نداشته است. نتیجه آن هم بیبهره ماندن دانشگاهیان، مدرسان و به ویژه دانشجویان تحصیلات تکمیلی بود.
دانشجویان علوم پایه مراجعان اصلی پایگاههای اطلاعاتی
عضو شورای سیاستگذاری فناوری اطلاعات و ارتباطات دانشگاه الزهراء (س) در ادامه درباره وضعیت مراجعه دانشجویان به پایگاههای اطلاعانی پیش از وضع تحریمها گفت: برای بررسی مراجعه دانشجویان به پایگاههای اطلاعاتی باید به یک تقسیمبندی در مخاطبان پایگاههای اطلاعاتی دست بزنیم. دانشجویان علوم پایه مراجعه فراوانی به پایگاههای اطلاعاتی داشته و دارند.
وی در بیان دلیل مراجعه بیشتر دانشجویان علوم پایه به پایگاهای اطلاعاتی مطرح دنیا افزود: عمده دلیل گرایش دانشجویان علوم پایه به منابع بینالمللی، موضوع زمان است؛ بهعبارتی دیگر نتایج تحقیقات این حوزه به دلیل وابستگی آن به عملیاتهای آزمایشگاهی و حصول نتیجه آن در زمان اندک در مقایسه با سایر علوم است.
هزینه گزاف کتابهای دیجیتالی
کیانی درباره میزان ارتباط کتابخانه دانشگاه الزهراء (س) با سایر کتابخانههای مطرح دنیا اظهار کرد: پیش از امکان دانلود متن منابع مکتوب، مجبور به دریافت کتابها بهصورت فیزیکی بودیم و با چند کتابخانه این نیاز برطرف میشد.
رئیس کتابخانه دانشگاه الزهراء (س) درباره مراحل دریافت الکترونیکی کتابها ادامه داد: دانشجویان با مراجعه به شرکتهای طرف قرارداد با دانشگاهها میتوانند کتابهای مورد نیاز خود را در شمارگان دلخواه دریافت کنند. برای دریافت کتابهای دیجیتالی هزینه گزافی باید پرداخت کرد.
دریافت مقاله از پایگاههای اطلاعاتی، سرقت ادبی و علمی است
استادیار گروه کتابداری و اطلاعرسانی دانشگاه الزهراء (س) درباره خدمات دانشگاه الزهراء (س) برای دریافت منابع نیز گفت: با توجه به اعتقاد برخی مسئولان دانشگاه، دریافت مقاله از پایگاههای اطلاعاتی در زمره سرقت ادبی و علمی است، بنابراین دانشگاه بهصورت عملیاتی به ارائه چنین خدماتی نمیپردازد و در استفاده دانشجویان و کادر هیأت علمی از منابع این پایگاهها نظارت وجود دارد.
وی در ادامه درباره استفاده از فناوریهای نوین در کتابخانه دانشگاه الزهرا (س) افزود: در صورت تصویب بودجه از سوی دانشگاه انتشار نسخه دیجیتالی هفت هزار پایاننامه دانشگاه الزهراء (س) از برنامههای سال جاری تحصیلی کتابخانه است.
نظر شما