خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) – مالک خواجه‌وند: «هنرمندان چگونه می‌بینند» با  عنوان اصلی آن « The Artist's Eye - Learning to See»  در سال 2012 از سوی انتشارات Princeton Architectural در انگلستان منتشر شده است. 

این کتاب در جستجوی شکل‌هایی استثنایی است که در زندگیِ هرروزه‌مان همواره در نزدیکی ما هستند اما همیشه از نگاه‌مان پنهان مانده‌اند. تصاویری که در پایگاه واقعی دارند اما در تخیلات ما کامل خواهند شد. از این رو می توانند سوژه های خوبی برای طراحی و تصویرسازی باشند. این کتاب مجموعه‌ ای از تمرین‌های الهام‌بخش و تشویق‌ کننده و سهل‌الوصول را پیشنهاد می‌کند که به گفته نویسنده: خوانندگان این کتاب می توانند صفحات دفتر طراحی خود را در زمان ڪوتاهتر و با اعتماد به نفس بیشتری‌ پُِر کنند.

پیتر جِنی (peter jenny) فارغ التحصیل معماری از دانشکده هنرهای کالیفرنیاست و در زمینه طراحی داخلی فعالیت می‌کند. وی تاکنون پنج کتاب به نام‌های «طراحی فیگور»(Figure Drawing- 2012)، «تکنیک های طراحی» (Drawing Techniques-2012)، «بنیان‌های حسی طرح» (Sensual Fundamentals of Design-1991) را منتشر کرده است.

مرجعی برای مشاهده یا خلق تصاویر برای تازه‌کارها
این کتاب با تاکید بر قوه تخیل انسان در مشاهده تصاویر روزمره، در تلاش است تا با کنارهم گذاشتن نمونه‌هایی چشمان خواننده را برای کشف بی‌شمار تصاویر دیگر باز کند. 

کتاب در مقدمه‌‌ای بیست صفحه‌ای شرح مفصلی از منطق موضوعات و مباحث و هدف اصلی کتاب را ارائه می کند. در این بخش ذیل عناوین «بازی چشم‌بندی»، «ادراک»، «حس ابهام» و «ادراک بین رشته‌ای» مباحثی مقدماتی را درباره ساختار تخیل و ادراک انسان، به خصوص در حوزه دیداری ارائه می دهد. 

در پیشگفتار کتاب می‌خوانیم: «ذهن شما کارگاه هنریتان است و چشم‌ها‌یتان چراغ آن. حتی هنرمندان تازه‌کار بدون آموزش‌های آکادمیك می‌توانند از قدرت تخیل خود در ایجاد یک اثر استفاده كنند.چشمها نه تنها عاشق نظم هستند بلکه خود فرم‌ها را از میان نقش‌ها و طرح‌های تصادفی پیدا می‌کنند. هدف این کتاب بازکردن چشمان شما به روی مسائل جزئی، نشانه‌های تصاویر ذهنی در موضوعات روزمره و زیبایی‌‌های موجود در عناصری مبتذل و پیش‌پاافتاده‌ای مثل یک لکّه، هاله یا خراشیدگی است.» 

کتاب 22 فصل دارد و هر فصل با عنوانی جالب، آموزش و تلنگری است بر یکی از ظرفیت‌های مغفول‌مانده نگاه و دیدن. «مداد سازی»، «چروک کردن»، «دورگیری کردن»، «چکیدن و شُره کردن»، «طرح مرمری»، «معكوس كردن»، «طرح صور فلكی»، «تصاویر ابرها»، «لكه‌های روی دیوار»، «بازی کردن»، «بی‌نظمی»، «خط خطی»‌، «سایه‌ها»، «لكه چای و قهوه»، «تار و ناواضح کردن»، «برش تصاویر»، «طرح چوب»، «یافتن چهره»، «طرح حروف»، «خطوط كف دست»، «پسماندها» و «چشم ها» عناوین این 22 فصل هستند.

هدف کتاب: خوب دیدن برای تغیر شکل‌های حیرت انگیز
جِنی در ادامه مقدمه، زیر عنوان «بازی چشم بندی» در توضیح اینکه حس‌های مختلف بدن انسان (و نه فقط فکر او) چه توانای‌هایی در هنر می‌توانند داشت، ماجرایی خواندنی را گزارش می‌کند: «یک رستوران موفق در زوریخ سوییس به نام «بلایندِکو» (که واژه‌ی آلمانی کلمه «بازی‌چشم‌بندی» است که برگرفته از یک بازی کودکانه است.) تمام پیشخدمت‌های این رستوران کم‌بینا یا نا‌بینا هستند و محیط رستوران نیز کاملا تاریک و بدون هیچ نشانه‌ و علائمی است بدون وجود علائم بصری میهمان ها می‌توانند روی حس چشایی و بویایی خود تمرکز کنند. در حقیقت نبود نور در فضا باعث می‌شود حس مهمان از چیزی که در بشقاب یا لیوان است بالاتر برود. از این رو نبود حس بینایی باعث بهتر عمل کردن حس چشایی می‌شود.» 

این نویسنده با اشاره به این نکته که ایده‌ها معمولا بازتاب آرزوهای ما بوده و در ناخودآگاه ما وجود دارند، می‌نویسد: «تقریباً همه ما تجربه تشخیص تصادفی تصاویر را در لکّه‌های رنگ ابرها یا اشکال تیره و محو داشته‌ایم، این دریافت‌ها با وجود داشتن ذهنی فعال به خوب دیدن، فكرکردن و به ‌خاطر آوردن بستگی دارد.» 

وی هدف این کتاب را برانگیختن خواننده برای دریافت نشانه‌های بصری و گسترش آن نشانه‌ها تا دست‌یابی به یك تصویر حیرت‌انگیز معرفی می‌کند. 

ساختار کتاب به این صورت است که در هر فصل در قالبی گزین گویانه نکته ای طرح شده و تصاویری برای اثبات آن ارائه می شوند؛ مانند آنچه که در فصل «چشم‌ها» می‌خوانیم: 

«خلق یك کلیّت فارغ از چندین موضوع مجزا نیازمند استفاده از عناصری است ڪه در نگاه بیننده با هم مرتبط باشد. برای خلق یك کل واحد (کلیت) جدای استفاده از چندین موضوع مجزا نیازمند استفاده از عناصری هستیم ڪه در نگاه بیننده با هم مرتبط شوند. فرمهای هلالی و دایره‌وار كه به هم مربوط هستند در قوه ادراك ماه به هم می‌پیوندند. در فهم و درك ما فرمهای هلالی و دایره‌واری كه به هم مربوط هستند به یکدیگر می‌پیوندند.» 

و برای این تصویر آورده: «مخصوصاً تشخیص یك جفت چشم در یك کل كار ساده‌ای است. در صفحات بعدی چشمهایی پیدا می‌شود ڪه می‌توانید، به‌عنوان الگو از آنها استفاده ڪنید.»

کتاب«هنرمندان چگونه می‌بینند» در 208 صفحه مصور در شمارگان هزار نسخه و بهای هشت هزار و 900 تومان، تابستان 93 از سوی انتشارات هنر نو  روانه بازار شد.