پویان در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره نحوه تولید کتاب‌های دانشگاهی اظهار کرد: مدت‌هاست که در حوزه نشر دانشگاهی، کتاب ماندگاری ظهور نکرده و اگر چنین اتفاقی افتاده، ماندگاری و جایگاه خود را از برگزاری جوایز سال و فصل کسب کرده است.
وی با اشاره به موفقیت‌های خانه زیست‌شناسی در جوایز کتاب سال، فصل جمهوری اسلامی ایران و جشنواره کتاب سال دانشجویی افزود: با وجود موفقیت‌های مولفان و مترجمان خانه زیست‌شناسی در تولید انواع منابع اصلی آموزشی، هیچ‌یک از این آثار به شمارگانی بالاتر از دو هزار نسخه نمی‌‌رسد.
پویان ادامه داد: بی‌توجهی به آثار مطرح، ریشه در مشکل 25 ساله حوزه نشر دارد که نیازمند بررسی کارشناسان این حوزه است. اصلی‌ترین ریشه این موضوع نیز به مدرسان دانشگاه مربوط است چراکه این عده به‌جای توجه به مطالعه کتاب، بیشتر درسخوان پرورش داده‌اند.
مدرسان ما به‌طور تقریبی املا نویسند تا انشانویس
مترجم کتاب «بیولوژی کمپبل» عنوان کرد: مدرس دانشگاه برای تولید یک منبع دانشگاهی باید در همه حوزه‌ها مانند ادبیات، تاریخ، علوم و سیاست مطالعه داشته باشد؛ به‌عبارتی دیگر یک کتابخوان حرفه‌ای، می‌تواند تالیف باکیفیت داشته باشد. قلم به‌دست بودن، یعنی انشانویس موفق، نه املا‌‌نویس. مدرسان ما به‌طور تقریبی املا نویسند تا انشانویس.
این فعال حوزه نشر در ادامه گفت: مدرسی که به دانشجو در طول ترم تحصیلی علاوه بر منبع اصلی آثار دیگری معرفی کند، زمینه تربیت یک دانش‌آموخته دانشگاهی علاقه‌مند به مطالعه را فراهم می‌کند.
ضعف مفرط در تسلط به زبان انگلیسی
پویان ادامه داد: مدرسان دانشگاهی ما از دو دهه قبل مدارج علمی را به‌راحتی طی و با انتشار مقالات علمی در سطح بین‌المللی جایگاه ممتازی کسب کرده‌اند اما این مدرسان یک ایراد بزرگ دارند؛ کتابخوان نیستند و محدوده مطالعاتی که دارند تنها کتاب‌های درسی دانشگاهی است. نظام ارتقاء نیز به انتشار مقالات علمی تاکید و توجه ویژه‌ای دارد؛ مدرس ما در چنین فضایی رشد کرده است.
وی با اشاره به ضعف فراگیری زبان انگلیسی در مدرسان دانشگاه تاکید کرد: ضعف مفرط مدرسان دانشگاهی در تسلط به زبان انگلیسی، از عوامل دیگر ضعف در تالیف کتاب دانشگاهی است.
مترجم کتاب «بیولوژی سولومون» گفت: در حال حاضر نباید از مدرسان انتظار تالیف باکیفیت داشت. حوزه نشر دانشگاهی ما باید تغییر کند و این تغییر زمانی اتفاق می‌افتد که دیدگاه مدرسان ما تغییر کند.
لزوم تربیت دانشجوی کتابخوان
پویان در ادامه با اشاره به تاثیر نقاط ضعف مدرس بر دانشجو افزود: مشکلات ناشی از نقاط ضعف مدرسان دانشگاه ما یعنی ضعف مطالعه و زبان، به دانشجو منتقل می‌شود. در نهایت یک استاد کتابخوان و مولف می‌تواند یک دانشجوی کتابخوان تربیت کند. به‌عبارتی دیگر به هر میزان دانشجو در هر حوزه مطالعاتی و زبان ضعف داشته باشد، یک مدرس می‌تواند زمینه‌های تغییرات بنیادی در دانشجو را ایجاد کند.
وی ادامه داد: ارزش و تاثیر مدرس بسیار بالاتر از کتاب تالیفی‌‌اش است. مدرس ما باید برای تربیت دانشجوی کتابخوان، انگیزه داشته باشد. اگر چنین نیرویی ایجاد شود، شاهد تحول عظیمی در جمعیت کتابخوان خواهیم بود. زمینه‌های این تحول امروز نیز ایجاد شده، چراکه خانواده‌ها به‌خوبی به درک لزوم فراگیری زبان انگلیسی رسیده‌اند و تلاش دارند تا فرزندانشان از مقاطع ابتدایی تحصیل، با زبان انگلیسی آشنا شوند.
انگیزه، نیرویی که مدرسان ندارند
مترجم اثر برگزیده کتاب سال دانشجویی گفت: تا رسیدن به چنین تحولی، باید برترین منابع روز جهان به قلم دانشجویان دکترا به فارسی برگردانده شود. امروز دانشجویان دکترا نقش موثری در تولید کتاب دارند، این عده از انگیزه‌های بالایی برای تولید کتاب برخوردارند، نیرویی که در مدرسان وجود ندارد.
پویان در پایان عنوان کرد: مدرسان برتر دانشگاه، بیشتر در نقش یک ویرایشگر علمی موثرند. ترجمه کتاب‌های مطرح دنیا را نباید دست‌کم گرفت، چرا که ترجمه در غنای تالیف اثر‌گذار است. برای تحول در حوزه تالیف نیاز به تحول از درون دانشگاه داریم. به‌نظر می‌رسد بحث ارزیابی و ارتقاء مدرس دانشگاه باید تغییر کند، به‌عبارتی دیگر لازم است جایگاه کتاب در نظام ارتقاء بازبینی شود.
مروری بر پرونده
مدیر مرکز نشر دانشگاهی با اشاره به این‌که ویراستاری مشکل نخست نشر دانشگاهی است، بیان کرد: پیش از رشد جهشی ناشران حوزه دانشگاهی در اوایل دهه 70 ، نظارت درون‌سازمانی بر نشر دانشگاهی وجود داشت. گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با بهمن حاجی‌پور را اینجــــــــــا بخوانید.
نایب رئیس انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی با اشاره به این‌که تولیدکننده علم نیستیم، ترجمه خوب با ویرایش پاکیزه را از مصادیق پیشرفت کیفی آثار تولیدی در حوزه کتاب‌های دانشگاهی سال‌های اخیر می‌داند. گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با مسعود پایدار را اینجــــــــا بخوانید.
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، در تشریح مبانی تالیف کتاب دانشگاهی گفت: مولف کتاب دانشگاهی به‌عنوان فرد آشنا به مفاهیم تخصصی، باید ویراستار آثار خود باشد. گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با داور شیخاوندی را اینجـــــــــــا بخوانید.
مدیر نشر رسا با اشاره به این‌که در حوزه نشر کتاب دانشگاهی شاهد سقوط اخلاقی هستیم گفت: آثاری که نام سه نویسنده، شامل دو دانشجو و یک مدرس در شناسنامه آن ديده مي‌شود، مطمئن باشید کار دانشجويان بوده و در قالب طرحي مطالعاتی یا ترجمه به سرانجام رسيده است. گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با محمدرضا ناجیان را اینجــــــــــا بخوانید.
رئیس سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، معتقد است که ارزیابی و نظارت بر تولید کتاب‌های دانشگاهی، نتیجه آراء و نظرات عقل جمعی است. گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با محمد سلگی را اینجــــــــا بخوانید.
یکشنبه ۹ شهریور ۱۳۹۳ - ۱۵:۰۳
نظر شما