شنبه ۲۸ تیر ۱۳۹۳ - ۰۹:۳۰
نویسندگان درباره بزرگان دین تاریخ‌سازی نکنند/ در تولید کتاب‌های مذهبی کودکان از دیگر کشورهای اسلامی جلوتریم

مجید ملامحمدی، شاعر و نویسنده کودک ونوجوان اعتقاد دارد که از نظر تولید کتاب‌های مذهبی کودک ونوجوان در وضعیت قابل قبولی به سر می‌بریم. او که سال ها از نزدیک با کودکان و نوجوانان در ارتباط است می گوید نویسنده می‌تواند به تخیل خود پناه ببرد و با به‌کارگیری خلاقیت هنری بنویسد اما حق ندارد درباره شخصیت‌های مذهبی و معروف تاریخ‌سازی کند.

مجید ملامحمدی، شاعر و نویسنده کودک ونوجوان در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) عنوان کرد: پدیدآورندگان کتاب کودک ونوجوان، به عنوان اصلی‌ترین بازیگران صنعت نشر، درمقایسه با گذشته جایگاه شایسته‌تری پیدا کرده‌اند و جای بسی خوشحالی است که با کوشش‌های صورت گرفته از سوی آن‌ها اکنون مخاطبان ادبیات کودک ونوجوان، بیش از گذشته به کارمطالعه از جمله مطالعه ادبیات داستانی گرایش دارند و به همین دلیل باید با جدی گرفتن کار کودک در جامعه کنونی ، به نیازهای مختلف فرهنگی پاسخ داده شود تا دایره مخاطبان ادبیات کودک ونوجوان نیز به نسبت گذشته رشد وگسترش بیشتری پیدا کند.

این نویسنده کودک ونوجوان از کتاب به عنوان یکی از اصلی‌ترین کالاهای فرهنگی برای انتقال مفاهیم دینی و مذهبی به کودکان ونوجوانان یاد کرد و گفت: در حال حاضر و در کشور ما، در مقطع سنی کودک ونوجوان، تاثیرات کتاب به عنوان یک کالای فرهنگی مشهود است، هرچند معتقدیم که اقدامات صورت گرفته تا به امروز کافی نبوده و به ویژه در بحث پرداختن به سیره و روش زندگانی اهل بیت (ع) و اخلاق آن بزرگواران، هنوز هم  جای کار هست و می طلبد که نویسندگان خوش قلم کودک ونوجوان برای خلق آثاری خوب و ماندگار دینی برای کودک ونوجوان دست به کار شوند.

به گفته سردبیر مجله پوپک، در حوزه ادبیات کودک ونوجوان می توان کتاب‌ها را به دو دسته تقسیم کرد؛ در گروه اول کتاب‌های فاخر و خوبی هستند که نویسندگان آن‌ها با داشتن دغدغه‌های فرهنگی سعی در القای مفاهیم اخلاقی و دینی در ذهن کودک ونوجوان امروزی ما دارند و درگروه دوم نیز شاهد کتاب‌هایی بی‌محتوا و بازاری هستیم. درباره گروه دوم باید گفت که بیشترین مشکل آن‌ها در بحث مستقیم‌گویی مباحث دینی برای کودک و نوجوان جامعه است. این کتاب‌ها سعی می‌کنند با به‌کارگیری زبانی ساده و معمولی و غیرداستانی در تلقین این مفاهیم به کودک ونوجوان قدم بردارندکه موفق هم نمی شوند.

ملامحمدی ادامه داد: البته خط قرمزهایی در ارتباط با نوشتن در مورد شخصیت‌های بزرگ دینی از جمله پیامبر (ص) و امامان معصوم وجود دارد که باید توسط نویسندگان مختلف رعایت شود و آنچه  نویسندگان کودک ونوجوان ما درباره این بزرگواران می‌نویسند، حتماً باید  با اسناد و مدارک تاریخی و کتب موثق شیعه همخوانی داشته باشد.

این نویسنده کودک ونوجوان تاکید کرد: به واقع باید گفت که در کشور ما و در حوزه نشر کودک ونوجوان و به ویژه کتاب‌های دینی، طی سال‌های اخیرشاهد رشد و پیشرفت‌های بسیار خوبی بوده‌ایم و بنده طی سفری که به چند کشورعربی - اسلامی داشتم، دریافتم که در تولید و چاپ کتاب‌های مذهبی حوزه کودک ونوجوان به نسبت سایر کشورها جلوتر بوده و هستیم و با توجه به این‌که در کشور نویسندگان خوبی در این زمینه داریم و این نویسندگان آمادگی دارند و مشتاقند که در این حوزه کار کنند، به جاست که متولیان فرهنگی و دینی از نظر منابع موجود و استخراج آن‌ها به صورت خام و آماده‌سازی برای نویسندگان تلاش کنند تا کارهای ماندگار و باارزشی تولید شود.

نویسنده کتاب «عیدهای اسلامی» معتقد است: ورود شخصیت‌های فرعی به داستان‌نویس کمک می‌کند تا با شخصیت‌پردازی و توصیف فضاها، داستان را برای مخاطب خود جذاب‌تر کند، به شرط این‌که به اصل داستان خدشه‌ای وارد نشود. البته در ارتباط با شخصیت‌های معروف مذهبی ـ تاریخی و معرفی آن‌ها به کودک ونوجوان نمی‌توان به خیال‌پردازی پرداخت و نویسندگان، تحت هیچ شرایطی حق تاریخ‌سازی ندارند.

به گفته وی از آنجایی‌که تاریخ اطلاعات کاملی درباره برخی شخصیت‌ها و رویدادهای دینی ما نداده است، پس نویسنده می‌تواند به تخیل خود پناه ببرد و با به‌کارگیری خلاقیت هنری و تخیل خود درباره آن‌ها بنویسد اما یک نویسنده حق ندارد که در ارتباط با شخصیت‌های مذهبی و معروف تاریخ‌سازی کند و به همین دلیل است که نوشتن درمورد زندگانی شخصیت های برجسته دینی مانند پیامبر (ص) و امامان، به مراتب دشوارتر است چرا که هم داستان باید خواندنی و جذاب باشد و هم نباید در این زمینه مستندات تاریخی را نادیده گرفت.

ملامحمدی افراط و تفریط را یکی از آسیب‌های جدی در ارتباط با آثارمکتوب و داستان‌های دینی کودک ونوجوان دانست و افزود: امامان و معصومان دینی ما هرچند دارای صفات برجسته و ممتازی در میان مردم هستند اما در عین حال دارای زندگی ساده‌ای بوده اند، پس بهتر است نویسندگان ما شخصیت‌هایی باورپذیر و قابل لمس از این بزرگواران را برای کودکان و نوجوانان تصویر کنند.

این نویسنده نوشتن برای بچه‌ها را کاری بسیار دشوار دانست و گفت: نویسندگان باید به این نکته توجه کنند که ممکن است بچه‌ها از طرق مختلف مانند تلویزیون و کتاب‌های درسی و حتی معلمان خود با کلیتی درباره شخصیت‌های دینی یا حوادث تاریخی آشنا شده باشند اما وقتی موضوعی را در قالبی خواندنی و مستند به آن‌ها منتقل کنیم، آن‌ها هم آن را واقعی و مستند می‌پندارند. از این‌رو بهتر است تاریخ و مستندات تاریخی را با دقت به آن‌ها منتقل کنیم.

ملامحمدی گفت: به واقع ادبیات کودک ونوجوان ما قابلیت جهانی شدن دارد و با توجه به این‌که به کشورهای مختلف سفر کرده ام وشاهد کارهای دینی بسیاری در کشورهای مختلف اسلامی بوده ام، متوجه شده‌ام تصویر‌گری ما به نسبت آن‌ها بسیار بالاست و می توان گفت کشور ما جز شش یا هفت کشور برتر از حیث تصویرگری کتاب‌های مذهبی کودک ونوجوان به شمار می‌رود.

وی یادآور شد: آنچه واضح به نظر می‌رسد، این است که در بحث تصویرگری خیلی موفق بوده‌ایم و از آنجایی‌که در بحث کتاب کودک ونوجوان امروز ،هنرتصویرگری حرف اصلی را می‌زند، باید به این نکته اشاره کرد که دست تصویرگران در کشور ما  باز نیست و آن‌ها گاه به خلق آثاری احیانا همراه با خرافه یا غلو آمیز یا به شکل های امروزی که در بسیاری از کتاب‌های مذهبی کودک ونوجوان وجود دارند، می پردازند که حل همه این‌ها به خط‌ دهی و جهت‌دهی متولیان فرهنگی کشور و ناشران برمی گردد. باید بدانیم که نگاه کودک ونوجوان ما نگاه ویژه‌ای است و این نوع نوشتن و این نوع تصویرگری کردن برای آن‌ها بدون شک در شکل‌دهی ساختار فکری شان تاثیر بسزایی خواهد داشت.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها