افراد خارجی در فرانسه به سختی میتوانند بفهمند واقعاً چه اتفاقی در حوزه کتاب در آنجا میافتد. مردم کشورهای دیگر تصور میکنند پاریس یک موزه سوسیالیستی است که علاقه مردم در آن خوردن شکلات است.
اما باید گفت فرانسه همه نوع ایده ارزشمند در مورد مسائل بسیار بزرگتر و حساستر را در خود دارد. این موضوع را اخیراً هنگامی که در محله موزهمانند خود واقع در مرکز پاریس قدم میزدم، دریافتم. من در پیاده روی 10 دقیقه ای خود 7 کتابفروشی دیدم. برایم جالب است که من در یک منطقه اهل کتاب زندگی میکنم. اما آیا مردم فرانسه چیزی درمورد کتاب میدانند که ما آمریکائیها از آن بیخبریم؟
هنگام شمارش و تماشای کتاب فروشیها، درگیر این خبر بودم که آمازون به دلیل اختلاف با یک انتشاراتی، عرضه برخی کتابهای خود را به تأخیر انداخته یا متوقف کرده است. همچنین به تازگی یک قانون به اصطلاح ضد آمازونی در فرانسه به تصویب رسیده که بر اساس آن فروشندگان آنلاین کتاب نمیتوانند برای کتابهای تخفیف داده شده، حمل و نقل رایگان ارائه دهند.
این اقدام بخشی از تلاش فرانسه در راستای ترویج و ارتقای کتاب نگاری و کمک به رونق و ایجاد رقابت میان کتابفروشیها است. بنا بر آمار، آمازون یک سهم 10 یا 12 درصدی در فروش کتابهای جدید در فرانسه دارد. آمازون ارائه کننده 70 درصد کتابهای آنلاین در فرانسه است که فقط 18 درصد آنها به صورت آنلاین به فروش میرسند.
راز فرانسه در حوزه کتاب کاملاً غیر آمریکایی است: قیمتهای ثابت کتاب. در سال 1981 وزیر فرهنگ فرانسه اعلام کرد که هیچ فروشندهای نمیتواند بیش از 5 درصد قیمت روی جلد کتابهای جدید را تخفیف دهد. این بدان معنا است که هزینههای خرید کتاب در همه جای فرانسه تقریباً یکسان است، حتی در خرید آنلاین. این قانون ادامه فعالیت ناشران و کتاب فروشیها و نیز عرضه کتابهای مختلف را در فرانسه تضمین کرده است.
به همین دلیل قیمتهای ثابت کتاب در همه جای دنیا به جز آمریکا رایج است. در آلمان خرده فروشان اجازه ارائه زیر قیمت بیشتر کتابها را ندارند. همچنین در شش کشور که بزرگترین فروشندگان کتاب دنیا هستند - آلمان، ژاپن، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا و کره جنوبی- قیمت کتابها ثابت است.
به نظر میرسد یک ارتباط مستقیم میان قیمتهای ثابت کتاب و رونق این حوزه وجود دارد که حداقل میتواند همچنان به کتابفروشیهای مستقل مجال تنفس دهد. اکنون در انگلیس که از دهه 1990 سیستم قیمتهای ثابت خود را رها کرده، کمتر از هزار کتابفروشی مستقل باقی مانده است. یک سوم کتابفروشیها در 9 سال گذشته به دلیل ارائه کتاب با تخفیف بیش از 50 درصد از سوی آمازون و سوپرمارکتها تعطیل شدهاند.
بر این اساس، دلیل اصلی تصویب قانون کتاب در فرانسه، فقط شرایط اقتصادی نیست بلکه نوعی جهانبینی در پس پرده وجود دارد. حدود 70 درصد فرانسویها حداقل یک کتاب در سال گذشته خوانده اند و به طور متوسط کتابخوانهای حرفهای تر 15 کتاب. این خوانندگان کتاب میگویند به کتاب بیش از هر رسانه دیگری از جمله روزنامه و تلویزیون اعتماد دارند. دولت فرانسه کتاب را جزو کالاهای ضروری قلمداد کرده و در کنار برق، نان و آب طبقهبندی کرده است.
آقای مونتانه عضو انجمن ناشران فرانسه میگوید: وقتی کتابی را میخوانید، وارد داستانی میشوید که داستان خود شما نیست. این داستان جعلی شماست. ممکن است همه کتابهایی را که میخوانید نگه ندارید ولی محتویات قفسه کتاب شما میگوید که شما که هستید. شما بسیاری از وسایل خود را دور میاندازید ولی کتابی را که بیست سال پیش خواندهاید به یاد دارید حتی اگر در کتابخانه شما نباشد.
نظر شما