این نویسنده، مترجم و فرهنگنگار به خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره آسيبشناسي ترجمه كتابهاي سياسي گفت: برای ترجمه باید چند عامل مهم را در نظر گرفت كه براي هر مترجمي لازم و ضروري است.
عليبابايي در توضيح اين عوامل توضیح داد: تسلط و اشراف به زبان مبدا نخستين شرط است؛ بدین معنی که مترجمی که میخواهد اثری را ترجمه کند، باید در گام نخست، به زبان نویسنده کتاب تسلط داشته باشد. عامل بعد، اشراف به زبان مقصد(زبان فارسي) است.
وي در توضيح پيششرط بعدي اظهار كرد: مترجم باید بسیاری از کتابها و آثار کلاسیک را مطالعه کرده باشد، با خیلی از کلمات آشنا باشد و بداند هرکدام از این واژهها در کجا باید به کار برده شود. همچنین به موضوع مورد بحث برای ترجمه تسلط و اشراف کافی داشته باشد و از همه مهمتر آنکه تا مترجم، نویسنده آن اثر را به خوبی نشناسد و آثار او را به درستی مطالعه نکرده باشد، نمیتواند ترجمه خوبی از کتابش ارایه دهد. به همین دلیل به نظر من کارهای سابق بهتر از الان است چراکه عشق و علاقه، تسلط به موضوع و عوامل دیگری را که ذکر آنها رفت مترجمان قبلی داشتند اما امروزه، اغلب مترجمان به سراغ آثار و کتابهایی میروند که حتی یکبار هم آنها را نخواندهاند و با تفکر نویسنده آن آشنا نیستند.
اين عضو گروه واژهگزینی علوم سیاسی و روابط بینالملل فرهنگستان زبان و ادب فارسی عنوان كرد: اگر هر مترجمی بتواند از طریق ایمیل یا هرگونه وسیله ارتباطی با نویسنده اثر مربوطه ارتباط برقرار کند تا مقصود و منظور دقیق نویسنده کتاب را به درستی درک، منعکس و ترجمه کند، به مراتب ترجمه بهتري ارايه خواهد داد.
تنبلي مترجمان در رجوع به دستاورهاي فرهنگستان زبان و ادب فارسي، يكي از اشكالات اساسي ترجمه در ايران است كه عليبابايي به آن اشاره كرد و در توضيح آن گفت: ضعف و اشكال اساسی کار در این است، کسانی که به سراغ ترجمه کتابهای سیاسی میروند، به فرهنگهای لغت و دستاوردهای این فرهنگستان توجهی نمیکنند و این از تنبلی طیف وسیعی مترجمانی است که به ترجمه این آثار میپردازند و ما با اینکه در 30 یا 40 سال پیش به اندازه امروز فرهنگهای لغت نداشتیم اما ترجمههای ضعیف به اندازه امروز وجود نداشت هرچند آثار گذشته هم خالی از ایراد نبودند. این وضعیت زمانی حالت حاد به خود میگیرد، که امروزه حتی استادان دانشگاهها هم واژههايی را که بسیار ساده هستند، اشتباه به کار میبرند.
گفتوگوی کامل با غلامرضا علیبابایی را اینجـــا بخوانید.
جمعه ۱۳ تیر ۱۳۹۳ - ۰۸:۰۹
نظر شما