خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- جنگ عراق علیه ایران، از جمله حوادث تاریخی است که به رغم گذشت بیش از ربع قرن از پایانش، در سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی تاثیراتی شگرف به جای گذاشته است. از جمله مواردی که از جنگ هشت‌ساله باقی مانده، یاد، خاطره و آثار حملات شیمیایی عراق است. 

با قاطعیت می‌توان گفت که حجم حملات شیمیایی عراق در جنگ علیه ایران، از پایان جنگ جهانی اول تاکنون بی‌سابقه بوده است. افزون بر این، جنگ‌افزارهای شیمیایی در این جنگ برای نخستین‌بار علیه غیر نظامیان به کار گرفته شد.
 
اگر چه در سال‌های اخیر کتاب‌های متعددی در زمینه جنگ عراق علیه ایران در کشور و در سطح دنیا منتشر شده، اما آثار بسیار معدودی درباره کاربرد جنگ‌افزارهای شیمیایی در این جنگ انتشار یافته است.
 
کتاب «رابطه زهرآگین؛ آمریکا، عراق و بمباران شیمیایی حلبچه» اثر دکتر یوست‎ آر. هیلترمن، که اخیراً ترجمه فارسی آن به قلم یعقوب نعمتی وروجنی، در ایران منتشر شده، در نوع خود جامع‌ترین کتاب در این زمینه به شمار می‌آید؛ کتابی که با رویکردی علمی و تا حد زیادی بی‌طرفانه به این موضوع پرداخته و در سال 2007 میلادی(1386 ش) به همت انتشارات دانشگاه کمبریج که از قدیمی‌ترین و معتبرترین بنگاه‌های انتشاراتی جهان به شمار می‌آید، منتشر و تاکنون به چندین زبان زنده دنیا ترجمه شده است. 

متن فارسی کتاب، مشتمل پیش‌گفتار، مقدمه ترجمه فارسی، مقدمه نویسنده بر ترجمه فارسی، مقدمه اصلی و 10 فصل است. فصل‌های کتاب این عنوان‌ها را دارند: فصل اول؛ عبور از آستانه شیمیایی- فصل دوم؛ واکنش امریکا، مهار اوضاع- فصل سوم؛ میان‌پرده حملات شیمیایی- فصل چهارم؛ جنگ در کردستان-فصل پنجم؛ حلبچه- فصل ششم؛ تاثیر بازتاب واقعه حلبچه- فصل هفتم؛ ایران و کاربرد گاز(شیمیایی)- فصل هشتم؛ بررسی شواهد- فصل نهم؛ به سوی کویت- فصل دهم؛ نتیجه‌گیری-پیامدهای ناگوار. 

در پایان هر فصل پی‌نوشت‌های همان فصل آمده و در صفحات انتهایی نقشه‌های مرتبط با موضوع جای گرفته است. آخرین عنوان کتاب، کتابشناسی است. 

در بخشی از فصل چهارم کتاب می‌خوانیم: « ...از بخت بد، سردشت گرچه نخستین شهرِ[کردنشینی] بود که آماج حملات شیمیایی عراق قرار گرفت، اما فاجعه حلبچه بر این واقعه سایه افکند و سرگذشت آن را در فرهنگ و معارف قوم کُرد تحت تاثیر قرار داد. از طرفی، دولت ایران نیز اخبار این حمله را پخش نکرد زیرا بنا به گفته یکی از مقامات وزارت خارجه این کشور در مصاحبه‌ای در سال 2002م [1381ش] دولت ایران از این می‌ترسید که این کار سبب ایجاد ترس و وحشت عمومی و تخریب روحیه مردم شود. در مقابل روزنامه‎های ایران حملات شیمیایی [عراق] در جبهه جنوبی جنگ را به طور مرتب و به تفصیل پوشش می‌دادند. طولی نکشید که آنچه در سردشت رخ داده بود فراموش شد و تنها چیزی که از آن واقعه باقی ماند، قربانیان آن بودند که همچنان سالگرد آنان گرامی داشته می‌شود...»(ص203)

یوست‌ آر. هیلترمن یکی از کارشناسان با تجربه امور خاورمیانه است که هنگام تدوین کتاب یادشده، مدیریت اجرایی بخش جنگ‌افزار سازمان دیده‌بان حقوق بشر را برعهده داشته است. او در حال حاضر معاون رئیس بخش خاورمیانه و افریقای شمالی گروه بحران بین‌المللی است. اثر دیگر او «ورای انتفاضه؛ نهضت‌های کارگری و زنان در سرزمین‌های اشغالی(1991م)» است. 

کتاب «رابطه زهرآگین؛ آمریکا، عراق و بمباران شیمیایی حلبچه» اثر دکتر یوست‎ آر. هیلترمن با ترجمه یعقوب نعمتی وروجنی از سوی انتشارات مرزوبوم با شمارگان یکهزار و 500 نسخه، 520 صفحه در قطع رقعی به بهای 95 هزار ریال منتشر شده است.