دکتر سیدمحمود حدادی، استادیار گروه زبان و ادبیات آلمانی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی، در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره زمینه‌های تولید مصادیق کتابسازی اظهار کرد: برخی نهاد‌های دولتی مانند دانشگاه‌ها، مدرسان خود را موظف به انجام کار‌های پژوهشی می‌کنند، برخی مدرسان نیز با هدف ارتقاء درجه علمی و البته بدون پشتوانه تحقیقاتی به انتشار کتاب دست می‌زنند. به‌عبارتی دیگر، مخاطب نخستین هدف مولفان این دسته آثار نیست. 

تولید یک اثر فاخر موجب تشخص افراد خواهد شد
وی با اشاره به نقش نهاد‌های دولتی در انتشار مصادیق کتابسازی افزود: بسیاری از نهاد‌های دولتی فعال در حوزه نشر، نخستین گناهکار در تولید مصادیق کتابسازی هستند. در نشر خصوصی نیز کسب شهرت دلیل عمده اصلی در تولید این دسته مکتوبات است. پدیده کتابسازی نشان می‌دهد که تولید کتاب مایه تشخص افراد است؛ اما باید توجه داشت که تولید یک اثر فاخر موجب تشخص خواهد شد.

مترجم کتاب «هزارتو» ادامه داد:‌ دسترسی آسان افراد مختلف به لوازم انتشار کتاب موجب شده تا شاهد تولید انبوه کتاب باشیم. به‌عبارتی دیگر شاهد تولید کتاب‌های بی‌کیفیت در کنار آثار مطلوب نیز خواهیم بود. 

در دوره «حافظ» شعرای دیگری هم بودند، اما موقعیت بروز نداشتند
حدادی‌ تصریح کرد: شاید در دوره زندگی «حافظ» شعرای دیگری نیز حضور داشته‌اند، اما موقعیت بروز نداشتند. در دوران حاضر افراد به‌صورت شخصی توانایی انتشار آثار خود را در قالب کتاب دارند. حتی برخی برای انتشار اثری به نام خود، حاضر به صرف هزینه‌اند تا کتابشان را به اطرافیان خود اهدا کنند و به‌نظر می‌رسد چنین تلاش‌هایی، نوعی از کتابسازی است.

مولف مجموعه مقالات «دیدار غرب و شرق در هجرت گوته» گفت:‌ حکایت کتابسازی این است که اکر کالا خوب باشد، مخاطب به دنبال آن می‌رود، در غیر این‌صورت تولیدکننده باید برای عرضه و فروش اثر تولیدی خود به دنبال بازار بدود. 

تعمق بیشتر مخاطب در تشخیص آثار خوب از بد
این پژوهشگر برتر دانشگاه شهید بهشتی در سال 1391​، با اشاره به نقش مخاطب در پیشگیری یا رواج پدیده کتابسازی اظهار کرد: ظهور پدیده کتابسازی تا حدودی به مخاطب ارتباط پیدا می‌کند. به‌عبارتی  مخاطب باید با تعمق بیشتری در بازار نشر، آثار خوب و بد را از هم تشخیص دهد که همه افراد نیز از قدرت تشخیص بالایی برخوردار نیستند، اما این آیندگان هستند که درباره ارزشمندی یک اثر برای تجدیدچاپ باید تصمیم بگیرند. 

حدادی ادامه داد:‌ کتابسازی ممکن است با موضوع زندگی و آثار یک نویسنده مشهور صورت گیرد. به‌عبارتی دیگر پرداختن به زندگی و ترجمه آثار یک نویسنده که جذابیتی خاص بین مخاطبان پیدا کرده به «مُد روز» فضای نشر تبدیل می‌شود. وضعیتی که برخی مولفان را به فکر تولید کتاب می‌اندازد، البته بیشتر این آثار از مصادیق کتابسازی است. 

کتابسازی در غرب هم وجود دارد
نویسنده کتاب «مبانی ترجمه» در ادامه با اشاره به پدیده کتابسازی در جامعه غرب گفت:‌ جریان کتابسازی در کشور‌های غربی نیز مطرح است. به‌عنوان مثال، شناسایی و معرفی یک نویسنده و شاعر گمنام بعد از 100 سال موجب شد تا مولفان بسیاری درباره این نویسنده به تولید کتاب دست بزنند، آثاری که اغلب چندان با واقیعت زندگی شاعر مطابقت نداشت. به‌عبارتی دیگر بعد از شناخت ماهیت این شاعر، این‌بار از این سوی بام افتاده بودند. نویسندگان فروتن یعنی افرادی که بر جنبه‌های معنوی تولید کتاب تاکید دارند، در همه دوره‌ها و در همه جا در اقلیت‌ هستند.

عضو هیات علمی دانشکده زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی، درباره راهکار‌های حذف پدیده کتابسازی اظهار کرد: در اواخر عمرم، جهان را قابل اصلاح نمی‌بینم. کتابسازی همیشه در حوزه نشر وجود داشته و کم و بیش می‌توان با آن مواجه و کنترلش کرد، اما نمی‌توان آن‌را از بین برد.

تولیدکننده با پشتوانه یارانه، بی‌توجه به بازار تولید می‌کند
حدادی در پایان گفت: حذف سهم بخش دولتی در کنترل تولید مصادیق کتابسازی موثر است. تخصیص یارانه موجب بروز یک جریان عرضه و تقاضای مصنوعی می‌شود؛ تولیدکننده با پشتوانه یارانه، به بازار تولید بی توجهی می‌کند. به‌عنوان مثال در آلمان شرقی، حمایت‌های دولتی به تولید آثاری تخصیص پیدا می‌کرد که در بسیاری اوقات مخاطب چندانی نیز نداشت. 

مروری بر پرونده
مدیرکل خدمات پژوهشی و انتشارات دانشگاه تهران، با بیان این مطلب که ناشران مطرح از نرم‌افزار‌های کامپیوتری برای شناخت آثار مشابه بهره‌می‌برند گفت:‌ کتابسازی با گوشه‌نشینی مولفان نخبه آغاز می‌شود. متن کامل گفت‌گوی خبرنگار ایبنا با ایرج الله‌دادی را اینجــــــــــــــا بخوانید.

عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی معتقد است کتابسازی زمانی ظهور می‌کند که به اصطلاح نویسنده به دنبال ارایه کپسولی مفاهیم است؛ کتابی که فقط برای گرفتن نمره قبولی کاربرد دارد. متن کامل گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با دکتر محمدرضا حمیدی‌زاده را اینجــــــــــــا بخوانید.

دانشیار دانشکده برق و مهندسی دانشگاه شهید بهشتی معتقد است کتابسازی تولید «خزف» جای «لعل» و نتیجه توجه به آموزش و تا حدی سخت‌گیری، در پیشگیری از بروز پدیده کتابسازی موثر است. رواج تفکر بساز و بفروشی در بین اهالی نشر است. متن کامل گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با دکتر سیدمحمد‌تقی روحانی ‌رانکوهی را اینجــــــــــــا بخوانید.

رئیس پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، با تاکید بر انجام پژوهش درباره موضوع کتابسازی اظهار کرد: نمی‌توان براساس تک مشاهده‌ها به اثبات وجود پدیده کتابسازی رسید. متن کامل گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با دکتر سیروس علیدوستی را اینجــــــــــا بخوانید.

مديركل امور تربيتي و مشاوره وزارت آموزش و پرورش،‌ بی‌تقوایی را اصلی‌ترین دلیل پدیده کتابسازی دانست و گفت:‌ کتابسازی نسبتی با پايبندی‌های پسنديده و موثر در اخلاق حرفه‌ای ندارد. متن کامل گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با دکتر ابوالقاسم عیسی‌مراد را اینجـــــــــــــا بخوانید. 

عضو هیات مدیره انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی، رونویسی را پدیده نوظهور دهه 90 دانست و گفت: ‌دانشجوی دهه 60 منابع اصلی می‌خواند اما دانشجوی امروز سرگرم شبکه‌های اجتماعی است. متن کامل گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با حسین داودآبادی را اینجـــــــــــــا بخوانید.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران برای پیشگیری از بروز پدیده کتابسازی، ایجاد بانک اطلاعاتی را مفید دانست و گفت:‌ در معرفی و گرامیداشت مولفان پویا نیستیم. تلاش بیشتر در این حوزه و پیگیری‌های قضایی متخلفان می‌تواند از انتشار مصادیق کتابسازی جلوگیری کند. متن کامل گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با دکتر آذرنوش آذرتاش را اینجـــــــــــا بخوانید.

مدیرمسئول انتشارات فدک ایساتیس معتقد است مخاطب حرفه‌ای بعد از مطالعه اثری از یک مولف دانشگاهی که فقط شامل چند مطلب از چند منبع است،‌ دچار حس بی‌اعتمادی نسبت به فضای نشر خواهد شد. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با مجید رضا زروئی را اینجــــــــــــا بخوانید. 

عضو هیات علمی پژوهشکده تاریخ علم دانشگاه تهران معتقد است که کتابسازی دو بار معنایی مثبت و منفی دارد که بار منفی آن موجب دور شدن نویسنده از فضای نوشتن می‌شود. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با غلامرضا جمشیدنژاد اول را اینجـــــــــــا بخوانید.

مدرس دانشگاه اصفهان، با اشاره به تاثیر مثبت تاسیس خانه نقد در پیشگیری از مصادیق کتابسازی گفت: پدیده کتابسازی با نقد سازنده از بین رفتنی است. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با سیدمهدی نوریان را اینجـــــــــــــا بخوانید.

مدرس پردیس فارابی دانشگاه تهران، کتابساز را فردی منفعت‌‌طلب می‌داند و بر این باور است که کتابخوان حرفه‌ای بهترین ناظر برای پیشگیری از کتابسازی است، در حالی‌که جامعه ما چنین ناظری ندارد. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با حسین خنیفر را اینجـــــــــــا بخوانید.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران، نظام ارتقاء استادان را اصلی‌ترین عامل موثر در ظهور پدیده کتابسازی می‌داند و بر بازنگری در این قانون تاکید دارد. متن کامل گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با دکتر حسین ارزانی را اینجـــــــــــــا بخوانید. 

دانشیار دانشگاه شهید بهشتی کتابسازی را نوعی سرقت علمی (ادبی) می‌داند و معتقد است که اطلاق واژه کتابساز به تولیدکنندگان مصادیق کتابسازی، نوعی تخفیف دادن به این افراد است. متن کامل گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با دکتر محمد عشقی را اینجــــــــــــا بخوانید. 

مولف و کارشناس حوزه طب سنتی، با اشاره به اهمیت ارجاع‌دهی در تالیف کتاب گفت: حتی اگر مولف یک کلمه از کتابی را در اثرش آورده باید به نام کتاب و نام مولف اشاره کند؛ این اقدام موجب افزایش اعتبار کتاب خواهد شد. متن کامل گفت‌وگوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر ‌محمد دریایی را اینجـــــــــــا بخوانید. 

دانشیار پژوهشگاه زلزله با اشاره به ریشه‌های بروز پدیده کتابسازی در کشور گفت: نگاه بازاری و عامی به حوزه نشر، به کتابسازی دامن می‌زند. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با مهدی‌زارع را اینجـــــــــــا بخوانید.

مدیرعامل موسسه خانه کتاب، هیچ مبارزه‌ای را علیه پدیده کتابسازی به اندازه توسعه و رواج نقد کتاب، کارساز نمی‌داند. به اعتقاد وی وقتی با معیار نقد به سراغ بررسی کتاب برویم، عرصه بر کتابسازی و کتاب‌نماها تنگ می‌شود. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر نجفعلی میرزایی را اینجــــــــــــا بخوانید. 

عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی، با اشاره به تاثیر نبود بازار پایدار در حوزه نشر بر تولید مصادیق کتابسازی گفت: نظارت ضعیف دولتی بر تولید کتاب، ‌دچار ضعف است و به‌عبارتی مسیر نظارت‌ها با اعمال سلیقه‌های فردی، دچار انحراف شده است. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر رسام مشرفی را اینجــــــــــــا بخوانید.

استادیار دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، با بیان این که برخی ناشران امروز بر پایه کسب منفعت سرمایه‌گذاری می‌کنند گفت: ‌برای انتشار کتاب‌های اصیل سرمایه‌گذاری نمی‌کنیم. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر علی خاکی را اینبجـــــــــــا بخوانید.

مدرس دانشگاه تهران معتقد است که نظارت در حوزه نشر در فضایی معنا پیدا می‌کند که شاهد تبلور اندیشه‌ها باشیم، در غیر این‌صورت نظارت بی‌معنا خواهد بود. متن کامل گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با دکتر علی سلاجقه را اینجــــــــــــا بخوانید.