«جامعهشناسی خانواده ایرانی» نقد شد
حسن محدثی:جامعهشناسان ایرانی در بررسی مسایل خانواده محافظهکارند
حسن محدثی، جامعهشناس در نشست بررسی کتاب «جامعه شناسی خانواده ایرانی» گفت: معلوم نیست دوره گذار از سنت که امروزه جزو مفاهیم جامعه شناسان خانواده است چه زمان تمام می شود، متاسفانه جامعهشناسان ایرانی درگیر قالب های تکراری در بررسی مسایل خانواده هستند و به دلایلی مبهم محافظهکارند.
محدثی در این نشست گفت: جامعه علمی ایرانی با انجام تحقیق میتواند دست به نظریهسازی بزند، ما باید تمرین کنیم تا «نمیدانم» را یاد بگیریم و تخصصی صحبت کنیم و خود را از بررسی و سخنان غیرتخصصی برحذر داریم.
این مولف آثار جامعهشناسی دین، در این نشست که با حضور علاقهمندان و دانشجویان در محل جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران برگزار میشد، اظهار کرد: بررسی آثار جامعهشناسان حوزه خانواده در ایران نشان میدهد که این گروه از جامعهشناسان در بررسی نهاد خانواده و مشکلات آن درگیر قالبهایی تکراری هستند.
خانواده نهادی مقدس؟
محدثی افزود: نخستین عقیده قلبی تکراری در آثار جامعهشناسان این است که آنها خانواده را نهادی مقدس معرفی میکنند، در حالی که تنها خداوند مقدس است و خانواده امری اجتماعی است.
این استاد رشته جامعهشناسی با تاکید بر این که امری مقدس است که ذات مقدسی داشته باشد اظهار کرد: عقیده دیگر در این میان اعتقاد بر این است که طلاق امری فاجعهآمیز و اهریمنی است، همچنین عقیده دیگر ارتباطدادن مسابل خانواده به گذار ایران از مرحله گذار به مدرنیته است، در حالی که به شخصه هنوز نمیدانم که چه زمان این گذار به اتمام میرسد.
استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، با اشار به این که کارشناسان باید از مفاهیم تعریف درستی داشته باشند گفت: برخی جامعهشناسان در راستای افکار قالبی اعتقاد دارند که خاستگاه چالش خانوادههای ایرانی بیرونی است در حالی که تحقیقات نشان میدهد بیشترین دروغها در خانواده بین زن و شوهر و والدین و فرزندان رد و بدل میشود، همچنین باید دقت کرد که روابط در خانواده تام و تمام است و این امر باعث ایجاد رقابت اجتماعی در میان آنها میشود.
افسانه تعدد علل
این مولف ادامه داد: بررسی آثار جامعهشناسان نشان از کلیگویی در نزد آنهاست که در جایی نیز آزاد ارمکی به کلیگویی در کتاب خود پرداخته است و از ارجاع در کتاب خود پرهیز کرده است.
محدثی، خطاب به حاضران و جامعهشناسان گفت: این گروه از جامعهشناسان به افسانه تعدد علل دچار شدهاند، در حالی که این گروه باید از یک زنجیره علمی بپردازند.
وی در ادامه بررسی کتاب«جامعهشناسی خانواده ایرانی»، جامعهشناسان خانواده ایرانی را به محافظهکاری متهم کرد و ابراز کرد: دلایل روشنی برای این محافظهکاری نمیتوانم بگویم اما این امر به شدت در آثار جامعهشناسان خانواده در ایران دیده میشود.
وی، خانواده ایرانی را مسالهخیز دانست و گفت: به تعویق افتادن ازدواج، پرهیز از ازدواج دایم و عدم فرزندآوری از جمله مسایل مهم خانواده ایرانی است.
خانواده کانون تحولات
دکتر تقی آزاد ارمکی، نویسنده کتاب«جامعهشناسی خانواده ایرانی» در ادامه نشست و در پاسخ به نقدهای صورت گرفته از سوی محدثی گفت: سالهاست که روی خانواده، دین و دولت در ایران متمرکز شده و درباره آنها کار می کنم.برخلاف شما(محدثی) فکر نمیکنم که خانواده از روابط تام برخوردار است بلکه خانواده کانون تحولات اجتماعی است.
این استاد جامعهشناسی در دانشگاه تهران با اشاره به اختلاف نظر با منتقد کتاب افزود: آقای محدثی به شدت رادیکال هستند اما من ترکیبی از ساحت تقابلی و تعارضی را در کتاب و آرای خود رعایت کرده و به آن اعتقاد دارم، درست است که خانواده محل چالش است اما عوامل وفاقی هم در جامعه ایرانی برای حفظ خانواده کم نیست.
سلسله نشستهای«جامعه ایران و جامعهشناسان ایرانی» در محل جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران برگزار میشود.-
نظر شما