خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- «نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از نخستین دوره برگزاری در سال 1366، بیست و شش دوره را با موفقیت پشت سر گذاشته و امسال شاهد برگزاری بیست و هفتمین دوره آن هستیم. اين نمایشگاه با بيش از ربع قرن سابقه، مهمترین رويداد فرهنگی کشور است که با هدف ارتقای صنعت نشر، برنامهریزی برای گسترش فرهنگ کتاب و کتابخوانی، همفكری اهالی قلم، اندیشمندان، نویسندگان، تصویرگران، ناشران، و... برگزار می‌شود.
حضور اقشار مختلف جامعه و مشارکت نهادهای فرهنگی و اجتماعی و سياسی دولتی و غيردولتی، آنرا به مهمترین و فراگیرترین در نوع خود تبدیل کرده است.
نگاهی به ربع قرن برگزاری نمایشگاه کتاب تهران نشان می‌دهد با وجود مشکلات حاصل از جنگ تحمیلی و تحریمهای مکرر بین‌المللی، اين نمايشگاه همواره مسیر رشد را طی کرده و هر ساله بر وسعت فعالیت‌های خویش افزوده است؛ حتی زمانی که بعد از 18 دوره برگزاری در محل دائمی نمایشگاههای بین المللی تهران، به علت مشکلاتِ محل دائمی از نظر کمبود فضا، فرسودگی سازههای برخی از سالنها، مشکلات ترافیکی پیرامون نمایشگاه و... (بنا به اظهارات مسوولان وقت نمایشگاه)، در سال 1385 به مصلی امام خمینی(ره) منتقل شد اين توسعه و رشد همچنان ادامه داشته است.
نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران یکی از بزرگ‌ترین نمایشگاههای بین المللی کتاب در جهان است و از نظر میزان بازدیدکنندگان و عرضه مستقیم آثار، نخستین در نوع خود به شمار می آید. اين نمایشگاه محلی برای عرضه کتاب به خیل عظیم مشتاقان کتاب‌های منتشر شده است.
مشاهده علاقهمندانی که از سراسر کشور برای مشاهده کتاب‌های منتشر شده و خرید منابع اطلاعاتی مناسب مراجعه میكنند، هر بینندهای را به شور و شوش وامیدارد. فروش بسيار بالای ناشران در ايام نمايشگاه سبب شده تا نمایشگاه همواره نقش بسیار مهمی در اقتصاد نشر کتاب ایران ايفا كند. این وضعیت هر چند تاثیر بسیار مثبتی بر صنعت نشر کتاب دارد، اما سبب یک رکود موقت چند ماهه در بازار كتاب می‌شود. اتخاذ تدابیری برای دسترسپذیر کردن کتاب در سراسر کشور در طول سال ـ با استفاده از ابزارهای مبتنی بر فناوری و شبکه جهانی اینترنت ـ سبب می‌شود، از حجم اين رکود کاسته شود.
هر چند بیشتر فعالیت‌های نمایشگاه حول و حوش فروش مستقیم کتاب صورت میگیرد اما به این معنی نیست که وظیفه نمایشگاهی خودش را ایفا نکند. نمایشگاه با حضور طیف وسیعی از ناشران خارجی و همچنین نویسندگان مختلف از سراسر کشور، می‌تواند فضای مناسبی برای انعقاد قراردادهای نشر بین نویسندگان و ناشران و تبادل حق نشر آثار بين ناشران داخلی و خارجی باشد.
بررسی نمایشگاههای بین‌المللی کتاب فرانکفورت، لندن، مسکو، پاریس و نظایر آن نشان می‌دهد بیشتر وقت ناشران حاضر در نمایشگاه به همفکری و برگزاری جلساتی با نویسندگان و آژانسهای ادبی و تبادل حقِ نشرِ کتابها اختصاص می يابد و برنامهریزیهای این جلسات ماهها قبل از شروع نمایشگاه صورت میگیرد. مسوولان موسسههای نشر ايران نیز به‌ویژه ناشران استانی، بهتر است نمایشگاه کتاب تهران را ـ در کنار فروش مستقیم کتاب ـ فرصت مناسبی برای برقراری ارتباط با پدیدآورندگان آثار در نظر گیرند و به برنامهریزی مناسب در این خصوص بپردازند.
از مهمترین رویدادهایی که امسال، جلوه خاصی به نمایشگاه کتاب تهران داده است برگزاری نشست‌های تخصصي نقد و بررسی کتاب و مباحث مرتبط با حوزه نشر و فرهنگ با حضور پدیدآورندگان، صاحبنظران و متخصصان است. بهطوری که برخی از صاحبنظران، به‌ویژه پیشکسوتان، که به دلیل شلوغی نمایشگاه و مشکلات رفت و آمد، در نمایشگاه حاضر نمیشدند بهخاطر سخنرانی و مشارکت در این نشستها و تبادل نظر با جامعه علمی در نمایشگاه شرکت می‌کنند.
با وجود رشد نسبتاً قابل قبول نمايشگاه در سالهای گذشته و تلاشهای خستگی‌ناپذير دست‌اندركاران و ناشران، توجه مسوولان فرهنگی دستاندرکار و ناشران به نکات زیر به بالندگی بیشتر نمایشگاه كمک خواهد كرد:
پس از بيست و هفت دوره برگزاری، زمان آن رسیده تا نمایشگاه در فضای کاملاً نمایشگاهی برگزار شود. اختصاص فضای مناسب نمایشگاهی، همواره یکی از دغدغههای مسوولان فرهنگی كشور بوده است اما این مساله پس از گذشت 27 سال هنوز محقق نشده است.
غرفهها و فضای اختصاص یافته به ناشران بهتر است حداقل چند هفته‌ای قبل از برگزاری نمايشگاه در اختیار آن‌ها قرار گیرد تا فرصت کافی برای غرفهآرایی داشته باشند. غرفهآرایی مناسب تاثیر بسیار مثبتی بر میزان استقبال مردم از غرفهها و در كل نمايشگاه خواهد داشت.
هر ساله تلاشهای فراوانی در حوزه نشر از سوی سازمانهای دولتی و غیردولتی صورت می‌گيرد. ارایه آخرين دستاوردهای مرتبط با حوزه نشر، در نشست‌های سرای اهل قلم نمايشگاه، می‌تواند در آگاهیرسانی به جامعه علمی بسیار موثر باشد.
برنامهریزی برای حضور نویسندگان در غرفهها، به آشنایی بیشتر مردم با نویسندگان كمک می‌كند. علاوهبر آن تولید و توزيع بروشورهای مناسب و آگاهیرسان، در آشنایی مردم با کتاب‌های تولید شده و همچنين جامعه نويسندگان مفید خواهد بود.
نمایشگاه کتاب، محلی برای عرضه محصولات فکری است و استفاده از آن نيازمند وجود آرامش است اما در مواردی سروصدای ناشی از تبلیغات رادیويی نمایشگاه یا برخی ناشران، مخل استفاده مناسب از فضای نمایشگاه ميشود. جلوگیری از همهمههای غیر ضروری و تبلیغات پر سر و صدا، به آرامش فکری مخاطبان و استفاده موثر كمک می‌كند.
اختصاص فضای مناسب و مکان‌های مشخص به فروشندگان مواد غذایی ـ بهدور از سالنهاي عرضه كتاب ـ چهره نمایشگاه را متعادلتر می‌کند. فروشندگان مواد غذایی باید موظف به جمعآوری به موقع زبالهها از پيرامون دكههای خود باشند تا از انباشت انبوه زبالهها و ايجاد چهره نامناسب در محيط نمايشگاه جلوگیری شود.
تا حد امکان فضای اختصاص یافته به بخشهای مختلف نمایشگاه (بخشهای عمومی، كودک، آموزشی، دانشگاهی، و...) در سالهای مختلف بايد ثابت باشد تا مراجعان به نمایشگاه دچار سردرگمی نشوند.»-
شنبه ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۳ - ۱۱:۲۰
نظر شما