به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) به نقل از پژوهشكده تاريخ اسلام، نشست «بازنمایی دو رویداد تاریخی در رمان‌های «سووشون» و «تنگسیر»» به همت گروه تاریخ و همکاری‌های میان‌رشته‌ای در پژوهشکده تاریخ اسلام با حضور دکتر حسین پاینده برگزار می‌شود.
تاریخ دیرینه‌ترین حوزه علوم انسانی است که رمان به منزله یک ژانر ادبی همواره با آن مرتبط بوده و از آن تاثیر پذیرفته است، چنان که یکی از گونه‌های اصلی رمان را اصطلاحا «رمان تاریخی» می‌نامیم که سابقه‌ای طولانی در ادبیات دارد. رابطه تاریخ و ادبیات در نظریه‌های مختلف ادبی به شیوه‌های متفاوتی تبیین شده است. «تاریخ‌گرایی سنتی» این تاثیر را کاملا یک‌سویه (از طرف تاریخ، یا با سیطره تاریخ بر ادبیات) می‌دید.
«تاریخ‌گرایی نوین» رویکرد جدیدتری است که این رابطه را دوسویه (به شکلی تعاملی، یا در رابطه‌ای برابر) نظریه‌پردازی می‌کند. در این سخنرانی، استدلال می‌شود که اگر تاریخ را برحسب نظریه «هِیدن وایت» نوعی روایت بدانیم که از عناصر رمان برای روایی‌کردن گذشته بهره می‌گیرد، در آن صورت رمان بازتاب‌دهنده رویدادهای تاریخی نیست و نباید آن را همچون سندی از تاریخ یا بازگویی تاریخ خواند. به جای این رویکرد فروکاهنده، می‌توان با استفاده از نظریه بینامتنیت «یولیا کریستیوا» رابطه رمان با تاریخ را از نوع رابطه دو متن درهم‌تنیده دید.
برای اثبات این دیدگاه، در این سخنرانی بازنمایی ادبی دو واقعه تاریخی (یکی شورش سمیرم در سال 1322 و دیگری نبرد میرمُهَنّای بندر ریگی در دوره کریم‌خان زند) به ترتیب در دو رمان مهم ایرانی (اولی در سووشون نوشته سیمین دانشور و دومی در تنگسیر نوشته صادق چوبک) بررسی می‌شوند. دو نتیجه اصلی که سخنران از این بررسی ادبی ـ تاریخی می‌گیرد این است که: 1. تاریخ نه به صورت انعکاس مستقیم یا گزارش عینی، بلکه به صورت زمینه‌ای برای فهم کشاکش گفتمان‌ها در ادبیات بازنمایی می‌شود؛ و 2. ادبیات همان‌قدر بر تاریخ پرتوافشانی می‌کند که تاریخ بر ادبیات.
این نشست، چهارشنبه (دهم اردیبهشت‌ماه) ساعت 16 و 30 دقیقه تا 18 و 30 دقیقه در محل پژوهشکده تاریخ اسلام واقع در خيابان وليعصر، خيابان شهيد عباسپور، خيابان رستگاران، كوچه شهروز شرقي، پلاك 9 برگزار مي‌شود. حضور برای عموم در این نشست، آزاد است.
دوشنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۹۳ - ۱۰:۰۱
نظر شما