به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، روبر برسون کارگردان فیلمهای ماندگاری چون؛ «پول»، «خانمهای جنگل بولونی»، «خاطرات یک کشیش روستا»، «لانسلو دولاک»، «چهار شب یک رویابین»، «موشت»، «یک زندانی محکوم به مرگ گریخت»، «ناگهان بالتازار» و «فرشتگان گناه» است.
برسون اندیشههای خود درباره هنر سینما را با جملاتی کوتاه در یک کتاب کوچک به نام «یادداشتهایی در باب سینماتوگرافی» گردآوری کرد. این کتاب مانند یک مجموعه «گزین گویه» کاربردی است.
همچنین اختتامیه این کتاب نیز مقالهای خواندنی از سوزان سانتاگ، اندیشمند آمریکایی و منتقد مشهور ادبی و هنری، با عنوان «سبک معنوی در فیلمهای روبر برسون» منتشر شده است.
سبک فیلمسازی برسون، منحصر به فرد و یکه است و تاثیر آن بر فیلمسازان جدید به ویژه کارگردانان دو دهه اخیر، را نمیتوان فراموش کرد. بر این اساس مطالعه تفکرات و «گزین گویه»های این فیلمساز اندیشمند برای کسانی که این سبک فاخر سینما را پیگیری میکنند، کاری واجب است.
گزین گویههای برسون نکات کلیدی و کاربردی بسیار برای فیلمسازانی که هدفشان ساخت آثاری متفاوت از جریانهای معمول سینمایی است، دارد. به عنوان مثال برسون میگوید: «میان تئاتر و سینماتوگرافی هیچ پیوندی وجود ندارد مگر زمانی که هر دو از بیخ و بن نابود شوند.» (به نقل از صفحه 30 کتاب)
جمله قبل یکی از نکات کلیدی فیلمسازی است. هنر سینما پس از گذر از دورههای آغازین خود که در مواردی به کمک گرفتن از تئاتر روی آورده بود، به سمت حقیقت فیلم یعنی «هنر تصویر ناب» حرکت کرد. در گزینگویه دیگری این جمله کلیدی بسیار کاملتر میشود: «حقیقت سینماتوگرافی نه حقیقت تئاتر است، نه حقیقت رمان، نه حقیقت نقاشی.»
به باور بسیاری از منتقدان، برسون از جمله فیلمسازانی است که تمام تلاشش را برای استقلال سینما از رسانههای هنری دیگری چون تئاتر، ادبیات و نقاشی به کار برده است. اساس و پایه سینما بر تصویر ناب قرار دارد و روایت یک قصه یکی از اولویتهای درجه دو هنر اصیل فیلمسازی است. بر این اساس برسون از تمام امکانات خود از جمله تجربیاتی در به کارگیری عنصر «صدا» در فیلم برای گرفتن تصویر ناب بهره میگیرد.
این کلام برسون در نوع نگاه اندیشمندانی چون رولان بارت به ماهیت سینما نیز قابل تشخیص است. بارت در کتاب «اتاق روشن» خود میگوید: «... صرفا تصاویرند که وجود دارند، تولید میشوند و مصرف میگردند ...» (به نقل از صفحه 162 کتاب اتاق روشن با ترجمه فرشید آذرنگ)
«یادداشتهایی در باب سینماتوگرافی» کتابی کامل در معرفی طرز تفکر و دیدگاههای هنری برسون است، با وجود این، کسانی که علاقهمند به شناخت کامل این کارگردان بیبدیل هستند، باید غیر از این کتاب و دیدن فیلمهایش مطالعه «باد هر جا بخواهد میوزد: اندیشهها و فیلمهای روبر برسون» اثر بابک احمدی را نیز در اولویت مطالعاتی خود قرار دهند.
دومین چاپ «یادداشتهایی در باب سینماتوگرافی» نوشته روبر برسون و ترجمه علیاکبر علیزاد با شمارگان هزار و 100 نسخه، 150 صفحه و بهای هفت هزار و 500 تومان از سوی انتشارات بیدگل روانه کتابفروشیها شده است.
نظر شما