به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، «آیا نمایندگان مجلس شورای اسلامی خاطرات سیاسی خود را در طول دوران نمایندگی ثبت و به نگارش در می‌آورند یا خیر؟» این پرسشی بود که «ایبنا» با برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی مطرح کرد و با انعکاس این گفت‌وگوها در قالب گزارش‌های متناوب، با جواب‌های کم و بیش یکسانی از جانب نمایندگان مواجه شد. «کمبود وقت» مساله‌ای بود که در اغلب پاسخ‌های این نمایندگان، مشترک و به عنوان مشکل اساسی از آن یاد شد. به طوری‌که، حتی از این مساله به عنوان دلیلی بر نداشتن مطالعه و فرصت خواندن کتاب هم اشاره شد.
به طور مثال، احمد آريايي‌نژاد، نماينده مردم ملاير و عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس درباره ثبت خاطراتش در دوران نمايندگي گفت: متاسفانه طي دوران مسووليتم به دلايلي از جمله كمبود وقت و فرصت ناكافي، هنوز موفق به نوشتن خاطرات خود نشده‌ام.
و یا محمدابراهیم محبی، عضو کمیسیون عمران و نماینده مردم سنقر و کُلیایی استان کرمانشاه درباره مکتوب کردن خاطرات خود گفت: کمبود وقت و نداشتن فرصت کافی اجازه ثبت و انتشار خاطرات دوران نمایندگیم را در مجلس نمي‌دهد و این انتقادی است که از سوی افراد بسیاری به من شده اما اگر فرصتی برای ثبت آن پیش آید، آن را در آينده انجام خواهم داد.
همچنین، حجت‌الله درويش‌پور، نماينده مردم ايذه استان خوزستان و عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با بيان اینکه بعد از دوران نمايندگي وقت و زمان كافي براي مطالعه محدود شده است، تصريح كرد: با آنکه علاقه‌مند به مطالعه هستم اما با ورود به مجلس، مطالعه عميق از ما گرفته شده است.
در حالي اغلب نمايندگان مجلس از مشكل كمبود وقت براي نداشتن مطالعه و فرصتی برای خاطره‌نگاری سخن مي‌گويند، اين سوال مطرح مي‌شود كه چرا چنین وضعیتی برای نمایندگان وجود دارد؟
وظایف یک نماینده مجلس چیست؟
یکی از موارد مهمی که باید کاندیداهای انتخابات مجلس شورای اسلامی با آن آشنا باشند «وظایف یک نماینده مجلس» است.
مجلس شوراي اسلامي داراي اختيارات و وظايفی است كه به دو بخش اصلي قانونگذاري و نظارت قابل تقسیم است.
با ملاحظه وظایف قانونی نمایندگان مجلس دیده می‌شود که متاسفانه بسیاری از مردم و گاهی خود نمایندگان امور اجرایی را جزو وظایف نماینده مجلس می‌دانند در حالی که این وظایف بر عهده دستگاه‌های دولتی و قوه مجریه است.
همان‌طور که احمد آریایی‌نژاد، نماینده مردم ملایر علت اصلي ننوشتن خاطرات سياسي خود و نمایندگان را «مشخص نبودن محدوده وظايف نمايندگي» عنوان می‌کند و معتقد است: متاسفانه حدود وظايف و مسووليت‌هاي نمايندگان مجلس به طور واضح، مشخص و با محدوده مشخصي معين نشده و شاخص‌هايی براي آن تعيين نشده است، اين باعث حجم سنگين وظايفي كه حتي ممكن است به نماينده مجلس ربطي نداشته باشد، مي‌شود.
نماینده مجلس مسوول کارهای اجرایی نیست
حجت‌الله درویش‌پور، نماینده مردم ایذه نیز دليل اصلي رايزني نمايندگان مجلس با مسوولان را، درست كار نكردن دستگاه‌هاي اجرايي دانست و گفت: وظيفه نماينده مجلس، قانونگذاري است نه رايزني. بسياري از كارهاي اجرايي شهرستان‌ها به دوش نمايندگان مجلس افتاده و بيشتر زمان نمايندگان به رايزني و لابي با وزيران و مسوولان مي‌گذرد تا اين‌كه فلان كار را در حوزه انتخابي آن نماينده انجام دهند.
همچنین درویش‌پور با تاكيد بر اين‌كه وظايفي را باید دستگاه‌هاي اجرايي به صورت طبيعي و سيستماتيك انجام دهند، به رايزني‌هاي نمايندگان براي اجرا و انجام آنها تبديل شده است، گفت: نمايندگان، بايد پاسخ‌گوي كساني باشند كه به آنها راي داده‌‌اند و آنها را انتخاب كرده‌اند، از اين‌رو، اگر نماينده‌اي به دنبال اين رايزني‌ها نرود و تلاشي در اين باره انجام ندهد، نمي‌تواند امور مربوط به حوزه انتخاباتيش را پيش برد.
سید شکرخدا موسوی، نماینده اهواز از دیگر نمایندگانی است که به این مساله اشاره کرده است، وی گفت: بیشتر مردم انتظار دارند نماینده در همه جا حاضر باشد و عملا توجه و تمرکز نماینده به مساله قانونگذاری کم می‌شود.
بنابراین مي‌توان گفت آن‌چه در سطح كشور از تعاملات بين «مردم و نمايندگان مجلس» يا «نمايندگان و ساير قوا» مشاهده مي‌كنيم، قطعا در بسياري موارد و مصاديق، خارج از حدود قانوني اختيارات و صلاحيت‌هاي نمايندگي مجلس است.
رفع مشکلات مردم، کار نماینده مجلس نیست
كار نماينده مجلس رفع مشكلات شهروندان و مسایل شهری حوزه انتخایه خود نيست. اين در حالي است كه بسياري از مردم از وظايف نمايندگان مجلس آگاهي ندارند و انتظار دارند آنها وظايف مديران دستگاه‌هاي اجرايي را انجام دهند.
موضوع درخور تامل دیگری که در این گزارش‌‌ها به چشم می‌خورد و نمایندگان نیز به آن اذعان داشتند، «داشتن مسوولیت‌های مختلف» نمایندگان است.
همان‌طور که حسین ذوالانوار، نماینده مردم شیراز در مجلس شوراي اسلامي معتقد است: تطور مسووليت‌ها در هر مقطع زماني و واگذاري وظايف مختلف فرهنگي به رجال سياسي نسل نخست انقلاب، فرصت مطالعه و نوشتن خاطرات را از آنها گرفته است.
و یا سید شکرخدا موسوی، نماینده اهواز اعتقاد دارد: موضوعی که توجه بیش از حد نمایندگان و مسوولان را به مسایل حاشیه‌ای می‌راند، علاوه‌بر فعالیت‌های مجلس، داشتن مسوولیت‌های متعدد، رفتن به حاشیه است که از دلایل بی‌توجهی به نوشتن خاطرات از سوی نمایندگان مجلس است.
با توجه به اين‌كه نمايندگان مجلس علاوه بر حضور در صحن علني مجلس شوراي اسلامي، عضو كميسيون‌هاي تخصصي مجلس، فراكسيون‌هاي متعدد و همچنين عضو گروه‌هاي دوستي پارلماني با ساير كشورها نيز هستند، بايد گفت كه نمايندگان براي انجام وظایف اصلی خود و همچنین داشتن فرصتی برای خاطره‌نگاری و مطالعه کردن، با مشكلي به نام «كمبود وقت» مواجه هستند و همواره از آن به عنوان يك مشكل ياد مي‌كنند. این در حالی است که خاطره‌نگاری رجال سیاسی از جمله نمایندگان مجلس، یکی از منابع تاریخی و منبعی برای ارزیابی عملکردهای مختلف در دوران‌های متفاوت می‌تواند باشد. همچنین نبايد فراموش كرد كه مجلس تنها در برخي وضعيت‌هاي خاص از جمله بررسي لايحه بودجه جلسه‌های خود را به صورت سه شيفت برگزار مي‌كند.
«مسوولیت‌های اجرایی» و «مسوولیت‌های مختلف»؛ دلایل ننوشتن خاطرات نمایندگان
هرچند در واکاوی و ریشه‌یابی موضوع کمبود وقت نمایندگان مجلس و نپرداختن آنها به خاطره‌نگاری و فرصت مطالعه عوامل دیگری می‌تواند دخیل باشند اما داشتن «مسوولیت‌های اجرایی» و «مسوولیت‌های مختلف» در دوران نمایندگی مجلس، مسایلی است که به تعبیر خود نمایندگان از موضوع‌های اساسی و مهم هستند. /
نظر شما