به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، دکتر غلامرضا جمشیدنژاد اول، عضو هیات علمی پژوهشکده تاریخ علم دانشگاه تهران، در حاشیه همایش «میراث علمی کوشیار گیلانی» که عصر دوشنبه (پنجم اسفندماه) در مجتمع فرهنگی باغ زیبا برگزار شد، درباره مشکلات و معضلات تولیدات دانشگاهی اظهار کرد: پدیدآورندگان آثار به‌ویژه مولفان کتاب‌های دانشگاهی با مشکلات فراوانی مواجه هستند که از آن میان می‌توان به در دسترس نبودن منابع و مراجع معتبر علمی اشاره کرد. 

لزوم رایزنی فرهنگی برای دسترسی به منابع
وی مسوولان فرهنگی کشور را موظف به رفع معضلات حوزه نشر به‌ویژه نشر دانشگاهی دانست و افزود: متاسفانه بسیاری از نسخه‌های خطی حوزه علوم و فنون در کتابخانه‌های نسخ خطی اروپا، آمریکا و سایر کشورها است. بنابراین، تولیدکنندگان علم کشورمان به‌طور مثال وقتی می‌خواهند یک اثر از کوشیار گیلانی که نسخه خطی آن در هند است، تصحیح و تدوین کنند، در اغلب موارد از طریق اینترنت به آن نسخه دسترسی پیدا می‌کنند اما در بیشتر مواقع این امکان نیز میسر نیست و در نتیجه با مشکلات فراوانی مواجه می‌شوند. 

جمشیدنژاد ادامه داد: ضرورت دارد مسوولان برجسته دولتی به‌ویژه مسوولان فرهنگی کشور با رایزنی‌های فرهنگی، زمینه‌های دسترسی آسان مدرسان، دانشجویان، محققان و نویسندگان به نسخه‌های خطی را فراهم کنند تا سهل‌تر از گذشته بتوانند به اهدافشان یعنی تولید علم نایل شوند.

عضو هیات علمی پژوهشکده تاریخ علم دانشگاه تهران، به‌روز نبودن منابع کتابخانه‌ها را از دیگر معضلات عرصه دانشگاهی برشمرد و گفت: نگاهی گذرا به منابع کتابخانه‌ها نشان می‌دهد که اغلب فهرست آن‌ها قدیمی‌‌اند و محتوای کتاب‌های آن‌ها در زمان کنونی کاربرد ندارند، بنابراین باید برای به‌روز کردن منابع کتابخانه‌ها چاره‌اندیشی کرد. 

هزینه‌‌های سرسام‌آور چاپ؛ موانع نگارش و انتشار
وی در ادامه عنوان کرد: نویسندگان، مترجمان و مصححان زیادی وجود دارند که تالیف یا ترجمه کتاب‌های خوبی را آغاز کرده‌اند اما به دلیل بالا بودن هزینه‌های چاپ کتاب، فعالیت خود را نیمه‌کاره رها کرده‌اند! باید این معضل هرچه زودتر رفع شود.
 
جمشیدنژاد افزود: پیشنهاد می‌کنم بخش اعظمی از بودجه فرهنگی کشور به حل مشکلات صنعت چاپ و نشر اختصاص یابد چراکه معتقدم چاپ کتاب از تهیه آب و غذا برای شهروندان واجب‌تر است. در این میان نقش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیشتر از سایر نهادهاست تا بیش از پیش در راستای حل معضلات موجود در فرآیند چاپ و انتشار کتاب گام بردارد. 

ارتقای سطح تولیدات داخلی 
مدرس دانشگاه تهران، از گرانی بهای کاغذ که همچنان نمودهای آن در بازار نشر به چشم می‌خورد، به‌عنوان معضل دیگر حوزه نشر یاد کرد و گفت: مقام معظم رهبری، تاکید فراوانی به اقتصاد مقاومتی یا اقتصاد تولیدی در مقابل اقتصاد ربوی تورم‌ساز دارند. این موضوع یعنی این‌که باید تولیدات داخلی کشور را ارتقا دهیم و نباید در برابر تحریم‌های مختلف از پا بیفتیم بلکه باید قوی‌تر از گذشته در مسیر ارتقای توانمندی‌ها و پیشرفت گام برداریم. 

دکتر غلامرضا جمشیدنژاد اول، مدرس و پژوهشگر حوزه تاریخ علم، تاکنون بیش از 10 عنوان کتاب تالیف و ترجمه کرده است که از آن میان می‌توان به تالیف کتاب‌های «خودنویسی که المعز فاطمی اختراع کرد» و «تاریخ علم» اشاره کرد.

«معلم در مدارس نظام بعثی عراق»، «تاتر مدرسه و نقش سازنده آن در زمینه شخصیت و فرهنگ کودک»، «سیر سم‌شناسی در متون پزشکی اسلامی»، «صفات خدا از نگاه خواجه نصیر»، «گرایش‌های فلسفی در عصر توماس آکوئینی»، «فارابی در میان افلاطون» و «دیباچه‌ای بر سیاست مدنی فارابی» عناوین برخی آثاری را تشکیل می‌دهند که به قلم جمشید‌نژاد به فارسی ترجمه شده‌اند.

همایش «میراث علمی کوشیار گیلانی» و رونمایی از نسخه برگردان «اصول حساب هندی کوشیار گیلانی» و نسخه «اسطرلاب کوشیار» عصر دوشنبه (پنجم اسفندماه) با حضور جمعی از کارشناسان و صاحبنظران حوزه علوم ریاضی و نجوم در مجتمع فرهنگی باغ زیبا، واقع در خیابان دکتر شریعتی، خیابان قبا برگزار شد./