به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، آیین پایانی ششمین جشنواره داستان کوتاه یوسف، ظهر امروز (30 بهمن 92) با حضور سردار بهمن کارگر، رییس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، سردار سرتیپ پاسدار سیدمسعود جزایری معاون امور بسیج و فرهنگ دفاعی ستادکل نیروهای مسلح، گلعلی بابایی، رییس سازمان هنری و ادبیات دفاع مقدس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، امیر سرتیپ دوم ابراهیم گلفام، رییس سازمان حفظ آثار ارتش و رحیم مخدومی، دبیر ادبی این جایزه برگزار شد.

گلعلی بابایی به عنوان رییس سازمان ادبی و هنری بنیاد حفظ آثار در این برنامه با یاد آوری این‌که زنده‌نگه داشتن یاد و نام شهیدان بیش از آن‌که تکلیف انقلابی این سازمان باشد، نیاز و ضرورت حال و آینده کشور است، گفت: آیندگان شهیدان را از مکتوباتی که برای آنان به یادگار گذاشته‌ایم می‌شناسند. برگزاری جایزه ادبی یوسف بهانه‌ای برای یادآوری نام و یاد شهیدان و زمینه‌ای برای استعدادیابی و بروز خلاقیت افرادی است که دل در گرو شهیدان دارند.

وی به بنیان‌گذاری این جایزه در سال 1385 و توسط افرادی چون مرحوم امیرحسین فردی اشاره کرد و ادامه داد: سازمان هنری و ادبیات دفاع مقدس قصد دارد با تقویت جشنواره‌هایی چون کنگره شعر دفاع مقدس و کتاب سال دفاع مقدس، زمینه حضور نویسندگان را در حوزه‌های ادب پایداری تقویت کند. می‌کوشیم شانزدهمین جایزه کتاب سال دفاع مقدس را نیز با شکوه و عظمتی که در شان نویسندگان این حوزه است، در سال 93 برگزار کنیم.

بابایی ادامه داد: برگزاری این جایزه با حمایت رسانه‌ها، بنیاد ادبیات داستانی، حوزه هنری و نگاه واقع‌بینانه و دلسوزانه داوران ممکن شد. علاوه بر این سردار کارگر اجازه برگزاری جایزه ششم یوسف را با جوایزی 50 درصد بیشتر از آن‌چه در فراخوان اعلام شده بود، صادر کرد که جای قدردانی دارد.

رییس سازمان ادبی و هنری بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در پایان سخنانش گفت: نخستین‌بار آثار برگزیده سال‌های گذشته به کوشش و ویراستاری محمد‌رضا سرشار در کتابی مورد نقد قرار گرفت که در نوع خود بی‌سابقه بود.

مخدومی نیز در این‌برنامه با اشاره به تلاش انجام شده برای بررسی آثار رسیده در جشنواره داستان کوتاه یوسف، اظهار کرد: یکی از نکاتی که در این جشنواره برای ما اهمیت داشت، این بود که جشنواره «یوسُف» را از در جا زدن برهانیم. این مساله‌ای است که رسم تمامی جشنواره‌ها شده است و متاسفانه به این دلیل که آثار برگزیده جشنواره‌ها مورد نقد و توجه نمی‌گیرند، این جشنواره‌ها جریان‌ساز نیستند. لازمه نقد این است که نویسنده و نقاد شجاعت نقد‌پذیری و دقت در نقادی را داشته باشند.

دبیر ششمین جایزه ادبی یوسُف افزود: در این دوره در قالب کتابی آثار پنج دوره گذشته مورد نقد و بررسی قرار گرفت تا قدمی باشد برای رشد جشنواره ادبی یوسف. البته محمدرضا سرشار علاوه بر نقد آثار، جشنواره را نیز نقد کرد و جای قدردانی از رییس سازمان حفظ آثار وجود دارد که تحمل نقد‌پذیری را داشت. این موضوع که نقد سرشار خود نیازمند نقد است هم جای خود را دارد اما انتشار چنین آثاری در خلال جشنواره‌ها در حالی که نفس نقد و نقدپذیری که در فرهنگ ما به آن کمتر توجه شده است، باعث می‌شود که با نگاهی به گذشته به اشتباهاتمان پی ببریم و نگذاریم بیت‌المال هدر برود.

وی در جمع‌بندی نظر داوران و منتقدان این جشنواره درباره نقاط ضعف و قوت جشنواره‌های برگزار شده اظهار کرد: هدف از برگزاری جشنواره‌های دفاع مقدس این است که تعریف صحیحی از دفاع مقدس داشته باشیم و جنگ جهانی اول یا دوم را به جای جنگ تحمیلی انعکاس ندهیم. نخستین گام در این راه شناخت دفاع مقدس است که بنیاد حفظ آثار و نویسندگان وظایفی در این‌باره دارند.

مخدومی ادامه داد: امام خمینی(ره) می‌فرمایند: «گیرم که قلم‌فرسایان هنرمند بتوانند میدان‌هاى شجاعت و دلاورى آنان و قدرت و جسارت فوق‌العاده آنها را در زیر آتش مسلسل‌ها و توپ‌ها و تانک‌ها ترسیم نمایند و نقاشان و هنرپیشگان بتوانند پیروزى‌هاى هنرمندانه آنان را در آن شب‌هاى تار در مقابل موشک‌ها و بمب‌افکن‌هاى دشمن غدار و عبور از پیچ و خم‌هاى سیم‌هاى خاردار و کوه‌هاى سر به فلک کشیده و بیرون کشیدن دشمنان خدا از سنگرهاى بتونى و مجهز به جهازهاى پیشرفته را مجسم نمایند، لکن آن بعد الهى عرفانى و آن جلوه معنوى ربانى که جان‌ها را به سوى خود پرواز مى‌دهد و آن قلب‌هاى ذوب شده در تجلیات الهى را با چه قلم و چه هنر و چه بیانى مى‌توان ترسیم کرد.»

وی افزود: داوران جشنواره معتقدند که غالب آثاری که به دبیرخانه ارسال می‌شود، از روح دفاع مقدس عاری است زیرا نویسنده آشنایی دقیقی با دفاع مقدس ندارد. اگر بنیاد در راستای آشنایی نویسندگان با دفاع مقدس بکوشد، جشنواره‌های ادبی دفاع مقدس سیر صعودی خواهند داشت. نردبانی برای ترقی تلقی خواهد شد و نه درجا زدن! این همه کاروان‌های راهیاننور برای آشنایی با دفاع مقدس برگزار می‌شود و اگر در گروه‌هایی نویسندگان به این اردو‌ها بروند و داستان دفاع مقدس را از راویان حقیقی دفاع مقدس بشنوند، آثار بهتری به جشنواره ارسال خواهد شد.

مخدومی دیگر گام برای ارسال آثار قوی تری به جشنواره را مطالعه نویسندگان عنوان کرد و افزود: متاسفانه این امر در میان نویسندگان رخ نمی‌دهد و آن‌ها خاطرات دوران دفاع مقدس را کم می‌خوانند به همین دلیل در یافتن و پرداخت سوژه ضعیف عمل می‌کنند. گام بعدی که مطالعه هم نمی‌تواند آن را ادا کند دیدار چهره به چهره با شاهدان دفاع مقدس است که سبب می‌شود که بنا به فرمایش امام(ره) روح دفاع مقدس در آثار دیده شود.

وی در ادامه در بیانیه داوران جشنواره را به قرائت کرد. در بخشی از این بیانیه آمده بود: از نگاه هیات داوران، نقاط قوت آثار رسیده به ششمین جشنواره یوسف به شرح زیر قابل بیان است:

1ـ حضور خیل قابل توجهی از نویسندگان جوان و خوش آتیه از سراسر این مرز و بوم.

2ـ دور شدن نویسندگان از به تصویر کشیدن صحنه‌های فیزیکی و توجه به لایه‌های درونی‌تر

3ـ توجه ناشران غیردولتی و چاپ آثاری با مضمون دفاع مقدس نیز از برکات این جشنواره است.

4ـ در این دوره نیز مانند جشنواره پنجم، سیاه‌نمایی و مقابله با ارزش‌های ناب دفاع مقدس به ندرت مشاهده شد و این نشان‌ می‌دهد که نویسندگان ارزشی کشورمان به این باور رسیده‌اند که نسخه غربی ضد جنگ، ظرفیت به تصویرکشیدن دفاع مقدس ما را ندارد!

5‌ـ اگرچه در جشنواره ششم نیز تا قله‌های ادبیات داستانی فاصله‌ای قابل توجه داریم، اما آثار این دوره، نسبت به پنج دوره گذشته، از قوت بیشتری برخوردار بود.

همچنین هیات داوران معتقدند که نقاط ضعف آثار در پنج گروه قابل دسته‌بندی است.

1ـ داستان‌های اغلب قابل پیش‌بینی هستند و این به دلیل ساده‌انگاری نویسنده‌ها و انتخاب پیرنگ است.

2ـ استفاده از پایان‌بندی لطیفه وار برای پایان داستان‌ها که اغلب باعث می‌شود داستان‌ها در حد لطیفه نازل شده و جذابیت خود را برای خوانش‌های بعدی از دست بدهد.

3ـ برخی از آثار که تعدادشان قابل توجه است، از قالب داستان فاصله گرفته و به قالب زندگینامه و خاطره نزدیک‌تر است.

4ـ مثل دوره‌های گذشته، آثار جشنواره ششم نیز نشان می‌داد که نویسندگان کمتر تحقیق کرده‌اند و آشنایی کافی با مناطق جنگی، جبهه‌های نبرد، علمیات‌ها، سازماندهی نیروها، و ابزار و ادوات جنگی ندارد.

5ـ نویسندگان بیشتر آثار، از عناصر اصلی دفاع مقدس غافل بودند. عواملی چون: «معنویت، سیر و سلوک، عرفان، ولایت‌مداری، شهادت‌طلبی و اخلاص» که دفاع مقدس هشت ساله مردم ایران را از دیگر جنگ‌ها متمایز می‌کند، کمتر مورد توجه نویسندگان قرار گرفته بود./