هانیه یاسری، مترجم آثار فلسفی، در ارزیابی خود از وضعیت کمی و کیفی ترجمه آثار فلسفی به خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، با بیان این مطلب گفت: خوشبختانه در ایران اشتیاق زیادی برای ترجمه آثار وجود دارد و این نکته مثبتی است اما در عین حال، پراکندگی در کارها دیده می‌شود.
وی ادامه داد: در مجموع، به نظرم فضای پرتحرکی در ترجمه آثار فلسفی وجود دارد که خود جای خوشبختی است.
مترجم «مرلو-پونتی، ستایشگر فلسفه» در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به این‌که باید به آگاهی‌ها و ترجمه‌های شفاهی اهل فلسفه هم در ترجمه متون بسیار توجه کرد، افزود: به طور مثال، برخی از واژگان در میان اهالی فلسفه مصطلح است که باید هنگام ترجمه به این لغات دقت شود.
یاسری درباره این‌که «یکی از مشکلاتی که در ترجمه آثار فسلفی وجود دارد، ترجمه برخی از اصطلاحات تخصصی این حوزه است که امکان دارد در ترجمه انگلیسی به فارسی با مشکلاتی مواجه شود. به همین دلیل است که مشاهده می‌شود یک واژه از سوی مترجمان متعدد به گونه‌های متفاوتی ترجمه می‌شود» گفت: چند سلیقگی در باب معادل‌ها در مجموع مثبت است، ولی این که بسیاری از مترجمان بی‌دریغ کلمه می‌سازند، بدون آن‌که اصطلاحات پذیرفته‌شده نارسایی یا نقصی داشته باشند، به نظرم شکاف‌هایی را میان خواننده و متن ایجاد می‌کند.
به گفته این مترجم، شاید یکی از کارهایی که باید انجام شود، این است که در یک سایت، کتاب یا منبعی دیگر، به طور جامع و دربرگیرنده، این معادل‌ها ثبت، نقد و قابل جستجو برای خوانندگان بشوند.
یاسری همچنین اظهار کرد: معادلسازی صحیح واژگان و مشکلات موجود در این باره بیشتر به زبان و فلسفه‌های آلمانی و آثار افرادی مانند هایدگر برمی‌گردد و در مرحله بعد به ساختار شکن‌ها و برخی نماینده‌های فلسفه اگزیستانس مربوط می‌شود.
وی یادآور شد: در فلسفه‌های عقل‌گرا با این مشکل کمتر رو‌به‌روییم و تا زمانی که این واژگان در کتابی یا سایتی همان‌گونه که گفتم درج نشود و به طور جامع صورت نگیرد، مسایل، شاخه‌ها و دستاوردهای مثبت و منفی مشخص نشده‌اند تا بتوان یک جمع‌بندی کلی انجام داد.
وی در پاسخ به این سوال که «چه عواملی باعث ترجمه یک اثر توسط مترجم می‌شود؛ نیازهای بازار یا علایق مترجم؟» اظهار کرد: هر دو، چراکه مترجم معمولاً فرد تیزهوش، مشتاق و سازنده‌ای است و پیش از رسیدن به مرحله مترجمی، خودش مصرف کننده فعال بازار بوده است.
یاسری همچنین درباره این موضوع که «به نظر می‌آید هر مترجم ترجمه آثار فیلسوفی خاص را بر عهده می‌گیرد و چندان بازار ترجمه آثار فلسفی رقابتی نیست. این موضوع را یک حُسن می‌دانید یا ضرر؟» این‌گونه اظهار نظر کرد: تخصصی کار کردن که به یقین یک مزیت است، اما حتی از همان آثار هایدگر هم که نمونه اعلای پیچیدگی است، شاید بیش از 10 مترجم به فارسی آثار او را ترجمه کرده باشند.
وی اظهار کرد: رقابت در هر حال وجود دارد و تنها امیدواریم که در جهت کار هرچه بیشتر باشد.
یاسری همچنین در پاسخ به این سوال که «چقدر لازم است که یک مترجم متخصص آن حوزه نیز باشد؟» عنوان کرد: شناخت زبان، اصطلاحات، ریزه‌کاری‌ها و کارکردهای مختلف یک حوزه فکری به هر مقدار ممکن، پیش‌نیاز اقدام به هر ترجمه‌ای است و هر مترجمی باید از حوزه تخصصی ترجمه خود مطلع باشد._
جمعه ۸ فروردین ۱۳۹۳ - ۰۰:۰۰
نظر شما