به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)،‌ کتاب «گنجینه‌ای از مثل‌های سمنانی: دعاها، نفرین‌ها، شوخی‌ها، تهدیدها و ...» تالیف ذبیح‌الله وزیری به‌عنوان اثر شایسته تقدیر حوزه گویش‌های ایرانی در سی و یکمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد.

وزیری درباره چگونگی گردآوری کتابش اظهار کرد: از فروردین‌ماه 1342 ابتدا به‌صورت تفننی شروع به جمع‌آوری مثل‌های سمنانی کردم و در مدت کوتاهی تعداد بسیاری از این مثل‌ها گردآوری شد. این امر باعث شد تا با علاقه‌ این کار را ادامه بدهم و به همین دلیل به تحقیقات میدانی وسیعی در سمنان روی آوردم و با پیرمردان و پیرزنان بسیاری گفت‌وگو کردم و از میان صحبت‌های آن‌ها ضرب‌المثل‌هایی را یادداشت و کاربرد آن‌ها را گردآوری کردم.

این پژوهشگر فرهنگ عامه افزود: پس از این مرحله، تحقیقات کتابخانه‌ای را آغاز کردم و مثل‌های سمنانی را با مثل‌های دیگر گویش‌های ایرانی، همچنین مثل‌های دیگر کشورها مانند چین، هند، آلمان، فرانسه و انگلیس را تطبیق دادم و از سوی دیگر داستان هر یک از این مثل‌ها را نوشته و آن‌ها را گردآوری کردم. در مرحله بعدی مثل‌های این کتاب را به زبان و گویش سمنانی آوانویسی کرده و ترجمه فارسی و تفسیر هر یک از آن‌ها را نیز مشخص کرده‌ام.

وی درباره دلیل اهمیت زبان سمنانی توضیح داد: این زبان از زبان‌های باستانی و مربوط به دوره ساسانیان است و هنوز نیز در سمنان با این زبان گفت‌وگو می‌شود. این زبان به‌دلیل این‌که در حوزه‌ای کوچک صحبت می‌شده، کمتر دستخوش تغییرات شده و می‌توان آن را از زبان‌های نزدیک به زبان‌های باستانی ایرانیان دانست. امروزه در سمنان و اطراف آن زبان‌هایی چون سرخه‌ای، لاسگردی، سنگسری، شهمیرزادی و گویش‌هایی مانند بیابانکی همچنان استفاده می‌شود.

وزیری با اشاره به دیگر جایزه‌هایی که به کتاب «گنجینه‌ای از مثل‌های سمنانی» تعلق گرفته بود، بیان کرد: «گنجینه‌ای از مثل‌های سمنانی» پیش از این یک‌بار در تابستان 1391 به‌عنوان اثر شایسته تقدیر جایزه کتاب فصل انتخاب شده بود اما از این‌که برای جایزه کتاب سال نیز بررسی شده اطلاعی نداشتم. 

این پژوهشگر  به دیگر اثری که در دست انتشار دارد، اشاره کرد و گفت: کار «گنجینه‌ای از مثل‌های سمنانی» به پایان رسیده و کتاب دیگری که مربوط به فرهنگ واژگان فارسی به سمنانی است، برای اخذ مجوز به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فرستاده‌ام. این کتاب لغت‌نامه‌ای به‌شمار می‌آید که معنی کلمات فارسی به سمنانی را در اختیار پژوهشگران حوزه زبانشناسی قرار می‌دهد.

ذبیح‌الله وزیری، متولد 1321 در سمنان و بازنشسته شهرداری تهران است. وی که اکنون 30 سال از بازنشستگی‌اش می‌گذرد ارتباط تنگاتنگی با حوزه فرهنگ مردم در سمنان دارد و پژوهش‌ها و مقاله‌های بسیاری از وی به چاپ رسیده‌ است./