یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۲ - ۱۵:۱۵
تبدیل فلسفه‌‌های تطبیقی و اسلامی به چماق معنوی

شاپور اعتماد، عضو هیات علمی موسسه حکمت و فلسفه ایران گفت: فلسفه تطبیقی و فلسفه اسلامی این روزها تبدیل به چماق معنوی شده‌اند.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، اعتماد در نشست اهالی فلسفه با سیدعباس صالحی معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که امروز (13 بهمن‌ماه) با حضور جمعی از استادان برجسته و صاحب‌نظر ان حوزه فلسفه در سرای اهل قلم خانه کتاب برگزار شد، اظهار کرد: کار نظارت و ممیزی آثار فلسفی نیز باید به کارشناسان این حوزه سپرده شود تا این‌گونه غیر تخصصی با آثار حوزه فلسفه تطبیقی و فلسفه اسلامی برخورد نشود.

عضو هیات علمی موسسه حکمت و فلسفه ایران همچنین از معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درخواست کرد تا گزارشی را از سازمانی که آن را تحویل گرفته است، ارایه دهد.

وی افزود: شما باید در ابتدا بیان می‌کردید که چه سازمانی را تحویل گرفتید و وخامت اوضاع تا چه حد بوده است. اگر گزارشی ارایه می‌کردید همگان متوجه می‌شدند که شما جسدی معنوی را تحویل گرفته‌اید!

وی ادامه داد: به طور مثال، فلسفه اسلامی که ذوق شما نیز هست طی این سال‌ها با مشکلات زیادی روبه‌رو بوده است. فلسفه تطبیقی و فلسفه اسلامی این روزها تبدیل به چماق معنوی شده‌اند.

به گفته اعتماد، امروز فلسفه به جای این‌که مولد باشد و طیف علوم انسانی را شکل دهد، از وظیفه خود بازمانده است. بسیاری از دانشجویان فلسفه که در این حوزه فارغ‌التحصیل می‌شوند، بیکار هستند.

این استاد فلسفه گفت:‌ باید برنامه‌ریزی مفصلی صورت گیرد تا این افراد در سازمان‌هایی مانند وزارت ارشاد مشغول به کار شوند و کار نظارت و ممیزی آثار فلسفی نیز به آن‌ها سپرده شود تا این‌گونه غیرتخصصی با آثار حوزه فلسفه تطبیقی و فلسفه اسلامی برخورد نشود.

به گفته وی، آیین‌سالاری نظام سیاسی به حریم معنوی حوزه فلسفه تعرض کرده است و اگرچه از سال 80 تاکنون شاهد رونق فراوان فلسفه در جهان بوده‌ایم اما این بازتاب در بازار نشر ایران دیده نمی‌شود. 

وزارت ارشاد حامی آزادی نویسنده و کتاب باشد
اکبر ثبوت، استاد و نویسنده فلسفه نیز در این مراسم طی سخنانی گفت: امیدوارم معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بتواند مدافع و حامی آزادی قلم، آزادی فکر، آزاد نویسنده و آزادی کتاب باشد.

وی ضمن گرامیداشت خاطره استاد مطهری که در چنین روزی متولد شد، افزود: شهید مطهری در سخنرانی‌های خود بارها به این نکته اشاره داشت‌ که باید در برخورد و مقابله با عقاید متفاوت از خودمان به سیره پیامبر (ص) و ائمه معصومین مراجعه کنیم، چراکه ائمه معصومین(ع) حتی زمانی که با عقایدی مواجه می‌شدند که مقدس‌ترین نظریات و افکار را زیر سوال می‌برد با نهایت انصاف و عدالت برخورد می‌کردند و هیچگاه از موضع استدلال و منطق خارج نمی‌شدند. باب گفت‌وگو همواره برای طرح عقاید متفاوت باز بود و اگرچه این شیوه ممکن بود به نتیجه مطلوب نرسد اما به نظر می‌آید که این شیوه می‌تواند برای ما بهترین اسوه باشد. 

ثبوت اظهار امیدواری کرد که تلاش شود تا با سعه صدر بتوانیم نظرات افراد مخالف را نیز بشنویم و به آن‌ها نیز فضا برای آزادی بیان بدهیم.

ضرورت برنامه‌ریزی برای خرید منبع مکتوب فلسفی
محمد جواد اسماعیلی، دکترای فلسفه اسلامی نیز در بخش دیگری از این مراسم به برنامه‌ریزی وزارت ارشاد برای خرید منابع حوزه فلسفه در نمایشگاه کتاب سال آینده اشاره کرد و گفت: امیدواریم برنامه‌ریزی صورت گیرد تا منابع حوزه فلسفه و عقلی برای محققان دسترس‌پذیر شود، چرا که امروزه بسیاری از منابع مرتبط این حوزه مانند آثاری درباره ابن‌سینا و فارابی در کشورهای عربی تصحیح و چاپ می‌شوند و در نمایشگاه کتاب برای دسترسی به این منابع با مشکل روبروییم.
 
به گفته وی، از سوی دیگر گرانی کتاب‌ها موجب شده است تا محققان و استادان نتوانند از منابع این حوزه استفاده خوبی کنند.

کمک موسسات دولتی به سطحی‌نگری!
در بخش دیگری از این نشست بهمن پازوکی، عضو هیات علمی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، کتاب‌سازی را یکی از مشکلات بزرگ این عرصه عنوان کرد و گفت: متاسفانه امروزه کمیت بر کیفیت سیطره پیدا کرده است و بسیاری از موسسات آموزشی تنها به صرف آمار دادن بسنده می‌کنند. بسیاری از موسسات دولتی نیز به سطحی‌نگری و کتاب‌سازی کمک کردند و باید در این زمینه مشکلات برطرف شوند.

دستگاه فلسفی از قرآن کریم استخراج شود
منوچهر صدوقی‌سها، استاد فلسفه اسلامی نیز در بخش دیگری از این نشست به معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پیشنهاد داد تا گروه تحقیقاتی را تشکیل دهد که دستگاه فلسفی را از قرآن کریم و احادیث استخراج کنند.

وی اظهار کرد: اگرچه گفته می‌شود که فلسفه اسلامی از فلسفه یونانی گرفته شده است اما من معتقدم در کنار آثاری مانند اسفار اربعه که به فلسفه اسلامی برمی‌گردد، در قرآن کریم و احادیث نیز دستگاه فلسفی وجود دارد که باید توسط یک گروه تحقیقاتی استخراج شود. 

رشد فلسفه بعد از انقلاب اسلامی
حمید شهریاری، پژوهشگر فلسفه اخلاق، در ادامه این مراسم با اشاره به رشد فلسفه طی سال‌های اخیر در ایران گفت: با تلاش‌های امام خمینی (ره) فضای فلسفه در کشور باز شد و ایشان در فلسفه اسلامی انقلابی به پا کردند. دستاوردهای حرکت این رهبر بزرگ امروز به گونه‌ای دیده می‌‌شود که ما دانشجویان زیادی در رشته الهیات و فلسفه داریم، هرچند رشد ما با تاخیر همراه بوده است اما به طور کلی در فلسفه رشد کرده‌ایم.

سپس غلامرضا ذکیانی استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی طی سخنانی راه‌اندازی سامانه‌ای برای اطلاع‌رسانی کتاب‌های تازه منتشر شده را پیشنهاد کرد و گفت: اگرچه در حوزه اطلاع‌رسانی کارهایی انجام شده اما این اقدامات کافی نیست و لازم است تا از طریق سامانه‌ای آثار جدید منتشر شده و اخبار حوزه علوم انسانی به کارشناسان ارسال شود.

حسین کرمی عضو هیات علمی دانشگاه تهران نیز در ادامه این نشست درباره فلسفه اسلامی و جایگاه آن در ایران گفت: اگرچه فلسفه اسلامی از یونان به جهان اسلام آمده اما حکمای اسلامی حدود 700 مساله جدید را به آن اضافه کرده‌اند. فلسفه اسلامی مادر بقیه علوم است و به بسیاری از سوالات اساسی انسان پاسخ می‌دهد. 

وی یادآور شد: افزایش دانشجویان فلسفه در ایران مایه خوشبختی است چون به عنوان مثال، در کشورهایی مانند عراق رشته فلسفه حتی وجود هم ندارد و به همین دلیل است که عقلانیت در این جوامع وجود ندارد و جریان‌های تکفیری در آن رشد می‌کنند.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها