به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، به نقل از روابط عمومی فرهنگسرای فردوس، هشتاد و هشتمین جلسه «بلور قلم» عصر روز گذشته، سه‌شنبه 17 دي‌ماه با موضوع نقد و بررسی کتاب «آن‌ها کم از ماهی‌ها نداشتند» نوشته شیوا مقانلو، با حضور نویسنده اثر، فرشته نوبخت و محمدرضا گودرزی برگزار شد. 

در ابتداي اين نشست، فرشته نوبخت قصه محور بودن و استفاده از روایت‌های موازی و تو در تو را از ویژگی‌های کلی این مجموعه دانست و گفت: داستان‌هاي اين مجموعه به لحاظ محتوا، لایه‌گون و تا حدودی پیچیده هستند. البته نگاه انتقادی و نه صرفا فمنیستی به مساله زنان يكي ديگر از ويژگي‌هاي بارز اين مجموعه است. به عبارتی با تکیه بر مفهوم ضمیر ناخودآگاه جمعی از نوع زنانه‌اش، دیدگاهی انسانی و چالشی به جایگاه زنان در فرهنگ عام دارد. 

نوبخت یادآور شد: تفاوت داستان‌های این مجموعه با آثاری از این دست که به مسايل زنان می‌پردازد در نوع جهان‌بینی آن است و تحول در باورهای پیشینیان محور اصلی قرار مي‌گيرد. به عنوان مثال در داستان «اولیسه» سه روایت موازی همزمان از سه زن وجود دارد که یکی از آن‌ها همان داستان پنه لوپه معروف است. راوی ناگهان داستان دو زن دیگر را رها می‌کند و به سراغ پنه لوپه می‌رود و در نهایت داستان را با تحول او تمام می‌کند. پنه لوپه داستان «اولیسه»، پنه لوپه داستان اودیسه هومر نیست. او تصمیم می‌گیرد کار دیگری انجام دهد و با این کار در حقیقت نماد عشق و وفاداری را از بین می‌برد و چیز تازه‌ای می‌سازد که به آزادی و رهایی مي‌انجامد. 

وی به عنصر شگفتِ صدای جادویی نورا در داستان «پری ماهی» اشاره كرد و اظهار کرد: در اين داستان زن تصمیم می‌گیرد صدایش را تغییر دهد و با آن تغییر که در واقع نمادی از تحول یافتن زن است، به شکلی نمادین خود را از وضعیتی که در آن گرفتار شده، نجات می‌دهد. اين داستان به لحاظ فضاسازی، به کارگیری زبان و ساختار کلی داستان و همچنین از نظر پرداختن موجز و در عین حال جذاب مضمونی یکی از بهترین داستان‌های این مجموعه است.

در ادامه این نشست محمدرضا گودرزی با بيان اين‌كه داستان‌هاي اين مجموعه با آثار مشابهی که این سال‌ها منتشر شده، متفاوت است، گفت: اغلب داستان‌هاي اين مجموعه به واسطه راوي دانای کل روايت مي‌شود و حالتی قصه‌گویانه دارد. دغدغه نویسنده استفاده از باورها، افسانه‌ها و اساطیر مردمی است که آن‌ها را با تفکری جدید آمیخته است. به عبارت دیگر پیوندی میان سنت‌روایی گذشته و سنت امروزی برقرار شده است. 

وی افزود: در بیشتر داستان‌ها تصویر مرکزی به معنای تصویری که هیچگاه از یاد خواننده نمی‌رود، ارايه شده است و در نتيجه، حال و هوا و فضای داستان، حول آن تصویر شکل گرفته است. 

گودرزي انتظار را از بن مایه‌های مهم این داستان‌ها عنوان كرد و گفت: در اين كتاب از زنان منتظری نام برده شده که همواره چشم به راه رسیدن کسی هستند و گاه در این انتظار تباه می‌شوند. 

این منتقد ادبی با بیان این که «آن‌ها کم از ماهی‌ها نداشتند» شامل داستان‌هايي با پتانسیل خوانش نمادین است، افزود: شخصیت‌های مونث داستان‌ها اغلب در چالش با باور مردسالار جهان زیستن‌شان، دغدغه زندگی به نوع دیگری را دارند. 

مجموعه داستان «آن‌ها کم از ماهی‌ها نداشتند»، در 82 صفحه و در سال 1390 از سوي نشر ثالث به كتابفروشي‌ها راه يافت.