به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، دکتر شکربیگی، در نشست نقد و بررسی کتاب «درآمدی بر جامعه‌شناسی سلامت و بیماری» که دوشنبه (16 دی‌ماه) از سوی انجمن جامعه‌شناسی ایران در موسسه پژواک اندیشه معاصر برگزار شد، گفت: هدف از ترجمه کتاب، یافتن مصداق‌های عینی آن در سطح جامعه است. امتیاز این کتاب هم آوردن مثال‌هایی است که مشابه آن را می‌توان در جامعه خودمان نیز مشاهده کرد. مثال‌هایی که در این کتاب آمده باعث سهولت و روانی در ارایه جنبه‌های آموزشی این اثر می‌شود.
مدیر گروه جامعه‌شناسی سالمندی انجمن جامعه‌شناسی ایران با تشریح هر یک از فصل‌های کتاب، مباحث مطرح شده در آن را به صورت اجمالی توضیح داد و گفت: نکته جالب توجه دیگری که در این اثر دیده می‌شود، دقت نویسنده در ترتیب و تنظیم فصل‌های کتاب است. نویسنده در فصل نخست، دورنمایی را از فصل‌های دیگر ارایه می‌دهد و در نهایت در فصل پایانی با ارجاع به فصل نخست، نتیجه‌گیری را از کلیت کتاب بیان می‌کند.
عضو هیات علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه بیان کرد: نکته‌های مثبت دیگر این اثر ارزشمند، سبک تازه و اصول بدیع در ارایه بحث جامعه‌شناسی سلامت به مخاطبان و نیز آوردن توضیحات لازم برای واژگان و اصطلاحات تخصصی در پایان هر فصل است که توانسته از این طریق، کتاب «درآمدی بر جامعه‌شناسی سلامت و بیماری» را به یک اثر علمی - آموزشی تبدیل کند.
استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، با بیان این که یکی از نکات منفی در برگردان این کتاب، رعایت نکردن دستورالعمل‌های ویرایشی و وجود چندین غلط تایپی است، اظهار کرد: نخستین نکته منفی در برگردان این اثر، نبود مقدمه به قلم خود مترجم است. علاوه بر این، مشخص نبودن منابع و رفرنس مفاهیم آماری، استفاده نکردن از رویکردهای «وبِری» و کنش متقابل نمادین، بررسی نکردن عامل مذهب به عنوان یکی از عوامل موثر در سلامت روانی به ویژه در جامعه ایران، بررسی نکردن عامل رسانه‌ها در ترویج، جهت دادن و شکل‌گیری فرهنگ سلامت از انتقادهای دیگری است که از نگاه من می‌توان به این ترجمه وارد دانست.
شکربیگی در ادامه با قدردانی از ترجمه ناصری‌راد اظهار کرد: نگاه نو و جدید مترجم به بحث جامعه‌شناسی پزشکی و سلامت، افزودن 25 صفحه‌ای اصطلاحات، روانی و رسایی زبان مترجم نیز از امتیازهای مهم این ترجمه است.
کارکردهای متن در زبان مقصد مهم است
دکتر امید زمانی، پزشک و پژوهشگر حوزه جامعه‌شناسی پزشکی نیز از منتقدان این جلسه بود که در سه بخش به بررسی ویژگی‌های کیفی و کمی ترجمه این اثر پرداخت.
وی به عنوان مقدمه، در بخش نخست سخنانش گفت: با توجه به نظریه‌های زبانشناسی درباره ترجمه، به طور کلی می‌توان برگردان یک اثر از زبانی به زبان دیگر را به لحاظ میزان حفظ ویژگی‌های اجتماعی و فرهنگی جامعه مبدا و نیز اصطلاحات موجود در متن اصلی به دو شکل آشکار و نهان تقسیم کرد.
وی در ادامه افزود: ترجمه آشکار یعنی این که مترجم، خصیصه‌های اجتماعی و فرهنگی جامعه مبدا را رعایت کند و به همان صورت اولیه به مخاطب زبان مقصد انتقال دهد. در نقطه مقابل این شیوه، ترجمه نهان قرار دارد. در این شکل، مترجم تلاش می‌کند برای سهولت ارتباط مخاطب با اثر، متن اولیه را مطابق با مولفه‌های اجتماعی و فرهنگی زبان مقصد ترجمه کند تا معادل‌های ساخته شده برای اصطلاحات متن اصلی برای خواننده زبان مقصد آشنا باشد.
زمانی در بخش دوم سخنانش با اشاره به مسایل مطرح در بررسی کیفی و کمی ترجمه گفت: میزان کیفیت و کمیت ترجمه آثار را می‌شود به شیوه‌های مختلفی تحلیل کرد. کنترل کیفیت گستره ترجمه، یکی از این روش‌هاست که با در اختیار داشتن کل متن، به کنترل و بررسی مسایل مربوط به آغاز و فرایند کلی ترجمه، وجود استانداردهای لازم برای مترجم، صورت و شکل ترجمه، رعایت نکات ویرایشی و دستورالعمل‌های مربوط به فرایند ترجمه و... می‌پردازد.
این پزشک و پژوهشگر حوزه جامعه‌شناسی پزشکی و سلامت همچنین ادامه داد: روش دیگری نیز با عنوان ارزیابی کیفیت گستره ترجمه وجود دارد که برخلاف کنترل کیفیت، تنها به بررسی بخش‌هایی از متن می‌پردازد.
وی در قسمت پایانی بخش دوم سخنانش، درباره نکات قابل توجه در نقد ترجمه آثار اظهار کرد: در نقد و محک زدن ترجمه، باید این نکته را در نظر داشت که علاوه بر توجه به ویژگی‌های زبانی و ویرایشی، کارکردهای متن و ترجمه آن در زبان مقصد از اهمیت بسیاری برخوردار است.
عضو گروه جامعه‌شناسی پزشکی و سلامت انجمن به بررسی و نقد نمونه‌هایی از بخش‌های گوناگون کتاب «درآمدی بر جامعه‌شناسی سلامت و بیماری» پرداخت و با مقایسه برگردان ناصری‌راد با متن اصلی، معادل‌های دیگری را برای روان‌تر شدن ترجمه پیشنهاد کرد.
زمانی همچنین با انتقاد از نوع صفحه‌بندی کتاب در بخش سوم سخنانش گفت: در کتاب اصلی، کادربندی‌هایی برای حاشیه‌نویسی وجود دارد که متاسفانه در نسخه ترجمه رعایت نشده است. در حالی که به نظر من، این کادربندی‌ها و حاشیه‌نویسی‌ها، از امتیازهای کتاب «درآمدی بر جامعه‌شناسی سلامت و بیماری» بوده که امیدوارم در چاپ‌های بعدی رعایت شود.
پس از پایان نقد و بررسی کتاب «درآمدی بر جامعه‌شناسی سلامت و بیماری» از سوی دکتر شکربیگی و دکتر زمانی، حاضران به بحث و گفت‌وگو با ناصری‌راد، مترجم کتاب پرداختند.
کتاب «درآمدی بر جامعه‌شناسی سلامت و بیماری» دومین اثر «کوین وایت»، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه ملی استرالیاست. این کتاب برای نخستین‌بار در سال 1391 به همت محسن ناصری‌راد، عضو گروه جامعه‌شناسی پزشکی و سلامت انجمن جامعه‌شناسی ایران ترجمه و از سوی انجمن جامعه‌شناسی ایران منتشر شده است.
دوشنبه ۱۶ دی ۱۳۹۲ - ۱۳:۲۵
نظر شما