مهدی صادقی مالواجردی، نویسنده و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره سطح کیفی کتاب‌های دانشگاهی کشور، اظهار کرد: به‌طور کلی سیاست‌های حاکم بر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به‌گونه‌ای است که فرآیند تالیف، ترجمه و انتشار کتاب‌ها را در روند رو به رشد قرار نمی‌دهد؛ این موضوع باعث افت سطح کیفی کتاب‌ها و کاهش اقبال عمومی نسبت به آثار منتشر شده، می‌شود.

وی، گردآوری مطالب منسجم و ارایه آن‌ها به مخاطبان را از  اهداف تالیف یا ترجمه کتاب دانست و گفت: یک مولف یا ناشر باید در مرحله نخست، نیاز دانشجو، جامعه دانشگاهی و عموم مردم جامعه را کشف کند و سپس براساس تخصصی که در رشته خود کسب کرده است، دست به قلم شود.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، درباره عوارض ناشی از بی‌توجهی به نیاز‌های جامعه در نگارش آثار دانشگاهی، بیان کرد: متاسفانه اکنون مشاهده می‌شود که جذب دانشجو در دانشگاه‌ها، براساس نیازهای جامعه صورت نمی‌گیرد و این موضوع زمانی مشهود می‌شود که وقتی از دانشجویان سطوح پایین، درباره رشته قبولی‌شان سوال می‌شود، نه تنها هیچ‌گونه شناختی نسبت به آن ندارند، بلکه برنامه مشخصی را نیز برای آینده رشته خود درنظر نگرفته‌اند.

صادقی مالواجردی، ادامه داد: این امر، آسیب و معضل بسیار جدی برای محیط‌های دانشگاهی محسوب می‌شود که باید نسبت به رفع آن تمهیداتی اندیشیده شود، چرا که هدف اصلی دانشگاه، پرورش افراد متخصص، برای خدمت به جامعه و رفع معضلات و مشکلات اجتماعی است.

دانشجوی دکترای تخصصی مهندسی بهداشت حرفه‌ای، افزود: در صورتی‌که دانشگاه‌ها، براساس نیازهای جامعه به جذب دانشجو اقدام کنند، دانشجویان به‌عنوان نیروهای متخصص از سوی ارگان‌ها و سازمان‌های مختلف دعوت به همکاری می‌شوند. در نتیجه، این ارگان‌ها و سازمان‌ها ضمن این‌که هزینه‌های دانشجویان را متحمل می‌شوند، نیازهای خود را برای دانشجویان تشریح می‌کنند و آن‌ها نیز پاسخ سوال‌ها و نیازهای حرفه‌ای ارگان وابسته را، از استادان خود جویا می‌شوند. در نهایت، استادان دانشگاه‌ها که اغلب نویسندگان کتاب‌های دانشگاهی نیز هستند، موظف می‌شوند براساس نیازها و ابهامات دانشجویان خود و سپس نیازهای جامعه، به تدوین و تالیف کتاب بپردازند.

وی عنوان کرد: ضرورت دارد وزارتخانه‌های آموزش و پرورش و علوم، تحقیقات و فناوری، به شیوه‌ای عمل کنند تا در آینده شاهد فارغ‌التحصیل شدن افرادی باشیم که به‌واسطه تخصص کسب شده، با داشتن توانایی گذراندن امور زندگی، نیازهای جامعه را نیز برطرف کنند.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، در پاسخ به این سوال که «برای ارتقای سطح کیفی و کاربردی کردن کتاب‌های دانشگاهی چه پیشنهاد‌هایی ارایه می‌کنید؟» گفت: علاوه بر محتوای کتاب‌ها که نقش مهمی در کاربردی کردن آن‌ها دارند، مشخصات ظاهری کتاب‌ها از جمله کیفیت چاپ، شیوه ویراستاری، طراحی جلد، نوع تصاویر به‌کار گرفته شده، نوع قلم و صفحه‌آرایی نیز در این راستا موثرند. بدون تردید، وقتی دو کتاب با موضوع مشابه به‌صورت همزمان منتشر می‌شوند، کتابی بیشتر به فروش می‌رسد که از نظر ظاهری و ظرافت طراحی و چاپ، از کیفیت خوبی برخوردار باشد.

صادقی مالواجردی، ادامه داد: بهای کتاب‌های دانشگاهی، از دیگر عوامل استقبال کم از آن‌ها به‌شمار می‌آید. برای دانشجویان به‌ویژه دانشجویان سطوح پایین‌تر، بهای اندک کتاب‌ها برای تهیه آن‌ها در اولویت قرار دارد. بنابراین، پیشنهاد می‌کنم دولت و به‌ویژه نهادهای فرهنگی کشور، با ارایه بیش از پیش بن‌های خرید کتاب البته با مبلغ قابل توجه، زمینه تهیه آسان‌تر منابع درسی و مطالعاتی را برای دانشجویان فراهم کنند.

این مدرس دانشگاه، در پاسخ به این سوال که «برای دانشجویانی که به تازگی در حوزه‌های تالیف و ترجمه دست به قلم شده‌اند، چه پیشنهادهایی دارید؟» عنوان کرد: برای این دسته از فعالان حیطه کتاب، پیشنهاد می‌کنم که برای نگارش اثر خود از تجربیات استادان و کارشناسان خبره بهره‌مند شوند. همچنین برای ارایه آثار غنی و کاربردی، منابع مختلف را بررسی و مطالعه کنند و به انجام تحقیقات میدانی بپردازند.

مهدی صادقی مالواجردی، اکنون در حال ترجمه اثری با عنوان «طراحی سیستم‌های تهویه صنعتی» است. این اثر برای کنترل آلاینده‌های شیمیایی محیط کار، کاربرد دارد. وی پیش از این، کتاب «مقدمه‌ای بر دینامیک گازها و آئروسل‌ها و کاربرد آن در مهندسی بهداشت حرفه‌ای» را تالیف کرده که در بیستمین دوره کتاب سال دانشجویی، به‌عنوان نامزد دریافت جایزه معرفی شده بود.