وی افزود: گاهی برای برخی رسانههای دولتی سلیقه و نیاز مخاطب مهم نیست و آنها محتوای خود را بی توجه به جامعه هدف تهیه و تنظیم میکنند، در حالی که بیشتر رسانههای غیردولتی به مخاطب اهمیت میدهند و برای اینکه در دنیای رقابت از دیگر رسانهها عقب نمانند و از سوی دیگر هزینه آنها به صورت دولتی تامین نمیشود، استراتژی تدوین میکنند.
نویسنده کتاب «مدیریت رسانه» با بیان اینکه استفاده از استراتژی کلید موفقیت رسانههاست، عنوان کرد: فعالیت در دنیای پررقابت محیطهای رسانهای نیازمند استراتژی و سیاستهای بلندمدت است و استفاده از این استراتژیها در بنگاهها و سازمانهای خبری ضرورتی اجتنابناپذیر بهشمار میآید.
استادیار دانشگاه علامه طباطبایی، نو و جدید بودن موضوع استراتژی رسانه را یکی از دلایل کمتوجهی به این موضوع دانست و گفت: در سالهای اخیر توجه نهادها، سازمانها و بنگاههای رسانهای به تعیین سیاست و خط مشی برای مجموعهشان جلب شدهاست اما احساس میشود که این فعالیتها تنها در حد یک برنامهنویسی سطحی بودهاست.
به گفته وی، روزمرگی یکی از آسیبهای جدی رسانههایی است که نسبت به تعیین استراتژی و سیاست در رسانه خود با آن روبهرو هستند، این در حالی است که تدوین این خطمشی میتواند برای رقابت با رقیبان و افزایش مخاطبان نقش موثری داشته باشد.
خاشعی با بیان اینکه در سالهای اخیر برخی روزنامهها تنها به صورت مناسبتی فعالیت میکردند، اظهار کرد: به جای توجه به مناسبتهای تقویمی میتوان برای عبور از روزمرگی، با کمک کارشناسان و فعالان حوزه رسانه، سیاستی متناسب با نوع فعالیت و کارکرد نهاد مطبوعاتی تهیه و سپس اجرایی کرد.
وی آفتهای بیتوجهی به استراتژی رسانه را بیشمار دانست و ادامه داد: بیتوجهی به ذائقه مخاطبان، همچنین بیتوجهی به سنجش نگرش، بینش و کنش جامعه هدف، موجب حذف رسانهها در مواجهه با رسانههای قدرتمند، شبکههای ماهوارهای و نشریات بینالمللی میشود.
عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به راهکارهای فرهنگ تدوین استراتژی در حوزه رسانه، گفت: تدوین متن و محتوا در حوزه استراتژی فرهنگ و رسانه یکی از این راهکارها به شمار میآید، مساله اصلی اینجاست که منابع محتوای درسی و آموزشی در این بخش ضعیف است و صاحبنظران و دستاندرکاران باید برای نگارش آثار تخصصی دست به قلم شوند.
وی همچنین درباره ناشناخته بودن مبحث استراتژی رسانه توضیح داد: کمرنگ بودن تخصصگرایی و کار حرفهای در فضای رسانه موجب شدهاست که مدیرانی در راس برخی امور قرار گیرند که اطلاع درست و صحیحی از این حوزه ندارند، اکنون برخی مهندسان و پزشکان با ورود به رسانه موجب شدهاند که صدمههای بسیاری به فعالیت رسانهها وارد شود.
مترجم کتاب «مدیریت استراتژیک در رسانه» با بیان اینکه افکار مدیران فرهنگی و رسانهای کشور باید نسبت به لزوم تدوین استراتژی تغییر کند، گفت: حمایت از انتشار کتابها و پژوهشهای این حوزه از راهکارهایی است که میتواند به توسعه فرهنگسازی در این حوزه کمک کند، زیرا معتقدم ادبیات نظری این حوزه باید غنیتر و پربارتر شود تا مدیران رسانهای برای پاسخ سوالاتشان بتوانند به این کتابها استناد کنند.
نویسنده کتاب «خط مشیگذاری فرهنگی» راهاندازی رشتههای دانشگاهی و تربیت استادان را برای ورود به این حوزه، یکی از نیازهای اصلی استراتژی در فرهنگ و رسانه دانست و یادآور شد: با توجه به اینکه تصمیمگیریها در رسانهها اکنون بیشتر مبتنی بر فرد است، راهاندازی شوراهای سیاستگذاری و استراتژیک در رسانهها میتواند نقشی سزاوارانه در گسترش این فرهنگ داشته باشد، راهاندازی انجمنهای تخصصی و ستادی در حوزه فرهنگ و رسانه به صورت غیردولتی نیز از دیگر راهکارهای پیشنهادی در این حوزه به شمار میآیند.
خاشعی با اشاره به تلاشهای محدود برخی افراد در این حوزه، گفت: سرعت این کارها به تناسب سرعت تلاطمهای محیطی در فضایی بسیار پایین است و با توجه به اینکه فعالیت، کارکرد و رسالت رسانهها در فاصله زمانی کوتاهی تغییر میکنند، این استراتژیها نیز باید به سرعت تغییر یابند.
وی با ذکر مثالی درباره لزوم روزآمد بودن سیاست رسانهای، توضیح داد: تصور کنید اگر گوگل در کار خود استراتژی و سیاستهای نوین نداشته باشد پس از مدتی در رقابت با دیگر موتورهای جستوجو از رده خارج میشود و در کل میتوان گفت از مزایای استراتژی ایجاد خلاقیت و نوآوری در مجموعه، همچنین گسترش سطح کار است.
استادیار دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به فعالیت برخی سازمانها و نهادها برای تدوین استراتژی، عنوان کرد: سازمان صدا و سیما یکی از این مجموعههاست که با تدوین افق رسانه، گامی مثبت در این زمینه برداشته است اما در این میان باید به نکتهای هم اشاره کرد زیرا اگر چه استراتژی و سیاستها تدوین میشوند اما به درستی اجرا نمیشوند و تنها بر صفحات کاغذ باقی میمانند.
خاشعی همچنین درباره اجرایی نشدن این استراتژیها، گفت: مشکل اصلی اینجاست که فرهنگ سازمانی در کشور ما، استراتژیمحور نیست، تعهدی در میان مدیران عالی وجود ندارد و بسیاری از آنها برای اجرای سیاستها مشارکت نمیکنند، از سوی دیگر به راههای اجرای آن نیز آشنا نیستند.
خاشعی که به تازگی کتاب «استراتژی در فرهنگ و رسانه» را با همکاری دکتر محمدمهدی انصاری، مدیرکل دفتر مطالعات و برنامهریزی رسانهها نوشته و روانه بازار کردهاست، این کتاب را دربردارنده الگوهای عملی برای تدوین استراتژی در حوزههای مختلف دانست و گفت: این کتاب حاصل کارگاه تدوین استراتژی در حوزه فرهنگ در فاصله سالهای 86 و 87 است که با حضور معاونان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
وی هدف اصلی تدوین این کتاب را آگاهی به مدیران رسانهای برای سیاستگذاری و تعیین خط مشی عمومی دانست و افزود: ما در این کتاب از مدلی استفاده کردهایم تا با تحلیل مسایل یعنی بررسی فرصتها و چالشها، سیاستهای مختلف در حوزههای مطبوعات، سینما، بازیهای رایانهای، چندرسانهای، نرمافزار، تلفن همراه، ماهواره، وبلاگ، سایت، کتاب، تئاتر و... را پیشبینی کنند.
خاشعی با اشاره به فصول پنجگانه کتاب، عنوان کرد: در ابتدا صنعت فرهنگ و رسانه برای مخاطبان توضیح داده میشود و در فصل دوم، مبانی سیاستگذاری فرهنگی و رسانهای به همراه الگوهای مختلف تشریح شدهاست.
وی از خط مشیگذاری عمومی به عنوان سومین فصل کتاب نام برد و یادآور شد: بررسی انواع خط مشیها، اثر متقابل سیاست و اقتصاد، مدلهای موجود خط مشیگذاری، به همراه رویکردهای مختلف کنترل و فرماندهی، محرک اقتصادی در این فصل معرفی شدهاند.
به گفته خاشعی، فصل چهارم کتاب به موضوع استراتژی و رسانه اختصاص دارد و در آن، علاوه بر ارایه تاریخچه استراتژی، معرفی صاحبنظران و نوآوران این حوزه، نقش و اهمیت استراتژی، فرهنگ استراتژیک، مکاتب توصیفی و تجویزی مباحث مختلفی ارایه شدهاست.
عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی درباره فصل پنجم کتاب باعنوان «استراتژی در صنایع رسانهای جهانی» نیز توضیح داد: در این فصل ابتدا رسانههای نوشتاری همانند کتاب معرفی شده، سپس صنعت روزنامهنگاری، صنعت ضبط صدا و موسیقی، صنعت تلویزیون و ماهواره و صنعت اینترنت به تفصیل به همراه ویژگیها و کارکردها معرفی شدهاند.
جاپ نخست «استراتژی در فرهنگ و رسانه» در 296 صفحه، شمارگان دو هزار نسخه و قیمت 14 هزار تومان از سوی دفتر مطالعات و برنامهریزی رسانهها منتشر شدهاست.
نظر شما