میترا عبداللهی، تصویرگر کتاب کودک و نوجوان با اشاره به اینکه تصویرگر نباید در برگردان تصویری یک متن جنبههایی تزیینی را فدای سیر روایی کند، گفت: تصاویر یک کتاب باید مناسب گروه سنی مخاطبان آن باشد و بتواند با مخاطب ارتباط برقرار کند. مقصود از ارتباط با مخاطب تسلیم محض به باید و نبایدهایی که در تمام این سالها چالش بیسرانجامی را رقم زده، نیست.-
وی افزود: برای رسیدن به این هدف نوع اجرای تصاویر اهمیت مییابد. تصاویر کتاب کودک صرف نظر از گونههای متفاوت برخورد تصویرگر با متن و راه حلهای بصری که مختص به اوست باید از لحاظ پختگی تکنیک، شناخت رنگها و تاثیرات روانی آن بر مخاطب، کیفیات و عناصر تجسمی از استانداردهای لازم برخوردار باشد.
این تصویرگر ادامه داد: تصویرگر نباید در برگردان تصویری یک متن جنبههایی تزیینی را فدای سیر روایی کند. باید توجه داشت عناصر و جزییات موجود در تصاویر هر قدر پرداخت شوند، کلیتی را در بر میگیرند که روایت تصویری یک متن را هدایت میکنند. در این راستا شخصیتپردازی مناسب تاثیرگذار است. شخصیتپردازی به این معنا که شخصیتهای تصویری با گرایشهای واقعگرا یا خیالپردازانه و اغراقآمیز قادر به نمایش احساسات، هیجانها و دیگر ویژگیهای عاطفی و ظاهری وصف شده در متن باشند.
عبداللهی درباره چگونگی تاثیر روند داستانی بر نوع تصویرگری توضیح داد: تقسیمبندی درست داستان از نظر نقاط اوج و فرود و تبدیل آن به پلانهای تصویری نیز از اهمیت برخوردار است. چهبسا در مواردی که متن از پختگی لازم برخوردار نیست تصویرگر برخورد فرامتنی میکند و با تخیل خلاق محدودیتهای متن را میکاهد و مفاهیم داستانی را بسط میدهد. یک تصویرگر با هوش آن، روح و شعر نهفته در متن را هر چند کمرنگ باشد، در مییابد و گسترش میدهد.
تصویرگر «قصههای گنجشکی» درباره تنوع در تصویرگری گفت: تصویرگری کتاب چون سایر رشتهها با مدها و الگوهای جهانی روبروست که میتوان از رویکردهای متنوع آن بسیار آموخت، اما نباید در آن حل شد و در بسیاری موارد کارها از مرز تاثیر و آموزش عبور میکند و به تقلید محض میانجامد. به نظر من تصویرگر باید با تصویرگری معاصر جهانی آشنا باشد تا در فرایند شکلگیری یک اثر به آزمون و خطای مکرر روشهایی که در گذشته هرگز جواب نداده است، دچار نشود و سرمایههای مادی و معنوی نشر یک کتاب به هدر نرود.
عبداللهی درباره فرآیند نشر کتاب هم افزود: فرایند نشر کتاب نیازمند یک تیم حرفهای است و همدلی و ارتباطی که باید میان ناشر، نویسنده، مدیرهنری، تصویرگر و طراح برقرار باشد که ما در ایران هنوز بر سر حضور مدیریت هنری در حال بحث باز برنده یا پیش برنده بودن هستیم! مراحل صحبتهای اولیه برای قبول کار بر روی یک متن و یافتن قالبی که مناسب با نوع متن باشد از سختترین مراحل خلق اثر محسوب میشود.
وی افزود: نویسنده و مدیر هنری که به درک متقابل تصویرگر و ناشر خیلی کمک میکنند، میتوانند در این میان بسیارتاثیرگذار باشند. شناخت مدیر هنری از تصویرگرها، تخصصها و حیطه کاریشان موید انتخاب درست یک تصویرگر است. نه ممکن است نویسنده و تصویرگر به زبانهای متفاوت سخن بگویند که در بهترین حالت میتواند تولیدکننده یک کتاب حرفهای باشد که از منظر ارتباطی ناموفق است.
این تصویرگر اشاره کرد: تصویرگران همیشه با این دغدغه روبرو هستند که سرانجام کتابشان چه خواهد بود . وجود مدیر هنری آگاه کاهنده این نگرانیهاست. چه بسا در موارد بسیاری کیفیت چاپ و صفحهآرایی یک کتاب صدمههای جبرانناپذیری به تصاویر وارد میکند و از سوی دیگر هم قادر است موجب بهتر دیدهشدن و درخشش تصاویر و موفقیت یک کتاب باشد. بنابراین دیگر نمیتوان از تصویرگری صرف سخن گفت و در واقع باید کلیتی فراگیر شامل طراحی کل کتاب را در نظر داشت .
میترا عبدالهی تصویرگر کتاب کودک و نوجوان متولد 1352 کارشناس ارشد تصویرگری است.
او کتابهای فراوانی را تصویرگری کرده که از آن میان میتوان به «اولین پادشاه جهان» ، «اسبهای رام نشدنی» ، «گرگ و میش» ، «با تو سخن گفتم» و «من سبز میشوم» اشاره کرد.
نظر شما