به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، سیاست خارجی عبارت است از یک استراتژی یا یک رشته اعمال از پیش طراحی شده توسط تصمیم‌گیرندگان حکومتی که مقصود آن دستیابی به اهدافی معین در چارچوب منافع ملی در محیط بین‌المللی است. 

نویسنده، سید رضا موسوی نیا، در این اثر به این موضوع پرداخته که چگونه ساختارهای عقلایی و نیز چگونگی درک سیاست‌سازان از منافع ملی و اولویت‌های سیاست خارجی بر تصمیم آن‌ها تاثیر می‌گذارد و در این مسیر از ابزار نظری و تاریخی بهره‌مند شده است که کتاب را برای دانش‌پژوهان علوم سیاسی و علاقه‌مندان تاریخ سیاسی ایران خواندنی می‌کند.

در این کتاب سه نظریه اکتشاف چندگانه، نظریه محاسبه شناختی و نظریه عقلایی برای توضیح الگوی‌های تصمیم‌گیری سیاست خارجی ایران ارایه شده که با آن می‌توان فهمی از الگوهای تصمیم‌گیری سیاست خارجی در هر دو دوره حکومت پهلوی دوم و جمهوری اسلامی به دست آورد. 

نگارنده در برخورد با روایت‌های مختلف و بعضی اوقات متناقض و جهت‌دار در مورد ادامه جنگ پس از فتح خرمشهر و پذیرش قطعنامه، سعی کرده صحیح‌ترین روایت‌ها را از چگونگی و چرایی این دو تصمیم سرنوشت ساز به خواننده ارایه دهد.

کتاب حاضر از 13 فصل تشکیل شده است. «کلیات»، «چارچوب نظری»، «محیط عملیاتی؛ چینش قدرت منطقه‌ای و بین‌المللی در دو دوره پهلوی و جمهوری اسلامی»، «تصمیم‌گیران اصلی در سیاست خارجی دوره پهلوی دوم»، «نظام شناختی شاه در تصمیم‌گیری سیاست خارجی»، «تنش‌زدایی با شوروی»، «بحران خلیج فارس و واگذاری بحرین»، «بحران‌های نفتی (1967 و 1973)»، «تصمیم‌گیران سیاست خارجی در دوره جمهوری اسلامی»، «نظام شناختی امام خمینی در تصمیم‌گیری سیاست خارجی»، «بحران سفارت آمریکا، 13 آبان 1358»، «تداوم جنگ پس از آزادی خرمشهر» و «پذیرش قطعنامه 598، تداوم یک ایده» عناوین فصل‌های این کتاب را تشکیل می‌دهند. 

در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «جمهوری اسلامی در دهه نخست خود بر ای سیستم دو قطبی وصله‌ای ناهمخوان بود. در یک سو آمریکا در تعارض و تقابل با ایران قرار گرفت و در سوسس دیگر شوروی بود که در مهمترین چالش ایران یعنی جنگ با عراق عملا به حمایت از دشمن ایران پرداخت. با این همه اما ساختار دو قطبی قدرت در نظام بین‌الملل برای رهبران ایران بحرانی بود که در بطن خود فرصت‌ها و تهدیدهای بی‌شماری داشت.» 

نخستین چاپ کتاب «الگوهای تصمیم‌گیری در سیاست خارجی ایران» با شمارگان 500 نسخه در 374 صفحه، به بهای 125 هزار ریال در تابستان 1392 از سوی انتشارات دانشگاه مفید روانه بازار کتاب شده است.