یکشنبه ۶ مرداد ۱۳۹۲ - ۱۳:۲۹
«درآمدی بر تاریخ فرهنگی بدن در ایران» به تاثیرات فرهنگی و اجتماعی کالبد انسانی می‌پردازد

کتاب «درآمدی بر تاریخ فرهنگی بدن در ایران» نوشته محمدسعید ذکائی و مریم امن‌پور منتشر شد. این اثر رخدادهای مربوط به بدن مانند پوشش و مرگ و میر را به عنوان یکی از مولفه‌های فرهنگی و اجتماعی بررسی و تحلیل کرده است.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، بدن وجه مهمی از فرهنگ عمومی، ارزش‌ها و شیوه‌های زندگی ساکنان یک سرزمین را آشکار می‌سازد. تجربیات بدنی دلالت آشکاری برای تنظیم روابط و تعاملات اجتماعی موجود دارند و نشانه‌ها و علایمی از نظم اجتماعی را در خود نهفته‌اند.

این کتاب برش‌هایی از این حوزه حیاتی و نسبتا مغفول را با رویکردی تجربی و منظری بین رشته‌ای در سنت مطالعات فرهنگی بررسی کرده است. ایده محوری نویسندگان این کتاب این است که اگرچه در مسیر تحول هیجان‌ها و کنش‌های جسمانی در بستر تاریخی ایران، دین مهم‌ترین عامل در تعیین و نظم‌دهی به مصرف بدن و هنجارهای مختلف آن در متن زندگی روزمره بوده است، اما روندها و الگوهایی مانند انعطاف‌پذیری، تنوع و تکثر، رسمی‌شدن یا در پی آن ـ یا به موازات آن ‌ـ غیر رسمی شدن، نمایشی شدن، که اکنون وجهه مشخصه بسیاری از کدهای رفتای و هیجانی بدن در ایران محسوب می‌شود، بیش از آن‌که در فرایند تاریخی و با تحولات ساختاری و نهادین جامعه سنتی همراه باشند و بر پایه و در امتداد آن شکل‌گیرند، متاثر از مواجهه و تاثیرپذیری مستقیم و غیر مستقیم از کانون‌های معنایی غیر ایرانی به ویژه غربی بوده‌اند. 

مطالعات فرهنگی بدن به شرح، تحلیل و گاه مقایسه کنش‌های جسمانی در متن فرهنگی و اجتماعی آن می‌پردازد و رفتارهای بدنی را علاوه بر وجه زیستی و عینی آن، سازه‌ای زبانی، گفتمانی، تاریخی و البته اجتماعی و فرهنگی می‌داند. این مطالعات دربر گیرنده طیف وسیعی از موضوعات مطالعاتی است که از آن جمله می‌توان به بهداشت، آداب و منش‌های رفتاری، روابط جنسی، بیماری و مرگ، مد و زیبایی، مکان و فضا، پوشش و تزیین بدن، ارتباطات غیر کلامی و رابطه میان بدن و نیروهای ماوراءالطبیعه اشاره کرد. 

به اعتقاد مولفان کتاب، بدن محمل اصلی تجارب و تعاملات روزمره افراد و بستر مهم تولید، نمایش و مشارکت در فرهنگ عامه‌پسند است. پرداختن نظام‌مند به آداب مدیریتی و حرکات بدن در متن زندگی روزمره به ویژه در کلان شهرها اطلاعات زیادی را در زمینه دینامیسم فرهنگی به دست داده و به ردیابی تاثیرات فرهنگی و غیر فرهنگی داخلی و خارجی بر آن و شناسایی گفتمان‌های مهم برسازنده هوایت اجتماعی کمک می‌کند.

این اثر در هشت فصل به مباحثی نظیر مطالعات فرهنگی بدن، گفتمان‌های بدن در ایران، پوشاک، بدن و سلامت، تغییر و اصلاح بدن می‌پردازد.

همچنان که در بخشی از مقدمه کتاب آمده است؛ «حوزه مطالعات بدن که تا‌کنون، در سلسله‌مراتب سنت‌ها و شاخه‌های علوم اجتماعی و به‌ویژه جامعه‌شناسی کم‌اهمیت، حاشیه‌ای و تا اندازه‌ای کم‌منزلت بود، در چند دهه اخیر به حوزه‌ای پویا، پراهمیت و جذاب برای طیف روزافزونی از محققان در سنت‌های جامعه‌شناسی غربی و غیرغربی تبدیل شده است. آنچه جاذبه و اهمیت این توجه را بیشتر برجسته می‌سازد، فضای بین‌رشته‌ای مطالعات بدن و دستورکارهای متنوع آن است. شاید سنت فرهنگی مطالعات این قلمرو را، که در چند دهه اخیر با مطالعات تاریخی نیز پیوند یافته و در قالب سنت مستقل تاریخ فرهنگی بدن، آثار و مطالعات زیادی پدید آورده است، بتوان از جمله پررونق‌ترین رویکردهای مطالعاتی در این حوزه دانست.»
 
نخستین چاپ کتاب «درآمدی بر تاریخ فرهنگی بدن در ایران» را انتشارات تیسا با شمارگان هزار نسخه در 439 صفحه به بهای 12 هزار تومان روانه بازار نشر کرده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها