شنبه ۱ تیر ۱۳۹۲ - ۱۵:۲۴
آسيب‌شناسي يك تجربه تاريخي با نگاهی تازه به مبارزات آيت‌الله كاشاني

وحید کارگر جهرمی کتاب «آیت‌الله کاشانی و ملی شدن صنعت نفت» را نوشته است. این اثر تمام مراحل ملی شدن صنعت نفت را به صورت جزء به جزء و سلسه‌وار مورد بررسی قرار داده و آسيب شناسي يك تجربه تاريخي را با مباحث مغفول درباره نقش آيت الله كاشاني مطرح می‌کند. این اثر از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر می‌شود.-

وحید کارگر جهرمی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره طرح پژوهشی «آیت‌الله کاشانی و ملی شدن صنعت نفت» اظهار کرد: این طرح از  اولویت‌های پژوهشی گروه تاریخ و تمدن پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بود که در 400 صفحه به پایان رسید.

وی با بیان این‌ که نگارش کتاب سه سال زمان برده است درباره جامعه مخاطب آن گفت: کتاب «آیت‌الله کاشانی و ملی شدن صنعت نفت» می‌تواند به عنوان یکی از منابع کمک درسی تاریخ معاصر ایران در مقطع کارشناسی یا كارشناسي ارشد رشته تاریخ یا رشته‌های مشابه و همچنین به عنوان منبعی مهم مورد مطالعه علاقه‌مندان و کارشناسان حوزه تاریخ معاصر ایران، قشر دانشگاهي و حوزوی قرار بگیرد. در این اثر تلاش شد مهم‌ترین منابع درباره آیت الله کاشانی به خواننده معرفی شود.

کارگر جهرمی درباره چرایی پرداخت به موضوع ملی شدن صنعت نفت توضیح داد: تحليل نهضت ملي شدن صنعت نفت و عوامل شکل دهنده آن، آسيب شناسي يك تجربه تاريخي است كه نتايج آن مي‌تواند نكات آموزنده‌ای، در ادامه راه مبارزه با استبداد و استعمار خارجي داشته باشد. در بسیاری از كتاب‌هاي تاريخي كه تحولات سياسي و اجتماعي تاريخ ايران را مورد بررسی قرار داده‌اند، اشاراتی بسيار مختصر به نقش آیت‌الله کاشانی در ملی شدن صنعت نفت شده است. همچنین در اندک تحقیق‌هایی که به صورت مستقل درباره این موضوع انجام شده، آن گونه که باید، اقدامات و فعالیت‌های آيت‌الله كاشاني در ملي شدن صنعت نفت را مورد بررسی قرار نداده‌اند. بنابراین انجام پژوهش درباره نقش آیت‌الله کاشانی در ملی شدن صنعت نفت بسیار ضروری و مهم احساس شد. 

وی ادامه داد: در این پژوهش اقدامات و مبارزات آيت‌الله كاشاني در ملي شدن صنعت نفت را حول پنج محور مهم و اساسي مورد بررسي و تحليل قرار داده‌ام. نخست مبارزات و فعاليت‌هاي آيت‌الله كاشاني عليه استعمار و استبداد قبل از ملي شدن صنعت نفت، دوم بررسي فعاليت‌ها و اقدامات آيت‌الله كاشاني در شكل دادن به مبارزات مردمي در حمايت از ملي شدن صنعت نفت و در نهايت پيروزي جنبش، سوم حمايت‌هاي مهم و گسترده آيت‌الله كاشاني از نخست‌وزيري دكتر مصدق در مقابل توطئه‌هاي بيگانگان براي جلوگيري از قانون اجراي ملي شدن صنعت نفت،‌ چهارم بررسي دلايل اختلاف و كدورت بين آيت‌الله كاشاني و دكتر مصدق و در آخرین موضوع بررسی اقدامات و فعاليت‌هاي آيت‌الله كاشاني بعد از كودتای 28 مرداد 1332 مورد توجه است.

کارگر جهرمی گفت: در واقع آيت الله كاشاني در تمامي مراحل نهضت ملي شدن صنعت نفت و بعد از آن نقش محوري بر عهده داشت و یکی از عوامل اصلی حمايت گسترده مردمي از جنبش ملي شدن صنعت نفت به دليل پشتیبانی آيت الله كاشاني از این نهضت پديد آمد. با اين حال به علل مختلفي بعد از قیام 30 تیر 1331 در رهبري جنبش اختلاف و شكاف ايجاد شد. 

وی درباره مشکلاتی که در طول دوران تحقیق با آن روبه‌رو بود توضیح داد: در بررسي متون موجود در زمينه نقش نيروهاي مذهبي و ملي در ملی شدن صنعت نفت از ابتدا تا بعد از كودتاي 28 مرداد 1332، تحلیل‌ها با كوچك و بزرگ‌نمایی نقش اين نيروها، توسط نويسندگان و مؤلفان و بر اساس گرايش‌هاي آن‌ها ارایه شده است. در واقع نويسندگان مختلف با گرايش‌هاي گوناگون فكري، قلم فرسايي و اين رويداد را تحليل و تفسير کرده‌اند و این موضوع از جمله مشکلات اصلی نگارنده برای استفاده از این منابع در طول تحقیق بود. 

این نویسنده ادامه داد:‌ اين تحقيق وجه مغفول مانده در پژوهش‌هاي مرتبط با آيت الله كاشاني و ملي شدن صنعت نفت را كه يا به علت مسامحه و يا به عمد در نوشته‌هاي نويسندگان با گرايش‌هاي گوناگون بررسي نشده به خوبي نشان مي‌دهد و با تكيه بر آثار و منابع متعدد به ویژه اسناد موجود و منتشر نشده‌ تاريخي و در نهايت با جمع بندي اين منابع، سهم و نقش آيت الله كاشاني در تمامي مراحل جنبش را نشان داده است.
 
وی افزود: به عبارتی سعی داشتم با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی، ضمن استفاده از منابع و مآخذ تحقیقی بسیار از جمله متون تاریخی، مطالعات و تحقيقات جديد، اسناد موجود و منتشرنشده‌ تاريخي، مقالات، نشریات، کتاب‌سندها، خاطرات و... اقدامات و فعالیت‌های آیت‌الله کاشانی را در تمام مراحل ملی شدن صنعت نفت برپايه واقعيت‌ها و به صورت جزء به جزء و سلسه‌وار مورد بررسی قرار دهم و برخی از مباحث مغفول درباره نقش آيت الله كاشاني در ملی شدن صنعت نفت را با رویکردی روشن‌تر تدوین کنم.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها