به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به‌نقل از وب‌سایت کمیسیون ملی یونسکو، به‌ دنبال برگزاری نشست شورای مشورتی بین‌المللی برنامه حافظه جهانی در کره جنوبی (21-18 ژوئن 2013)، 54 اثر جدید در فهرست میراث مستند برنامه حافظه جهانی به ثبت رسید که در بین آثار، دو اثر پیشنهادی از سوی ایران با نام‌های مجموعه «برگزیده نقشه‌های تاریخی ایران در عصر قاجار» و «ذخیره خوارزمشاهی» ثبت جهانی شد. 

با ثبت این دو اثر جدید، آثاری که تاکنون در فهرست میراث مستند برنامه حافظه جهانی به ثبت رسیده است به 299 اثر افزایش یافت که بدین ترتیب از ایران تاکنون هفت اثر شامل «شاهنامه بایسنقری» (2007)، «وقف‌نامه ربع رشیدی» (2007)، «مجموعه اسناد اداری آستان قدس رضوی» (2009)، «التفهیم ابوریحان بیرونی» (2011)، «پنج‌گنج نظامی» 
(2011)، «ذخیره خوارزمشاهی» (2013) و «مجموعه برگزیده نقشه‌های تاریخی ایران در عصر قاجار» (2013) ثبت شده است. 

کمیسیون ملی یونسکو سال گذشته «ذخیره خوارزمشاهی» اثر زین‌الدین اسماعیل بن جرجانی (531ـ434 هجری قمری 1137ـ1042 م) و «مجموعه برگزیده نقشه‌های ایران در دوره قاجار» (1193 تا 1344 هجری قمری) را برای ثبت در فهرست میراث مستند حافظه جهانی در سال 91ـ90 به یونسکو معرفی کرده و در ماه‌های اخیر نیز رایزنی‌های گسترده‌ای را با اعضای شورای مشورتی این برنامه برای ثبت این دو اثر انجام داده بود که سرانجام این تلاش‌ها به نتیجه رسید. 

«مجموعه برگزیده نقشه‌های دوره قاجار ایران» (1193 تا 1344 ه ق) که در مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه نگهداری می‌شود، شامل 500 نقشه دست‌نگار یا چاپ سنگی دوره قاجار است که با استفاده از شاخص‌های رایج اندازه‌گیری در آن زمان مانند ذرع و فرسنگ، شامل موضوع‌هایی مانند نقشه‌هایی از شهر و آبادی‌های مختلف، منابع آب و روش‌های انتقال آن، خطوط مرزی و نقشه مناطق مختلف ایران (که برخی از آن‌ها از ایران جدا یا تغییر نام داده‌اند) است. از آن‌جا که این مجموعه، مستند مهمی برای مطالعات تحولات تاریخی، اجتماعی، حقوقی و سیاسی ایران و منطقه در جغرافیای جهانی به شمار می‌آید، از ارزش خاصی برخوردار است.

مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت خارجه در حال حاضر با دارا بودن بیش از 6 هزار نقشه و یک‌صد جلد اطلس یکی از آرشیوهای غنی نقشه در کشور محسوب می‌شود و طبق اظهار نظر کارشناسان این مرکز، به دلیل این‌که این نقشه‌ها تاکنون از سوی کشورهای منطقه و در کتاب‌ها و اطلس‌های موجود گزارش نشده، منحصر به فرد است.

«ذخیره خوارزمشاهی» نیز که تالیف زین‌الدین اسماعیل بن جرجانی (531ـ434 هجری قمری 1137ـ1042 م) است در کتابخانه شهید مطهری نگهداری می‌شود. این اثر مهم‌ترین کتاب پزشکی تا دوره جدید به زبان فارسی است که یک دوره کامل دایره‌المعارف پزشکی است و تمام موضوع‌های مهم پزشکی را دربرمی‌گیرد. 

کلیات پزشکی، تشریح، فیزیولوژی، علل بیماری‌ها، انواع درمان‌ها، بهداشت، دستور تغذیه، جراحی‌ها، بیماری‌های پوستی، داروشناسی و گیاهان دارویی از موضوع‌های مهم کتاب «ذخیره خوارزمشاهی» به‌شمار می‌رود، به گونه‌ای که این کتاب قرن‌ها مأخذی معتبر در آموزش پزشکی بوده و نگارش این اثر به زبان فارسی در دوره‌ای از تاریخ ایران که عربی، زبان علمی بوده است، از نظر استفاده عموم مردم اهمیت بسیاری داشت. ترجمه‌های این کتاب به زبان‌های اردو، ترکی و عبری بیانگر توجه ویژه جهان علمی آن روز به این مرجع مهم پزشکی است.