ايبنا - خواندن يك صفحه از يك كتاب را ميتوان چند گونه تعبيركرد؛ چيدن شاخه گلي از يك باغ، چشيدن جرعهاي از اكسير دانايي، لحظهاي همدلي با اهل دل، استشمام رايحهاي ناب، توصيه يك دوست براي دوستي با دوستي مهربان و...
ظاهر و باطن از جمله اصطلاحاتی هستند که در علوم قرآنی قرین همدیگر هستند. بنابراین بجاست که این دو اصطلاح را به همراه هم بررسی کنیم. گرچه در ادامه بحث به طور مجزا و مبسوط به بحث بطن قرآن و نقش آن در استنباط احکام خواهیم پرداخت.
ظاهر و باطن در لغت مأخوذ از ظهر بطن هستند و آن دو در اصل بر اعضای بدن، یعنی به ترتیب بر پشت و شکم، اطلاق میشود. جمع ظهر، ظهور و جمع باطن، بطون است. ظاهر در معنی آشکار و بطن به معنی نهان است که با معنای اصلی آنها در ارتباط متناسب است. سپس ظهر در هر چیزی آشکاری که با چشم یا با بصیرت دیده شود، به کار رفته است. بطن در هر چیزی خلاف ظهر است و همچنین برعکس آن.
به هر موضوع پیچیدهای «بطن» و به هر موضوع آشکاری «ظهر» گفته میشود و نیز به آنچه با حس درک میشود، «ظاهر» و به آنچه از حس پنهان است، «باطن» گفته میشود ظاهر و باطن از صفات الهی نیز به شمار آمده و هر دو با هم استعمال میشوند. ظهور نیز به معنی آشکار شدن، غلبه و بالارفتن نیز آمده است.
صفحه 267/ ضوابط استنباط احکام از آیات قرآن کریم در آموزههای معصومین(ع)/ علی کریمی خوشحال/ انتشارات دانشگاه امام صادق(ع)/ چاپ اول/ سال 1392/ 400 صفحه/ 12000 تومان
نظر شما