به گزارش خبرگزاری کتای ایران(ایبنا)،‌ کتاب «تصرف تنکابن به‌دست مجاهدان مازندران (به‌سرکردگی سالار فاتح و پیوستن آن‌ها به نهضت گیلان)» در سه بخش کلی به «تصرف تنکابن به‌دست مجاهدین مازندران»، «تصاویر و اسناد» و «نمایه عمومی» می‌پردازد. این کتاب یادداشت‌های رضا خواجه‌نوری (معزالسطنه) است که بین سال‌های 1254 تا 1338 می‌زیسته و تصرف تنکابن  از سوی نیروهای مجاهدین مازندران در سال 1294 را روایت می‌کند.

رضا خواجه‌نوری متولد 1254 در نور بود و از مجاهدان مازندران، همراه با احسان‌الله‌خان دوستدار و به‌سرکردگی سالار فاتح توانستند تنکابن را از دست سردار اسعد خارج کنند و خواجه‌نوری از سوی فاتحان به حکومت آن منطقه منصوب شد. پس از آن نیز با پیوستن به نیروهای نهضت جنگل به رهبری میرزا کوچک‌خان، مدتی بعد به حکومت لاهیجان رسید.

پس از به حکومت رسیدن تیمورتاش بر گیلان و سرکوب مجاهدان جنگل و به‌دار آویخته شدن دکتر حشمت، رضا خواجه‌نوری که در جنگل به خواجوی شهرت یافته بود، به‌دلیل بیماری و بستری بودن در بیمارستان آمریکایی دیرتر محاکمه و به تهران تبعید شد. چندی بعد به بهانه رساندن پیام آزادی‌خواهان تهران به جنگل بازگشت و تا آخر به یاران جنگل وفادار ماند. 

پس از سرکوب کامل نهضت جنگل از سوی رضاخان، خواجوی همکاری با وی را نپذیرفت و به شوروی رفت اما به‌دلیل این‌که مقرری دولت شوروی کفاف مخارجش را نمی‌داد به ایران بازگشت و به استخدام راه‌آهن درآمد و دیگر هیچ‌گونه فعالیت سیاسی انجام نداد. کتاب «تصرف تنکابن به‌دست مجاهدان مازندران (به‌سرکردگی سالار فاتح و پیوستن آن‌ها به نهضت گیلان)» یادداشت‌هایی به‌شمار می‌رود که رضا خواجوی از نبرد تنکابن و پیوستن مجاهدان مازندران به نهضت گیلان و به درخواست دکتر غلامحسین صدیقی نوشته است.

در بخش‌های مختلف کتاب، مولف بنابر نیاز توضیح‌هایی در پاورقی آورده تا به فهم و شناساندن موقعیت و اشخاص به خواننده کمک کند. همچنین در متن کتاب با عنوان‌بندی‌هایی مشخص شده که یادداشت‌ها به چه واقعه‌ای اختصاص دارد. در پایان کتاب عکس‌هایی از مجاهدان مازندرانی، گیلانی و قفقازی نیز آورده شده است.

در بخشی از کتاب درباره دیدار احسان‌الله‌خان دوستدار با  «سرگه بالاندین» که از مسکو برای سرکشی به موسسات نظامی شوروی در اواخر سال 1299 به رشت آمده بود، نوشته شده است: «احسان‌الله‌خان گفت: «فهمیدم که شما و رفقای شما در مسکو فقط برای نجات روسیه زحمت می‌کشید و در موقع لزوم مرا فدا خواهید کرد تا انگلیسی‌ها از شما نرنجند. معلوم و آشکار شد که قشون سرخ ایران فقط برای دفاع از منافع روسیه به‌کار برده شده و به‌کار برده خواهد شد. فهمیدم، فهمیدم که تا به‌حال در اشتباه بوده‌ام.» بالاندین و من، احسان‌الله‌خان و رفقایش را در اتاق پذیرایی کمیته انقلابی ایران گذاشتیم و رفتیم.»

چاپ نخست کتاب «تصرف تنکابن به‌دست مجاهدان مازندران (به‌سرکردگی سالار فاتح و پیوستن آن‌ها به نهضت گیلان)» براساس یادداشت‌های رضا خواجه‌نوری (معزالسلطنه) و به‌کوشش منوچهر خواجه‌نوری در 144 صفحه، شمارگان یک‌هزار نسخه و بهای 6 هزار و 500 تومان از سوی نشر نامک در حوزه کتاب‌های تاریخی به قفسه کتابفروشی‌ها راه یافته است.