محمد مهدی لبیبی، یکی از نویسندگان کتاب «جامعه شناسی تاریخی ازدواج» در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، در مورد جدیدترین کتابش گفت: تاکید ما در این کتاب بر تحولات تاریخی ازدواج در جامعه ایرانی است و سعی شده بر اساس مقایسه ای تطبیقی نشان داده شود که چه تحولاتی در حوزه ازدواج و روابط خویشاوندی طی سالیان افتاده است. 

لبیبی درباره منابعی که در کتاب از آن بهره برده، اظهار کرد: اکثریت مطالب کتاب بر مبنای مشاهدات عینی است که توریست‌ها، سیاحان و سفرنامه‌نویسان خارجی داشته‌اند؛ افرادی که از نزدیک بسیاری از مراسم و آداب و رسوم ایرانی در امر ازدواج را ثبت و ضبط کرده‌اند، البته در مقدمه کتاب هم به این موضوع اشاره شده که تمام مواردی که از سوی سیاحان مطرح شده، دقیق نیست و ممکن است در نقل و ثبت برخی وقایع خطاهایی صورت گرفته باشد، به همین منظور برای رسیدن به نتیجه مطلوب از منابع متعددی استفاده کردیم و سفرنامه‌های اروپایی زیادی را مورد مطالعه و بررسی قرار دادیم. 

او در مورد سر‌فصل‌های کتاب و محوریت های آن گفت: کتاب «جامعه شناسی تاریخی ازدواج» از شش فصل تشکیل شده و هر فصل به موضوعی خاص پرداخته است. در فصل اول کتاب با عنوان «سفرنامه شناسی» در مورد سفرنامه‌های سیاحان خارجی، انگیزه سیاحان از نقل مشاهداتشان و این‌که در چه شرایط و موقعیت زمانی و مکانی نوشته شده‌اند، اطلاعاتی به خواننده عرضه می‌شود. 

این استاد دانشگاه در ادامه گفت: فصل دو تا پنج عمده مطالب کتاب را در برمی‌گیرد. در فصل دوم با عنوان «ازدواج در گذر زمان» به تحولات ازدواج درطول تاریخ ایران می‌پردازیم و در فصل سوم تحول مفهوم ازدواج در گذر زمان مد نظر قرار گرفته است. برای مثال فرزندآوری در گذشته بر اساس سودمندی بوده در حالی که در حال حاضر داشتن فرزند بیشتر هزینه بر است تا سودآور و به همین دلیل است که بر تعداد خانواده‌‌های تک فرزند روز به روز افزوده می‌شود و به نظر من این روزها تک فرزندی شاخص مهم خانواده ایرانی شده است. 

او با اشاره به دیگر فصل‌های این کتاب گفت: فصل چهارم خواندنی‌ترین فصل کتاب است که به مراسم و مناسکی که در نقاط مختلف ایران در امر ازدواج وجود داشته، می‌پردازد. جالب اینجاست که اغلب سفرنامه‌نویسان این مراسم را بسیار پسندیده بودند و از لطافت و شادمانی اینگونه آداب و رسوم بسیار خوششان آمده بود. «خانواده، اقوام و اقلیت‌ها» عنوان پنجمین فصل کتاب است که به تنوع‌های قومی، زبانی، مذهبی، جغرافیایی در موضوع ازدواج می‌پردازد. برای مثال ترکمن‌ها مراسم عروس برون را با اسب انجام می‌دهند در حالی که در مناطق کویری این کار با شتر و محمل صورت می‌گرفت. در آخرین فصل کتاب هم بیوگرافی از سیاحان و سفرنامه نویسان به منظور آشنایی خواننده با آن ها آورده شده است. 

لبیبی در مورد هدف اصلی اش از نگاشتن این کتاب گفت: هدف ما معرفی آداب و رسوم مربوط به ازدواج و تشکیل خانواده در جامعه ایرانی است تا اطلاعات جامعی را در اختیار پژوهشگران حوزه خانواده قرار دهیم. به نظر من مهم‌ترین مبحث در زمینه جامعه شناسی خانواده، ازدواج است چراکه تاخیر در ازدواج مشکلی جدی شده و نرخ طلاق هم به شدت در جامعه ما بالا رفته است و آثار تاخیر ازدواج و افزایش طلاق گریبان‌گیر همه افراد جامعه می شود و بسیاری از آسیب‌های اجتماعی دیگر را در پی دارد. 

نویسند کتاب جامعه شناسی جرایم خشن درپایان گفت: این کتاب قرار است ما را با سنت‌های گذشته آشنا کند تا بتوان از دل این آداب و سنن راهکار‌هایی برای مشکلات فعلی بیرون کشید. برای مثال در گذشته اقوام و خویشاوندان در زمینه سازی ازدواج جوانان نقش فعالی داشتند در حالی که امروزه این خلا در جامعه ما حس می‌شود و حتی پدران و مادران هم تلاش چندانی برای سهولت امر ازدواج نمی‌کنند. 

کتاب «جامعه شناسی تاریخی ازدواج» از سوی انتشارات علم با شمارگان هزار و 100 نسخه، در 360 صفحه، به بهای 16 هزار و 500 تومان منتشر شده است.