دوشنبه ۲۱ اسفند ۱۳۹۱ - ۰۹:۰۰
روحانی‌صدر: از شناخت منابع اصلی علوم سیاسی غافل مانده‌ایم

سیدحسین روحانی‌صدر، پژوهشگر تاریخ سیاسی در بررسی آسیب‌شناسانه کتاب‌های علوم سیاسی سخت‌نویسی آثار و کاربردی نبودن آن‌ها را از معضلات این حوزه دانست و گفت: برای تولید اثر ارزشمند سیاسی باید علاوه بر شناخت منابع علوم سیاسی، نیازهای بومی و خواست مخاطبان را هم در نظر بگیریم.-

روحانی‌صدر، پژوهشگر پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی در گفت‌‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، با اشاره به این که محققان و اندیشمندان ایرانی از دوره قاجار تاکنون به ساده‌نویسی روی آوردند، گفت: این دیدگاه تنها متعلق به ایران نبود بلکه این روند در کل جهان جریان داشت همچنان که یکی از دلایل پیروزی انقلاب فرانسه شکستن سد دشوار نویسی بود. از این رو آثاری موفق‌ترند که از ادبیات ساده‌نویسی برخوردارند.

وی افزود: درباره کتاب‌های علوم سیاسی کنونی نیز نخستین مشکلی که در ابتدای مطالعه با آن مواجه می‌شویم دشوارنویسی مولفان و در نظر نگرفتن سطح درک و علاقه‌مندی مخاطب است.

مولف کتاب «سفیر هفت‌هزار روزه» کمبود کتاب‌های پرمحتوا را از بزرگترین آسیب کتاب‌های علوم سیاسی دانست و اظهار کرد: در تبیین رخدادهای دنیای سیاست به جای بیان واقعیت‌ها اغلب تعبیرات خود را می‌نویسیم. این اقدام موجب می‌شود کتاب‌های ما در بعد نظریه‌پردازی نیز ضعیف باشند. به همین سبب اغلب تالیفات، ترجمه‌ها یا کتاب‌هایی که به شکل رونویسی در این زمینه تولید شده‌اند، پاسخگوی نیازهای بومی جامعه نیستند، در چنین فضایی تولیدکنندگان این آثار مقلد چیزی خواهند بود که خود نمی‌دانند چیست.

روحانی‌صدر بیان کرد: در چنین شرایطی که با تولید محتوای نامناسب در حوزه مکتوبات سیاسی مواجهیم، متاسفانه می‌توان گفت که اغلب ناشران، نویسندگان یا مدرسان علوم سیاسی فقط مدعی هستند که به درک مباحث علوم سیاسی و تولید محتوای سیاسی‌ پرداخته‌اند بلکه حقیقت آن است که محتوایی کاربردی در این عرصه ارایه نشده است. در حوزه علوم سیاسی اشتباه است که مسایل دنیا را بر اساس دیدگاه‌ها و تصورات خود تعبیر کنیم یا به آن‌چه در واقعیت جهان رخ می‌دهد، کاملا بی توجه باشیم.  

پژوهشگر پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ناشناس بودن منابع و مصادر علوم سیاسی برای محققان و مولفان‌ را عامل اصلی تدوین متونی غیر‌کاربردی دانست و گفت: در بسیاری مواقع درباره مقولات یا نظریه‌های گوناگون دنیای سیاست و روابط بین‌الملل، کنوانسیون‌ها و قطعنامه‌ها کتاب می‌نویسیم یا همایش‌هایی را برگزار می‌کنیم در حالی که نمی‌توانیم به زبانی ساده و قابل درک برای عموم مردم یا حتی مخاطبان دانشگاهی درباره آن موضوع صحبت کنیم. این ایراد تنها مربوط به زمان کنونی نیست از ابتدای قدم نهادن در حوزه علوم سیاسی ما تولیدکننده نبودیم، از ابتدا نسخه‌نویسی کردیم و به ندرت شخصیت‌هایی داشتیم که به درستی این علم را درک کرده باشند.

مولف کتاب «شیخ المعاونین ما کجاست» معتقد است: کتاب‌های کنونی علوم سیاسی نیز علاوه بر دشواری مطالبی که عنوان می‌کنند و سخت‌نویسی مطالب، متاسفانه محتوایی را ارایه می‌دهند که تناقضات فراوانی در آن دیده می‌شود یا حکایت از این امر دارند که مولف نیز به درستی مطلب را درک نکرده و آن را ناشناخته به مخاطبان خود القا می‌کند.

وی در پاسخ به این سوال که راهکار مواجهه با این دیدگاه و تصحیح کتاب‌های علوم سیاسی که دچار آسیب شده‌اند، چیست؟ بیان کرد: باید محققان ما بپذیرند که لازم است واقع‌گرا باشند و یافته‌های خود را به شکل شفاف‌تری بیان کنند. تصورات ذهنی مولف کتاب برای مخاطب کتاب‌های سیاسی با ارزش نیست و کابردی هم ندارد. باید به عنوان نویسنده به این سوال پاسخ دهیم که «آن‌چه من می‌اندیشم برای مخاطبان نیز قابل درک است؟ آیا آن‌ها هم این‌گونه می‌اندیشند؟»

روحانی‌صدر در پایان عنوان کرد: در مرحله بعدی در نگارش مکتوبات علوم سیاسی باید نیازسنجی جامعه مخاطب را درنظر داشته باشیم و وزنه عرضه و تقاضا را بررسی کنیم، سپس تدوین و نگارش کتاب‌هایمان را بر اساس آن پیش ببریم تا با انتشار کتاب‌های ارزشمند مواجه شویم که پاسخگوی نیاز جامعه و همچنین کاربردی باشد.

سیدحسین روحانی‌صدر متولد 1357، كارشناس ارشد تاريخ (ايران اسلامي) از روشندلانی است که علاوه بر نویسندگی در شمار منتقدان کتاب نیز شناخته می‌شود.

وی در سازمان اسناد و كتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران فعالیت دارد. همچنین كارشناس بررسي اسناد و مدارك پژوهشكده اسناد است. روحانی‌صدر در دوره‌های زمانی گوناگون از محققان دفتر ادبيات و تاريخ شفاهي حوزه هنري سازمان تبليغات، گروه تاريخ شفاهي مركز اسناد آستان قدس رضوي، مركز اسناد انقلاب اسلامي و محقق سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي بوده است.

دو کتاب «شيخ المعاونين ما كجاست؟» با زیر عنوان «خاطرات آقای عرب» و «سفير هفت هزار روزه» خاطرات سيدتقي موسوي‌درچه‌ای از تالیفات این محقق به شمار می‌آیند.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط