به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، استاد محمدعلي مهدويراد، قرآنپژوه، سال 1334 در روستایی به نام «ينگجه» از بخش سرولايت نيشابور متولد شد. تحصيلات ابتدايي را در همان ديار گذراند و پس از آشنايي با مقدمات ادبيات عرب، در سال 1348 وارد حوزه علميه مشهد شد و در مدرسه آيتالله العظمي ميلاني كه با شيوه منظم و نو اداره ميشد، تحصيل علوم ديني را آغاز كرد.
وي سال 1354 براي ادامه تحصيل به قم رفت و دروس سطح و خارج فقه و اصول را نزد استادان صاحبنام اين حوزه سپري کرد. از سال 1358 همواره در کنار تحصيل و اشتغال به کارهاي تبليغي، پژوهش در حوزه علم قرآني را آغاز كرد.
اين استاد قرآنپژوه در طول هفت سال اقامت در حوزه علميه مشهد درسهاي مقدمات، ادبيات عرب و سطوح عالي علوم حوزوي را در محضر استادان آن ديار آموخت. از استادان آن روز وي ميتوان به عباسعلي اختري، حجت هاشمي خراساني، اميني نيشابوري، صالحي نيشابوري و زندهياد علياكبر بنيهاشمي اشاره كرد.
حجتالاسلام و المسلمين مهدويراد در كنار درسهاي حوزوي، سه سال در درس تفسیر حضرات آیات سیدعلی خامنهای، مرحوم آيتالله حاج ميرزا جواد تهراني و آيتالله سيدعزالدين زنجاني حاضر شد و اين دروس، نخستين بذرهاي علاقه و كشش به معارف قرآني را در جان وي پاشيد.
صاحب كتاب «سير نگارشهاي علوم قرآني» بعد از هفت سال اقامت در مشهد، به لحاظ تلاشهاي سياسي و تعقيب ساواك خراسان، با صلاحديد خطيب پرآوازه آن روزگار شهيد هاشمينژاد، مشهد مقدس را ترك و به قم هجرت كرد. در آنجا رسائل، مكاسب، كفايه و دوره عالي اجتهادي فقه و اصول را فرا گرفت، سال 1369 وارد دانشگاه شد و از همان آغاز، تدريس مقاطع تحصيلات تكميلي را در علوم قرآن و حديث به عهده گرفت.
وي از نخستين همراهان مجله «حوزه» بود، سالها مديريت آن را بر عهده داشت و دهها مقاله براي آن نوشت.
مهدويراد از پايهگذاران مجله «بينات» بود و سال 1369 مجله «آينه پژوهش» را بنياد نهاد. او سالها در دانشگاه تربيت مدرس و دانشکده الهيات دانشگاه تهران به تدريس علوم قرآني پرداخت و پاياننامههاي فراواني را هدايت کرد و اکنون به عنوان دانشيار در دانشگاه تهران (پرديس قم) مشغول تدريس است.
اين قرآنپژوه، در قم از محضر استاداني مانند حضرات آيات اعتمادي، موسوي تبريزي، سيدابوالفضل پاياني، فاضل لنكراني، ستوده، بهشتي، فاضل هرندي، حاجشيخ جواد تبريزي و وحيد خراساني بهره برد و نزد حضرات آيات انصاري شيرازي، محمدي گيلاني و مصباح به ياديگري فلسفه پرداخت.
«سير نگارشهاى علوم قرآنى»، «مشعل جاويد»، « آفاق تفسير»، «تحفةالعابدين»(تحقيق و تصحيح)، «تحفةالاخوان»(تحقيق و تصحيح، «موسوعه امام على(ع)»، «با كاروان عشق»، «تراث الشيعه القرآنى»، «سياستنامه امام على(ع)»، «نظام دفاعى اسلام »، «راهنماى آینه پژوهش» و «تدوينالحديث عند الشيعة الأماميه» از آثار قلمي وی به حساب ميآيند.
محمدعلي مهدويراد در كسوت استاد راهنما در مقطع كارشناسي ارشد و دكترا رسالههاي گوناگوني را هدايت كرده است كه از آن جمله ميتوان به رسالههايي مانند مشارکت اجتماعى زنان از ديدگاه قرآن و حديث، بررسى شخصيت زن از ديدگاه مفسران معاصر، بررسى تحليل و شيوهشناسى گفتوگو و مناظرهاي على(ع) و بهرهگيرى آن از قرآن و سنت، معيارهاى فهم و نقد حديث در تفسير الميزان، سيماى طبيعت در قرآن، تصحيح - تقديم و تعليق حقایق التفسير السلمى، علل تدليس در حديث، جایگاه معانى حروف در تفسير قرآن، روششناسى شيخ صدوق در تدوين حديث، شناخت جريان علمى نگرى به قرآن، تسبيح در قرآن، گامى به سوى شناخت سور مکى و مدنى اشاره كرد.
نگاهى به جوامع حديثى شيعه با محتواي جوامع حديثى شيعه، جريانشناسى وضع در احاديث شامل بررسى احاديث موضوعه، فقهالحديث و مبانى آن درباره فقهالحديث، تحريفناپذيرى قرآن کريم، پژوهشگونهاى درباره اعجاز، سير تطور نگاشتههاي علوم قرآن، تاريخ قرآن، تاريخ تدوين حديث، مقدمات تفسير و جريانشناسي تفسيرنگاريها از جمله نگارشهاي وی است كه در قالب متون درسي تدريس ميشوند.
جایگاه زن در قرآن کريم، مبانى شخصيت زن از ديدگاه اسلام، نمونهها و حکم حديث مدلس، البيان فى تفسير القرآن، تفسير مأثور، الامام على امام المفسرين، ظاهر و باطن در تفسير عرفاني، تدوين حديث، واقعه غدير، اوج ابلاغ ولایت، البيان فى اعجاز القرآن، کتابى کهن در تاريخ مکه، نقد و بررسى(قرآنپژوهى)، در حريم دوست(تأملهایى در مناسک حج)، وضعيت شيعه در عربستان و وضع کتاب و فرهنگ در عربستان از جمله عناوين مقالههاي حجتالاسلام و المسلمين محمدعلي مهدويراد به شمار ميروند.
وي همچنين سابقه تدريس علوم قرآن سطح يك، دو، سه و چهارم، مكاتب و روشهاي تفسيري يك، دو و سه، علوم قرآني يك و دو، فقهالحديث، تاريخ حديث و همچنين مفردات قرآني در دانشگاه تربيت مدرس تهران، دانشگاه علوم اسلامى رضوى، مركز تربيت مدرس قم و دانشكده الهيات دانشگاه تهران را در كارنامه خود دارد.
مسووليت عقديتي و سياسي پايگاه نهم شكاري، بنيانگذار مجله حوزه و كسوت سردبيري اين مجله از شماره 16 تا 36، پايهگذار مجله «بينات» و در اختيار داشتن مديرمسوولي اين مجله از شماره يك تا 12، مشورت در راهاندازي مجلههاي ميقات و علوم حديث، پيشنهاد راهاندازي مجلهاي در حيطه نقد كتابهاي حوزه دين با انگيزه بهسازي آثار مكتوب دين به سازمان تبليغات اسلامي از سال 1369 به سردبيري اين دانشمند فرهيخته كه مهمترين مجله نقد كتاب در حوزه دين است، از جمله سمتهای اجرايي این پژوهشگر قرآني بوده است.
مقالات و آثار مهدوىراد، در جشنوارههاى متعددى حائز رتبههاي ممتاز بوده از جمله «کتاب پژوه» و خادم فرهنگى مکتوب در نخستين هفته كتاب، استاد تلاشگر و نمونه دانشگاه تربيت مدرس در سال 1374، محقق برجسته علوم قرآني در نمايشگاه قرآن كريم و كسب رتبه دوم كتاب سال حوزه براي كتاب «سير نگارشهاى علوم قرآنى» که اکنون متن درسى «علوم قرآنى» در مقطع کارشناسى ارشد دانشگاههاست.
در سال 1379 در جشنواره مطبوعات مقاله وى با عنوان «بازى با ميراث، نقد يک سرقت» حائز رتبه نخست شد و همچنين در سال 1383 در جشنواره مقالات قرآنى، مقالات «تحريف» چاپ شده در دانشنامه جهان اسلام و مقاله «امامت در نگره قرآنى امام موسى بن جعفر(ع)» وى رتبه اول را كسب كرد.
موسسه خانه كتاب امروز(هشتم اسفندماه) در سرای اهل قلم از مقام علمی قرآنپژوه برجسته، استاد محمدعلی مهدویراد تجليل كرد. اين مراسم از ساعت 15 با حضور اهالی قلم و انديشه برگزار شده است.
سهشنبه ۸ اسفند ۱۳۹۱ - ۱۵:۵۱
نظر شما