چاپ سوم کتاب «پیر پرنیاناندیش» (گفتوگوی میلاد عظیمی و عاطفه طیه با هوشنگ ابتهاج) به دلیل استقبال از چاپ دوم این اثر از سوی نشر سخن منتشر میشود. در این کتاب در قالب گفتوگو، خاطرات و دورههای مختلف زندگی «سایه» و دیدگاههای مختلف وی مرور شده است.-
چاپ دوم این اثر نیز در شمارگان هزار و 650 نسخه منتشر شد. به گفته عظیمی با توجه به استقبال خوبی که از چاپ دوم صورت گرفت و به پایان رسیدن این چاپ در بازار ، ناشر در تدارک چاپ سوم کتاب است.
این کتاب حاصل گفتوگوی عظیمی و طیه با هوشنگ ابتهاج است که از سال 1385 آغاز شده و حدود پنج سال ادامه داشته است.
کتاب در دو مجلد و دربرگیرنده 14 فصل است. در جلد نخست 10 فصل و در جلد دوم علاوه بر فهرستها و بخش عکس و سند، چهار فصل آمده است که عنوان این فصلها به ترتیب عبارتند از «عظمت پاکی بود»، «با شهریار»، «با مرتضی کیوان»، «کار گل»، «کار دل»، «سیاه گوشه زندان»، «آینه در آینه»، «آشیان بر باد»، «یاد بعضی نفرات»، «موسیقی»، «اندر باب شعر»، «با شاعران»، «از اینجا و آنجا»، «روشنتر از آفتاب مردی».
عظیمی درباره این کتاب به «ایبنا» گفت: همراه همسرم مدتها به خانه سایه میرفتیم و پس از چند وقت توانستیم اجازه گفتوگو با او را کسب کنیم. برای این گفتوگوها یک طرح کلی داشتیم، اما برنامه مرتب و منظمی ترتیب ندادیم و حتی گاهی سوالی میپرسیدیم و سایه حوصله پاسخ دادن نداشت و آن دیدار با تماشای فیلم یا تلویزیون، یا شنیدن یک قطعه موسیقی یا گفتوگوی سایه با مهمانش میگذشت.
وی با تاکید بر این موضوع که در انجام گفتوگوها سیر تاریخی خاطرات و دیدگاههای سایه مدنظر نبوده و به صورت پراکنده انجام شده است، افزود: طی حدود 6 سال انبوهی از اطلاعات به صورت پراکنده گردآوری و سپس به صورت منظم از دوران کودکی ایشان تنظیم شد، اما به هیچوجه در انجام گفتوگوها نظمی وجود نداشت. همچنین سایه خود پیش از چاپ، این کتاب را بهطور دقیق مطالعه کرد.
این نویسنده گفت: در تنظیم گفتوگوها سعی شد، احوال عاطفی سایه در هر گفتوگو منتقل شود. از سوی دیگر نگارش مطالب را من بر عهده داشتم، اما ویراستاری و طرح سوالات برعهده همسرم بود.
وی درباره فصلهای این کتاب توضیح داد: فصل نخست به دوران کودکی، خانواده، مدرسهای که سایه در آن تحصیل کرده است، فضای فرهنگی و اجتماعی شهر رشت، نخستین کتابش با عنوان «نخستین نغمهها» و روزهایی که به تهران میآید، اختصاص دارد. فصل دوم نیز یکی از فصلهای بسیار مهم کتاب است و یکسری اطلاعات منحصر به فرد درباره شهریار، شعر شهریار و روحیه و خصوصیات او را ارایه داده است.
عظیمی ادامه داد: مرتضی کیوان یکی از دوستان نزدیک سایه بوده و در فصل سوم که حدود 80 صفحه است، اطلاعات دست اولی درباره کیوان و شناخت او ارایه میشود. فصل «کار گل» در حدود 20 صفحه است و به آن دست از خاطرات زندگی سایه اختصاص دارد که برای 20 سال و اندی در شرکت سیمان تهران کار میکرده است.
به گفته عظیمی فصل پنجم کتاب با عنوان «کار دل» نیز درباره سالهایی است که سایه مسوول بخش موسیقی رادیو بوده و در میان خاطراتش چگونگی ورود به رادیو و کارش در آنجا را تا زمانیکه استعفا میدهد، شرح میدهد. همچنین فصل ششم به یک سال زندانی بودن سایه اختصاص دارد، اما در اینجا بیشتر به آن جنبه از خاطراتی پرداخته شده که با شعر سایه ارتباط داشته و بیشتر دربرگیرنده خاطرههای ادبی و دلیل سرایش هر یک از شعرهای او در آن زمان است.
وی درباره فصل هفتم کتاب اظهار کرد: «آینه در آینه» فصلی کوتاه درباره خانواده و فرزندان و نوههای سایه است. فصل هشتم نیز به مساله مهاجرت این شاعر و خانوادهاش به آلمان اختصاص دارد.
از فصل نهم به بعد سیر تاریخی و زمانی خاطرات و دیدگاهها در این کتاب به پایان میرسد و در فصلهای بعدی سایه درباره برخی مسایل یا افراد صحبت و دیدگاههایش را مطرح میکند.
عظیمی درباره فصل نهم با عنوان «یاد بعضی نفرات» توضیح داد: در این فصل 100 صفحهای سایه درباره برخی از شخصیتهای فرهنگی، سیاسی یا ورزشی مانند بهآذین، محمدرضا شفیعیکدکنی، غلامرضا تختی، گالیا، عشق دوران جوانیاش و شاهرخ مسکوب سخن گفته است. در فصل دهم که آخرین فصل جلد نخست این کتاب و حدود 200 صفحه است، سایه هم درباره مسایل نظری موسیقی و هم درباره بسیاری از موسیقیدانان و تاریخ موسیقی صحبت می کند.
وی افزود: در این فصل درباره محمدرضا لطفی، حسین علیزاده، محمدرضا شجریان، یا خوانندگان قدیمی چون بنان و حتی خوانندگان پاپ هم صحبت میشود. همچنین نکات فنی درباره آواز، ساز و پیوند شعر و موسیقی مطرح میشود.
جلد دوم این کتاب با فصلی مفصل و با عنوان «اندر باب شعر» آغاز میشود. در این فصل مطالبی از سایه درباره مباحث مرتبط با شعر و همچنین شعرهای خودش آمده است و به گفته عظیمی این مطالب به فهم شعر سایه و چگونگی سرایش آنها کمک میکند. برای مثال سایه در این بخش درباره قافیه، شعر تجربه، بهترین شاعر معاصر کیست؟، غزلسرای برتر؟ یا چگونگی سرایش شعر «ارغوان» سخن گفته است.
فصل بعدی «با شاعران» نام دارد و در حدود 200 صفحه است. این فصل از رودکی آغاز میشود و تا شاعران معاصر ادامه دارد. سایه در این بخش درباره شاعرانی چون رودکی، فردوسی، سعدی، ملکالشعرای بهار، نیما یوشیج، پروین اعتصامی، مهدی اخوانثالث، احمد شاملو، فریدون مشیری و نادر نادرپور سخن میگوید.
عظیمی در ادامه و درباره فصل «از اینجا و آنجا» گفت: این فصل برای آشنایی با ديدگاههاي سایه و اندیشه او مفید است؛ چراکه در این فصل درباره مباحث و موضوعات مختلفی چون سیاست، اخلاق، هنر و عرفان و حتی مسایل جزئی زندگی روزمرهاش صحبت کرده است.
وی در پایان افزود: بخش تصاویر کتاب نیز در حقیقت آینهای برای متن است. در این بخش اسنادی چون نامههای شهریار با سایه، عکس متن استعفانامه سایه و دوستانش از رادیو به خط شجریان بعد از 17 شهریور 57، نامه استاد کسایی به سایه یا نامه لطفی به سایه منتشر شده است.
میلاد عظیمی متولد 1357 است. پیشتر کتابهای «ای زبان پارسی»، «سفینه شمس حاجی»، «سفینه و بیاض و جنگ»، «عقاب»، «پادشاه فتح» و «هفتاد گفتار از ایرج افشار» به کوشش او به چاپ رسیدهاند.
نظر شما