به گزارش خبرگزرای کتاب ایران(ایبنا)، نشست بررسی اقتباس سینمایی فیلم «مرد سوم» عصر دیروز، سه‌شنبه، 26 دی، با حضور محمدعلی سجادی، فرزین شیرزادی و مزدا مرادعباسی در بنیاد ادبیات داستانی ایرانیان برگزار شد. 

در ابتدای این نشست مرادعباسی با اشاره به پیدایش ادبیات کارآگاهی و پلیسی، جنایی ریشه‌های این ژانر ادبی را متون کتب مقدس و هرودت معرفی کرد و گفت: در تمام این کتاب‌ها می‌توان ردپای شر را در جایی دید. شر با آن که تلاش می‌کند از خود راهی بر جای نگذارد، در نهایت توسط نیروی خیر و مثبت کشف می‌شود.

وی در ادامه گفت: در قرن 19 ادوارد آلن‌پو، کاراکتر کارآگاه را خلق می‌کند که تغییر بسیار محسوسی در ادبیات ژانر پلیسی جنایی به وجود آورد.

مرادعباسی با برشمردن مشخصه و مولفه‌های ادبیات پلیسی در بازه زمانی میان دو جنگ جهانی گفت: همیشه یک کارآگاه در این ادبیات حضور داشت که مشخصا هم از طبقه اشراف بود. دیگر مشخصه این ژانر آن بود که بعد عاطفی و انسانی در این‌گونه از داستا‌ن‌ها دیده نمی‌شد.

در ادامه این نشست، فرزین شیرزادی، داستان‌نویس، ضمن تحسین ترجمه محسن آزرم از رمان «مرد سوم» به توصیف‌های شاعرانه، زیبا و موجز گرین اشاره کرد و گفت: گرین، موجز و رسا می‌نویسد که نمونه برجسته آن را در «قدرت و افتخار» و «ضیافت» می‌بینیم.

شیرزادی با بیان این که در داستان‌های پلیسی ابتدا مجهول تعریف و سپس به معما تبدیل  و پس از آن حل می‌شود، گفت: گرین در رمان مرد سوم توانسته به خوبی از پس این ماجرا بربیاید و با روایتی مختص به کلام، داستان را موجز و رسا بیان کند.

این داستان‌نویس در پاسخ به این سوال مراد عباسی که «کاتولیک بودن گرین چقدر در آثارش احساس می‌شود؟» گفت: او با این که یک مسیحی کاتولیک بود، مذهب را به طور کلیشه‌ای در آثارش به کار نمی‌برد و حتی به گونه‌ای وارونه و معکوس به مقوله‌ای همچون ایمان اشاره می‌کند که نمونه بارز آن را در کتاب «قدرت و افتخار» می‌توان دید.

در ادامه این نشست نیز سجادی به بررسی تکنیک‌های اقتباسی در فیلم مرد سوم اشاره کرد و گفت: در حوزه اقتباس از دو برداشت مستقیم و آزاد می‌توان استفاده کرد. در فیلم مرد سوم ما شاهد برداشت مستقیم هستیم و فیلمساز به قلم و رمان گراهام گرین بسیار وفادار بوده است.

این فیلمساز با تاکید بر آن که گراهام گرین از ساختار معمایی کاربرد دیگری بیرون می‌کشد و آن را به شکل دیگری روایت می‌کند، گفت: گرین از ساختار معمایی به شکل دیگری روایت کرده است و ما را در نهایت با یک زبان اکسپرسیونیستی و غیر نرمال مواجه می‌کند.

 وی در این‌باره افزود: وقتی رمان مرد سوم را می‌خوانیم و یا فیلم آن را می‌بینیم، هیچ حسی مبنی بر ترسناک بودن ادبیات و فیلم در ما شکل نمی‌گیرد و شاید فقط حسی شبیه خوردن شکلات تلخ در ما القا شود. 

سجادي ادامه داد: چیدمان بصری به کمک نور و میزانسن و کار با عدسی‌های دوربین هنگام فیلم‌برداری ساخته شدن یک فیلم قوی را رقم زده است و با این‌که لمس رئالیستی در آن وجود ندارد، نوعی نگرش هستی‌شناسانه و جهانی را در فیلم ارایه کرده است.